Vaaz/Kelam Çalışması: İman Açıklaması Üzerine

Presbiteryen Kilisesi, Reform Seminer Notu

Yazan: Rev. Donald Cobb

Editör: Rev. İlhan Keskinöz

 

Elçisel İman Açıklaması…

 

15. “Kutsal Evrensel Kilise’ye”

(Matta 16:16-19, Efesliler 4:7-16, I.Korintliler 1:1-3, Efesliler 1:20-23)

 

Kilise, Tanrı’nın aralarında yaşamak ve onlara Mesih’te olan kurtuluş ve kutsallığı vermek üzere yanına getirdiği halktır. Kilise, Mesih’e birleştiği için kutsal ve evrenseldir.

 

Heidelberg İlmihali 54. ‘Kutsal evrensel (katolik) kilise’ ile ilgili neye inanıyorsunuz?

Tanrı’nın Oğlu’nun Ruh’u ve Sözü1 aracılığı ile bütün halklardan,2 dünyanın başından sonuna kadar,3 kendisi için topladığı, koruduğu ve saklı tuttuğu ve sonsuz yaşam için bir topluluk seçtiği4 ve gerçek imanda birleştirdiğine5 inanıyorum. Ve ben bu topluluğun şimdi 6 daima7 yaşayan bir üyesi kalacağım.

 

1 Yuhanna 10: 14-16 Elçilerin İşleri 20:28, Romalılar 10.14-17, Koloseliler 1:18

2 Tekvin 26:3-4, Vahiy 5:9

3 İşaya 59:21, I.Korintliler 11:26

4 Matta 16:18, Yuhanna 10:28-30, Romalılar 8.28-30, Efesliler 1.3-14

5 Elçilerin İşleri 2:42-47, Efesliler 4:1-6

6 I.Yuhanna 3:14, 19-21

7 Yuhanna 10:27-28, I.Korintliler 1:4-9, I.Petrus 1:3-5

 

GENEL BAKIŞ

(Westminster İnanç Açıklamasından (XXV) ve Uzun İlmihalden derlenmiştir)

I. Gözle görülmeyen evrensel (katolik) kilise, Baş olan Mesih’in yetkisi altında geçmişte, şu an ve gelecekte toplanan tüm seçilmişlerden oluşur. Kilise Mesih’in bedenidir.

 

(65) Gözle görülmeyen kilisenin üyeleri, Mesih aracılığıyla lütufta ve görkemde O’nunla birlikteliği ve paydaşlığı tadarlar.

 

II. Gözle görülen kilise müjdenin yetkisi altındadır. Kilise önceden yasa altında olanlar gibi tek bir ulus ile sınırlı değildir. Bütün dünyada gerçek dini benimsemiş olanlardan ve onların çocuklarından oluşur. Kilise, Rab İsa Mesih’in egemenliğidir; Tanrı’nın evi ve ailesidir. Kilise dışında bir kurtuluş olanaksızdır.

 

(63) Gözle görülen kilise, Tanrı’nın özel ilgisi ve yönetimi altındadır; düşmanlarının saldırılarına rağmen tüm çağlar boyunca Tanrı tarafından savunulma ve korunma ayrıcalığına sahiptir. Kutsalların paydaşlığının ve kurtuluş yolunun sunulduğu yerdir.

 

III. Gözle görülen bu evrensel (katolik) kiliseye Mesih, bu yaşamda dünyanın sonuna kadar kutsalların toplanması ve yetkinleştirilmesi için Tanrı’nın hizmetini, vahyini ve kanunlarını vermiştir.

 

IV. Bazı Kiliseler, Müjde doktrininin öğretilmesine ve kabul edilmesine, buyruklara uyulmasına ve tapınma toplantılarına göre daha az ya da daha fazla paktır.

 

V. Gökyüzünün altındaki en pak kiliselerde bile hem yanlışlığa hem de karışıklığa açıktır; Ancak her şeye rağmen, yeryüzünde Tanrı’ya, O’nun isteğine göre tapınan bir kilise daima varolacaktır.

 

VI. Kilisenin, Rab İsa Mesih’ten başka bir başı yoktur.

 

A-) TANRI’NIN BİR ARAYA GETİRDİĞİ HALK

“Kutsal Evrensel Kilise” ifadesi İman Açıklamasının önceki kısımlarından çıkıyor: Kilise, Tanrı Oğlu’nun uğruna insan olup yaşadığı, kendini ölüme teslim ettiği ve ölümden dirildiği halktır. İman Açıklamasındaki bundan önceki bütün ifadeler İsa Mesih’in kendi halkı için gelmesiyle ilişkilidir.[1] Bu nedenle Kilise, Mesih’in kurtarıcı etkinliğinin sonucu ve bu etkinliğin en gerekli olan amacıdır. Baba Tanrımız, Oğlu’nun yararlarını onlarda uygulamak üzere Ruhunu Kilisesi için göndermiştir.[2]

 

Kilise nedir? Belki bu soruya cevap vermek üzere en iyi başlangıç noktası İsa’nın onun hakkında ilk defa açıkça söz ettiği Matta Müjdesindeki 16. bölümdedir:

Matta 16:16 Simun Petrus, «Sen, yaşayan Tanrı'nın Oğlu Mesih'sin» cevabını verdi. İsa ona, «Ne mutlu sana, Yunus oğlu Simun!» dedi. «Bu sırrı sana açan insan değil, göklerdeki Babamdır. 18 Ben de sana şunu söyleyeyim, sen Petrus'sun ve ben topluluğumu bu kayanın üzerine kuracağım. Ölüler diyarının kapıları ona karşı direnemeyecek. 19 Göklerin Egemenliğinin anahtarlarını sana vereceğim. Yeryüzünde bağlayacağın her şey göklerde de bağlanmış olacak; yeryüzünde çözeceğin her şey göklerde de çözülmüş olacak.»

 

Burada “Ekklesia” (yani topluluk) sözünün kullanılması önemlidir, çünkü Eski Antlaşma’da İsrail halkını antlaşma halkı olarak belirtmek üzere kullanılan söz aynıdır. “Topluluk” ifadesi, Rab’bin onlarla antlaşmasını sabit kılmak üzere çağırdığı, onları kendisinin olarak benimsemek için yanına topladığı kişilerden söz etmek için kullanılıyor.[3] Bu gerçek, Tanrı’nın halkı için amaçlarının en engin devamlılığını vurguluyor: İsa, öğrencilerine “topluluk” (ekklesia) ünvanı vererek onların Tanrı’nın vaatlerinin gerçek alıcıları olduklarını ima ediyor. İsa, o vaatleri tamamlayıcısı (II.Korintliler 1:19-20) ve İsrail’e emanet edilen görevi gerçekleştiren kişi olduğu için, İsa Mesih’e ait olanlar İsrail’e verilen vaatleri alıyorlar; Tanrı’nın seçtiği ve sevdiği halkı oluyorlar:[4]

I.Petrus 2:9 Ama siz seçilmiş bir soy, Kral'ın kâhinleri, kutsal bir ulus, Tanrı'nın öz halkısınız. Sizi karanlıktan kendisinin şaşılacak ışığına çağıran Tanrı'nın erdemlerini ilan etmek için seçildiniz. 10 Bir zamanlar halk değildiniz, ama şimdi Tanrı'nın halkısınız. Bir zamanlar merhamete erişmemiştiniz, oysa şimdi merhamete eriştiniz.

Titus 2:14 Mesih, bizi her suçtan kurtarmak, arıtıp kendisine ait ve iyilik etmekte gayretli bir halk yapmak için kendini bizim uğrumuza feda etti.

Romalılar 9:24 Yalnız Yahudilerden değil, diğer uluslar arasından da çağırmış olduğu bu insanlar biziz. 25 Hoşeya'nın kitabında denildiği gibi:«Halkım olmayana halkım,sevgili olmayana sevgili diyeceğim.» 26 «Kendilerine, `Halkım değilsiniz' denildiği o yerde,yaşayan Tanrı'nın oğulları diye adlandırılacaklar.»

 

“Mesih’e ait olan bizler ‘Topluluk’ (Ekklesia) yani Kiliseyiz” demek; Mesih bizi kendisine çektiği için Tanrı’nın halkı olduğumuza işaret ediyor. İmanlı Topluluğu yani Kilise, ilk ve son olarak kişisel kararlarımızın sonucu meydana gelmiyor: Mesih’i tanıyabilmemiz “et ve kandan” kaynaklanmıyor (Matta 16:17). Aksine, Topluluk, Mesih onu bir araya getirdiği için mevcuttur. Bu nedenle İsa’nın bu sözleri çok kesindir ve teşvik edici bir vaattir:

Matta 16:18 Ben de sana şunu söyleyeyim, sen Petrus'sun ve ben topluluğumu bu kayanın üzerine kuracağım. Ölüler diyarının kapıları ona karşı direnemeyecek.

 

Bizler Kiliseyi kurmuyoruz! Aksine, İsa krallık yetkisi ve gücüyle, Baba’nın O’na verdiği kişileri kendisine çekiyor.

 

Mesih’in buradaki sözleri bizleri derinden minnettar olmaya teşvik etmelidir. Çünkü Mesih, Kutsal Ruh aracılığıyla kendi kurduğu Topluluğa (Kilisesine) bizi memnuniyetle kabul etmeyi lütfediyor. Bu sözler ayrıca bizde sarsılmaz bir güven uyandırmalıdır. İnsanların karşı gelmelerine ve hilelerine rağmen, kendi günahkarlığımız ve yetersizliğimize rağmen, İsa Mesih Kendi Topluluğunu (KİLİSESİNİ) kuracaktır! Topluluk, kendiliğinden güçlü olduğundan değil, onu koruyan ve ilerleten Mesih’in galiplerden üstün olmasından dolayı zaferli olacaktır! Ölüm bile, sonunda Kral’ın gelinini sunduğu muzaffer alayına yol verecektir! (Matta 16:18)

 


[1] Efesliler 5:23, 25-27, Matta 1 :21, İbraniler 12:17; 5:3; 7:27; 9:7; 13:12

[2] Cenevre İlmihali 99. Bu maddeye de inanmak gerekli mi? Evet mutlaka, yoksa Mesih’in ölümünü etkisiz sayarak, şimdiye kadar söylenen herşeyi hiçe saymış oluruz. Çünkü önceki tüm gerçeklerden kaynaklanan bir sonuç Kilisenin varolmasıdır.

[3] Ekklesia sözü, Eski Antlaşmanın Grekçe çevirisinde (Septuagent) Tesniye 4:15 ayetinde karşımıza çıkıyor: “topluluğun günü”, Tanrı’nın onlarla antlaşmaya girmek ve onlara Yasasını vermek üzere İsrail’i bir araya getirdiği gündür (Tesniye 9:10; 18:16). Bu ilk toplantıdan sonra, “topluluk” kelimesi Tanrı’nın halkının O’na tapınmak ve O’nun sözünü dinlemek üzere bir araya gelmesini kast ediyor (Tesniye 31:30; Yeşu 8:35, I.Krallar 8:14, 22, 55, I.Tarihler 28:8, 29:20, Mezmur 22:23, 26; 35:18; 40:10) Daha fazla bilgi için Kilise Öğretisi kitabına bakınız.

[4] [6. madde 1. kısmına bakınız] Romalılar 11:16-21, Efesliler 2:11-22; 3:6, I.Petrus 2:9-10 ayetlerinin Topluluğu tarif etmek için kullandığı ifadelerin İsrail halkını tasvir eden Eski Ahit içindeki ayetlerden  aktarılmaları dikkat çekicidir (Çıkış 19:6, İşaya 43:20-21; Hoşeya 1:6-10).