Vaaz/Kelam Çalışması: İman Açıklaması Üzerine

Presbiteryen Kilisesi, Reform Seminer Notu

Yazan: Rev. Donald Cobb

Editör: Rev. İlhan Keskinöz

Elçisel İman Açıklaması…

1. “İnanıyorum”

(İbraniler 11, Romalılar 3:21-28)

İman, Hristiyan hayatın tümü için esas olan, Tanrı’ya bağlanan bir güvendir. imanın özel nesnesi, üçlübir Tanrı’nın tarihte yaptığı satın alma işidir.

Heidelberg İlmihali: 21. Gerçek iman nedir?

Tanrı’nın kendi Sözünde gerçek olarak açıkladıklarına yalnızca bilgi ya da bilinçsizce bir inanış değildir;² Kutsal Kitap³ aracılığı ile Kutsal Ruh’un⁴ bende yarattığı (içimde var ettiği), başka bir katkı olmadan İsa Mesih aracılığı ile bizler için kazanılan,⁵ başkaları için değil fakat benim de⁶ işlediğim günahların bağışlandığı, Tanrı önünde sonsuza dek aklandığım ve kurtuluş için kabul edildiğimden,⁷ derin-köklü bir emin olmadır.⁸

² Yuhanna 17.3, 17, İbraniler 11.1-3, Yakup 2.19

³ Romalılar 1.16; 10.17, I.Korintliler 1.21

⁴ Matta 16.15-17, Yuhanna 3.5, Elçilerin İşleri 16.14

⁵ Romalılar 3.21-26, Galatyalılar 2.16, Efesliler 2.8-10

⁶ Galatyalılar 2.20

⁷ Romalılar 1.17, İbraniler 10.10

⁸ Romalılar 4.18-21; 5.1; 10.10, İbraniler 4.14-16

Heidelberg İlmihali: 22. O halde bir Hristiyan neye inanmalı?

Tanrı’nın Kutsal Kitapta bizlere vaat ettiği her şeye.⁹ Dünyanın her yerinde açıklanan, şüphenin ötesinde bir inançla Hristiyan imanımızın her maddesini Kutsal Kitap bizim için özetler.

⁹ Matta 1.18-20, Yuhanna 20.30-31

A-) İMANIN DOĞASI

İman Açıklamasının ilk Latince çevirisi, Credo (“inanıyorum”) sözüyle başlıyor. Bu şekilde başlıyarak İman Açıklaması, ‘İmanın’ sonra gelen şeylerin tümü için önemli olduğunu vurguluyor. Bu başlangıcın kısalığına rağmen iman, Hristiyanlıkla ilgili bu eski öğretişin merkezinde olan bir kuraldır. İlk yüzyıllardaki Kilise bu iman açıklamasına ‘Credo’ ünvanını vererek imanın ne kadar önemli olduğunu vurgulamıştır. Mesihçi olduğumuzu söylemekte ve Mesihçi olarak yaşamakta iman en önemli bir unsurdur. Hristiyan hayatındaki her şey imanla başlıyor. Onsuz Hristiyanlık (yani Hristiyan İmanı) anlaşılamaz bir şey olur. Ve iman açıklaması için geçerli olan bu prensip, tüm Kutsal Yazılar için de geçerlidir. Bu nedenle, imanın esaslarını ele aldığımız zaman, ilk önce iman hakkında konuşmamız gerekir.

İbraniler Mektubu (11:1-3) imanın belkide en mükemmel tanımını veriyor: İman, sadece belirli bir şeyin gerçek olmasının akli olarak bir kabulü değildir:

İman, ümit edilen şeylere güvenmektir, görünmeyen şeylerin varlığından emin olmaktır. ²Atalarımız bununla Tanrı'nın beğenisini kazandılar. ³İman sayesinde anlıyoruz ki, evren Tanrı'nın buyruğuyla yaratıldı. Şöyle ki, görülen şeyler görünmeyenlerden oluştu.

İman yaşamımızı değiştiren bir inançla, Tanrı’ya güvenen bir tutumdur (İbraniler 11:4, 7-10, 17-19, Galalatyalılar 5:6).

İbraniler 11: 7İman sayesinde Nuh, henüz olmamış olaylarla ilgili olarak Tanrı tarafından uyarıldığında, Tanrı korkusuyla ev halkının kurtuluşu için bir gemi yaptı. Bununla dünyayı yargıladı ve imana dayanan doğruluğun mirasçısı oldu. 8İman sayesinde İbrahim, miras olarak alacağı ülkeye gitmek üzere çağrıldığı zaman Tanrı'nın sözünü dinledi ve nereye gideceğini bilmeden yola çıktı. 9İman sayesinde, bir yabancı olarak vaat edilen ülkeye yerleşti. Aynı vaadin ortak mirasçıları olan İshak ve Yakup'la beraber çadırlarda yaşadı. 10Çünkü mimarı ve yapıcısı Tanrı olan sağlam temelli kenti bekliyordu.

... 17İbrahim sınandığı zaman, imanla İshak'ı kurban olarak sundu. Vaatleri almış olan İbrahim, biricik oğlunu kurban etmek üzereydi. 18Oysa Tanrı ona, «Senin soyun İshak'la sürecektir» demişti. 19İbrahim, Tanrı'nın, ölüleri bile diriltebileceğini düşündü; nitekim İshak'ı simgesel bir şekilde ölümden geri aldı.

Görüldüğü üzere İMAN yaşantıyı değiştiryor, gündelik yaşamın adımlarını etkiliyor, yönlendiriyor.

İmanın tanımı kendimize değil Tanrı’ya olan bir güvenme^{^[1]} içerir:

Mezmur 37: 5 Her şeyi RAB'be bırak,

O'na güven, O gerekeni yapar.

Mezmur 40:5 Ya RAB, Tanrım,

Harikaların, düşüncelerin ne çoktur bizim için;

Sana eş koşulmaz!

Duyurmak, anlatmak istesem yaptıklarını,

Saymakla bitmez.

Bu sebepten de iman Tanrı’yı hoşnut eder.

İbraniler 11: 6 İman olmadan Tanrı'yı hoşnut etmek imkânsızdır. Tanrı'ya yaklaşan, O'nun var olduğuna ve kendisini arayanları ödüllendireceğine iman etmelidir.

Bu nedenle iman sadece akli olarak bir ‘bilme’ ya da alıştırmadan sınırsızca daha büyüktür; aslında Kutsal Yazılara göre, iman Tanrı’nın vaatlerini ve lütfunu ve bunun işaret ettiği şeyleri sıkıca tutmaktır. İmanı eylemlerimizden ayırsak (çünkü iman yaptıklarımızla teşhis edilemez) yinede onlardan ayrılmaz çünkü gerçek iman her zaman kendini yaşam tarzımızda ve hayatımızla somut bir şekilde açığa vurur.^{^[2]} Bu nedenle Yakup, imanın niteliği konusunda derin bir yanılmaya karşı gelerek gerçek imanın kendini “eylemlerimizde” gösterdiğini vurgular. İman, Tanrı’ya itaat etmemizle “etkin” olur, yani itaat etmemizle iman kendisini somut bir şekilde gösterir:

Yakup 2: 21Atamız İbrahim, oğlu İshak'ı sunağın üzerinde Tanrı'ya adama eylemiyle aklanmadı mı? 22Görüyorsun, onun imanı eylemleriyle birlikte etkindi; imanı, eylemleriyle tamamlandı.

İbraniler Mektubunun 11. bölümü imanın sadece kurtuluşumuz için değil, gündelik yaşamımız için de ne kadar esas olduğunu öğretir: tıpkı o ‘iman kahramanları’ gibi, bizler de devamlı Tanrı’ya inanan bir tutumla, O’na güvenerek yürümeli ve yaşamalıyız. Yani iman geçici bir duygu veya imanlı hayatın sadece başlangıcında bulunan bir devre olamaz. Tam aksine iman, sevgimizin ve hareketimizin daimi ve en üst güdüsü olmalıdır. İman aracılığıyla Tanrı’nın doğruluğunun tam ve kesin olarak bize armağan edildiği umuduna dayanarak yaşıyoruz. İman, Tanrı’ya olan itaatımız, O’na ve komşumuza olan sevgimizin en derin kaynağıdır:

Galatyalılar 5: 5-6Mesih İsa’da ne sünnetlik ne de sünnetsizlik bir işe yarar; yalnız sevgiyle etkin olan imanın değeri vardır^{^[3]}.

[1] Mezmur 13:6; 78:7, 22 ayetlerini Mezmur 49:7 ayeti ile kıyaslayınız.