PAVLUS TEOLOJİSİNİN ÖZÜ-4

I. Arka Plan:

1-) Kilisede ilişkiler kötüydü,

2-) Cinselliği yanlış anlıyorlardı,

3-) İbadet düzeni bozulmuştu,

4-) Pavlus’un yetkisi tartışılmıştı.

II. Mektupların yapısı ve içeriği:

II.1-) I.Korintliler Mektubu

1.a. Selamlama (1:1-3)

1.b. Şükran (1:4-9)

1.c. Esas yapı (1:10-16:12)

1.d. Sonuç (16:13-24)

II.2-) II.Korintliler Mektubu

2.a. Selamlama

2.b. Giriş

2.c. Esas Yapı (1:12-13:10)

2.d. Kapanış (13:11-14).

III. İlahiyat açısından mektubun sundukları:

1. İman:

2. Ümit

3. Sevgi

IV. Sonuç

1-) Pavlus’un yazdığı mektuplara genel bakış:

2-) Pavlus’un yazdığı on üç mektup üç döneme ayrılır.

I. Arka Plan:

Korint kilisesinde neler oluyordu? Neden bu mektup yazıldı?

Öncelikle Pavlus’un üçüncü hizmet yolculuğuna bakmalıyız. Elçilerin İşleri 18-21.bölümler arasında bu konuda öğrenebiliyoruz –İ.S. 52-57 yılları arasında gerçekleşmişti. Antakya’dan başlayarak Galatya bölgesine, oradan da Ön Asya’ya ulaştı. Her zaman önce sinagoglarda vaaz etti ama aynı zamanda birçok uluslardan insanlar da Rab’be geldiler. Bunun sonucunda da bazı tutucu Yahudiler sorun çıkarıp imanlıları kovalamaya başladılar. Tabiki Pavlus yine Ruh’un yönlendirişinde Troy’dan özellikle bir rüya aracılığı ile Filipi’ye geçti. Onu dinleyenlerden birisi pencereden düşene kadar onu dinlemişti. Pavlus Filipi’den bütün Ege’yi geçerek ve oradaki imanlıları teşvik ederekten Yeruşalim’e kadar gitmişti.

1.Korintliler Mektubu İ.S 55’de yazılmış olabilir; özellikle Korinti ziyareti arkasından yazmıştı. Belki de 2. Korintliler Mektubunu Makedonya’dan yazmıştı (İ.S.57)…

Neden yazdı diye sorarsak, Elçilerin İşleri 18 bölümde bu kilisenin İ.S. 49’da yazıldığını görüyoruz. İ.S. 52’de oradan ayrıldıktan sonra bazı sorunların çıktığını görüyoruz. Yine burada da eskatolojik sorunları görüyoruz. Korintliler bütün bereketleri, yani en sondaki bereketleri şimdi kabul etmiş olduklarını düşünüyorlardı. Bu arada sorunlar genel olarak şöyleydi:

1-) Kilisede ilişkiler kötüydü,

2-) Cinselliği yanlış anlıyorlardı,

3-) İbadet düzeni bozulmuştu,

4-) Pavlus’un yetkisi tartışılmıştı.

I.1. Kilisede ilişkiler kötüydü:

1.a-) Birbirlerine karşı geliyorlardı. Öğretmenlerine göre bölünmüşlerdi (1.Korintliler 1:12). Bütün elçiler hep aynı şeyi öğretmişlerdi. Yani esas üstün olan Mesih İsa’ydı; öğretmenler değildi (1.Korintliler 3:5, 11). Bütün elçiler Mesih İsa’nın öğrettiklerine itaat etmişler; Kendilerini ortaya koymamışlardı.

1.b-) Birbirlerini mahkemelere taşıyorlardı (1. Korintliler 6:7-8).

1.c-) Birbirleri ile bu kötü ilişkiler fakirliği de beraberinde getirmişti (1.Korintliler 11:21-22).

1.d-) Yeruşalim’deki fakirliğe de kendi sorunları nedeniyle yardımcı olamadılar (2.Korintliler 8:10-11).

I.2. Cinselliği yanlış anlıyorlardı:

Bütün bereketlerin alındığını artık her şeyin özgür olduğuna inanıyorlardı (1.Korintliler 5:1-2). O kadar ileri gitmişlerdi ki artık putperestlerin arasında bile böyle şeyler olmuyordu. Diğer taraftan da bazıları diğer aşırı tarafa gidiyorlar evlilik içi ilişkiye bile girmiyorlardı. Kısacası cinsellik konusuda ilahiyatları tamamen bozulmuştu (1.Korintliler 7:2-5).

I.3. İbadet düzeni bozulmuştu:

Toplu ibadet içinde baş örtme, örtmeme konusunda sorunlar vardı (1.Korintliler 11:4-5). Ruhsal armağanlar konusunda oldukça sorunlar oluyordu. Dillerle konuşma konusu dahil pek çok konuda aşırılıklara gitmeleri düzensizliklere sebep oluyordu (1.Korintliler 14:26-33). Her şeyden önce birbirlerini dinlemiyorlardı.

Putlara kurban edilmiş etleri yeme ve yememe konusunda olaylar oluyordu (1.Korintliler 8:7).

Teolojileri çok zayıf olduğu için birbirlerinin düşmelerine neden oluyorlardı (1.Korintliler 8:10-12). Bütün bu problemlerin altında aslında bir bencillik söz konusuydu.

I.4. Pavlus’un yetkisi tartışılmıştı:

Herkes kendisine bir öğretmen seçmiş ve onları öne çıkarıyordu (1.Korintliler 9:1-3; 2.Korintliler 12:11-12). Bazıları kendilerini imana getiren elçiyi yani Pavlus’u reddediyorlardı (2.Korintliler 11:12-15). Bazıları kendilerini elçi olarak gösteriyorlardı. Pavlus bu ayetlerde bu insanları uyarır. Çünkü hem İsa’yı hem de Müjde’yi reddeder duruma gelmişlerdi.

II. Mektupların yapısı ve içeriği:

1.a. Selamlama (1:1-3)

1.b. Şükran (1:4-9)

1.c. Esas yapı (1:10-16:12)

1.d. Sonuç (16:13-24)

Selamlama (1:1-3) –çok kısadır.

Şükran (1:4-9) –bu bölümde oldukça kısa bir bölümdür.

Esas yapı (1:10-16:12) –mektubun ağırlıklı bölümüdür.

Sonuç (16:13-24) –birkaç selam gönderme vardır.

1.c-) Esas yapı:

Bu bölüm kendi arasında bölümlere ayrılarak incelenebilir:

a-) Raporlara Cevaplar (1:10-6:20)

b-) Mektuplara Cevaplar (7:1-16:12)

a-) Raporlara Cevaplar:

Öncelikle bölünmelere karşı cevap verir. Çünkü insanlar birbirlerini mahkemelere vermektedirler. Eğer Mesih İsa yalnızca tek önderse, havariler ve öğretmenler yalnızca O’nun hizmetçileri ise o zaman bu sorunu ortadan kaldırmış olacaklardır. Dünya hikmeti çözüm değildir (1.Korintliler 1:19-20).

Ruhsal olarak da oldukça geri kalmış, olgunlaşamamışlardı (1.Korintliler 3:1-2). Tanrı’ya insanları getirebilecek bir kaliteyi taşımıyorlardı.

Ahlaksızlık ise diz boyuydu (1.Korintliler 5:1-13). Genel olarak bu konuyu tartışıyordu Pavlus (1.Korintliler 6:12-13). Çünkü bazıları da İsa Mesih gelene dek evlilik içi cinsel ilişkiyi yasak olarak düşünüyorlardı. Ve en kötüsü kilisenin özellikle cinsel ahlaksızlık önünde çok sessiz kalmasıydı.

Ne yazık ki iman adına çok kötü örnek oluyorlardı. Kilise disiplini diye bir şey yoktu (1.Korintliler 5:9-11). Bu nedenle Pavlus onları uyarıp duruyordu.

b-) Mektuplara Cevaplar:

Pavlusun sorulara cevap verdiğini görüyoruz. İlk soru evlilik üzerineydi (7:1-40). Bazıları daha önce de dediğimiz gibi evlilik içinde bile cinsellikten kaçıyorlardı. Aynı zamanda bekarlık üzerine sorular vardı. Bazıları bu konuda ısrarcı davranıyorlardı.

İkinci soru özellikle putlara sunulan etlerin yenilip yenilememesi üzerineydi (1.Korintliler 8-10). Tapınaklarda sunulan etler yenilebilir mi (8:1-12), ya da putlara sunulup sunulmadığını bilmeden pazardan alınanlar yenilebilir miydi?

Üçüncü konu ise ibadet konusuydu. İnanlı olduğunu söyleyenler hareketleriyle birbirlerine saygısızlıkta bulunuyorlardı (1:2-34).

Dördüncü soru ise ruhsal armağanlar üzerindeydi. Böylece ruhsal armağanların amacının ne olduğunu ifade edilmiştir (12. bölüm). Esas olanın Rab’de sevginin sunulmasıydı.

Beşinci soru bütün imanlıların dirilmesi olayıydı (1.Korintliler 15). Böylece Mesih’in dirilişi gibi dirilişin olacağı konusunda öğretilerde bulunuldu.

II.2-) II.Korintliler Mektubu

2.Korintliler Mesktubuin içeriğine bakarsak dört başlık görebiliriz:

2.a. Selamlama

2.b. Giriş

2.c. Esas Yapı (1:12-13:10)

2.d. Kapanış (13:11-14).

Giriş bölümünde yine Pavlus’un her zaman gördüğümüz mektup usulüne göre bir yazının olduğunu görüyoruz. Acılarda aslında başkaların acılarına ortak olmanın öğrenildiğini vurgulamaktadır. Kapanış da oldukça kısa bir bölümdür.

2.c. Esas Yapı (1:12-13:10):

2.c.1-) Pavlus savunmada bulunmaktadır (1:12-2:11): Neden ziyaret edemediğini ifade eder. Hatta gelmesinin belki kendilerinin zararına olacağını bildirir. Çünkü kilisenin disiplin vermesine inanmaktadır. Oysa onlar bu konuda oldukça gevşek davranmaktadırlar.

2.c.2-) Pavlus kendi hizmetinden bahseder (2:12-7:1). Kendi hizmetinin doğasından, çağrısından bahsetmektedir (2.Korintliler 5:18-20). Tanrı ile barışmamızı Tanrı’nın sağladığını, bu olmadan asla Tanrı’nın elçisi olunamayacağını söylemektedir. 10:16 ayetine bakalım; Pavlus, kendi yetkisinin tartışılmasının yanlışlığını öne sürmektedir.

2.c.3-) Yeruşalim için yardım toplanması konusunu gündeme getirmektedir (7:2-9:15). Yahuda bölgesindeki kuraklık oldukça zor günleri getirmiştir. Pavlus bu konuda yardım toplayıp Yeruşalim’e ulaştırmak istemiştir. Ama paylaşma kavramında eksik olan Korintlilerin bu konuda teşvik edilmeleri gerekmektedir.

2.c.4-) Pavlus havari olduğunu savunmaktadır (2:12-7:1). Liderliğin değerleri üzerinde konuşur. Önderin kendi kendini bile destekleme durumu içinde olmasını öne çıkarır. Ve kendisinin yük olmamak için böyle yaptığını dile getirir. Aslında bütün örnekleri ile sahte havarilere karşı bayrak açmaktadır (2.Korintliler 11:13).

2.c.5-) Gelecekteki geziden bahseder (12:14-13:10). Kurtuluşları için bir çoklarının tam olarak Mesih’e güvenmediklerinden bahsetmektedir ve bunun için ziyaret etmek istediğini söyler.

III. İlahiyat açısından mektubun sundukları:

Korintliler çok zayıf bir eskatoloji anlayışına sahiptiler. Yahudilerin iki çağ şeklinde bir eskatolojik görüşleri olduğunu öğrenmiştik. Mesih’in gelişinde bu çağın biteceği ve gelecek çağın başlayacağı inancı vardı. Ama bizim Mesih’te öğrendiğimiz ve Pavlus’un öğrettiği eskatolojide ise Mesih’in gelişi ile ikinci gelişine dek aslında sonun esintisinin bu çağda başladığını ve doluluğun ikinci gelişte olacağını öğrenmiştik.

Selanikliler sonu hemen bekliyorlardı. Eskatolojiyi adeta çok ısıtmışlardı. Galatyalılar ise gelecek çağın hiçbir şekilde gelmediğine inanıyorlardı. Yani eskatolji anlamının çok altındaydı. Korintliler ise en sondaki dolululuğun geldiğine ve her şeyin özgür olduğuna inanıyorlardı yani anlamının çok ötesinde bir eskatoloji düşünüyorlardı.

Pavlus ilahiyatını burada “İman- Ümit-Sevgi” olarak ifade etti.

1. İman:

Korintlilerin gururu oldukça sorun oluşturmuştu. Mesih’in Rabliğini ve kurtarıcılığını yerli yerinde anlamıyorlardı. Onara göre “Mesih her şeyi getirmişti, artık cenneti kendi anlayışlarındaki özgürlüklerine göre yaşayabilirlerdi”. Herkesden hikmetli olduklarını düşünüyorlardı (1.Korintliler 4:7-10).

Yeni bir yeryüzü üzerinde imanlılar hükmedeceklerdi ve sonsuz nimetleri Mesih İsa’nın gelişi ile alacaklardı. Bu nedenle kendilerini her şeyi almış olarak görüyorlardı. Birbirlerini eziyorlardı. Pavlus gelecek olan çağın gelmediğini onlara anlatmaya çalışıyordu.

Kısacası hem Rab olarak hem de aynı zamanda Kurtarıcı olarak Mesih İsa’nın rolünü anlamada ve iman etmede eksik kalmışlardı.

Korintlilere göre zenginlik bereketlenmişlikti; yoksulluk ise Tanrı önünde kurtulmamış olma anlamındaydı (2.Korintliler 5:15-17; 1.Korintliler 8:11-12). Bu nedenle Rab’in Sofrasında da aynı yanlış öğretiler hakimdi (1.Korintliler 11:24-27). Yani yoksullara hiçbir şey kalmıyordu. Rab’in Sofrasını yanlış anlıyorlardı.

Sürekli olarak Mesih İsa ile birlikteliği söyleyip duruyordu Pavlus. Bu şekilde Mesih’in bedeninde kişilerin ilişkileri de Mesih’i yüceltme şeklinde olmalıydı. Birbirlerini yüceltir, bina eder şekilde. Gelecekteki bereketlerin bollukları da ancak bu şekilde hissedilebilecekti.

2. Ümit:

1.Korintliler 7:31; 2:6, 15:50 –Bütün bu cümlelerle aslında Pavlus onların umut konusundaki yanlış anlamalarını ortadan kaldırmaya çalışıyordu (1.Korintliler 4:8).

1.Korintliler 15. bölümde onların yanlış anlayışlarını düzeltmeye çalıştı. Bütün bereketler alınmıştı artık kalan hiçbir şey yoktu. Oysa tam doluluğu ile gelecek son umut doluydu. Pavlus bunu söylemeye çalışıyordu (1.Korintliler 15:22-24; 15:19).

3. Sevgi:

Sevgi de aslında Eskatolojinin bir parçasıdır. Pavlus’a göre sevgi de bu kavrama bağlıdır (1.Korintliler 13:8-10). Peygamberlikler geçecek derken aslında şimdi ve gelecekte sevginin ne denli eskatolojik rolü olduğunu söylemektedir. Hepsi Mesih’in ikinci gelişinde ortadan kalkmış olacaktır. Ama bir tek kalacak olan sevgidir.

1.Korintliler 8:1; 2.Korintliler 5:14-15 -bütün bu savunmalarda aslında yeme ve yememe işleminin sevgi anlayışı ile bağlantılı olduğunu söylemektedir. Korintlilerde Kutsal Ruh inanılmaz biçimde çalışmaktadır. Ama yanlış yorumlar da beraberinde gelmektedir. 1.Korintliler 13:1-2 ayetleri esas olan, sevginin görünmeyen gücünün neler yapabileceğini imanla ve imanda anlamak önemlidir.

IV. Sonuç

1-) Pavlus’un yazdığı mektuplara genel bakış:

Pavlus mektuplarına bakıldığında bütün resim ortaya çıkar. Her mektupta ne olduğu bilinirse zaman içindeki gelişim görülür.

Peygamberlerin söyledikleri gerçekleşti; İsa Mesih acı çekti, öldü, ölümden dirilen ilk O oldu. Tanrı’nın Sözleri hem Yahudilere, hem de öteki uluslara ilan edildi. Tanrı’nın beklenen Günü geldi. Pavlus’un anladığı, İsa Mesih’in dirilişiyle Tanrı’nın Günü’nün başladığıdır. Yani Mesih’in ölümü ve dirilişiyle ikinci gelişi arasındaki dönem başlamıştır. Mesih’in dirilişiyle bizim de yeni yaşamı kabul etmemiz mümkündür. Bir gün hep birlikte ölümden dirileceğiz. Bu, sadece zaman meselesidir.

Bu çağ                                                              Gelecek olan çağ

(Karanlık, günah)                      (Bağışlama, Tanrı’nın yönetimi)

“Şimdiki” zamanda acı çekmek / Bize açıklanacak olan görkem

Romalılar 8:18                          Romalılar 8:18

“Zaten Başladı; Ancak Tam Değil” / Tam Dolulukla Gerçekleşme

Galatyalılar 1:14                                                           1.Korintliler 13:10

Yaratılışın inlemesi         /           Yaratılışın özgürleşmesi

Romalılar 8:20-22                    Romalılar 8:20-21

İç varlığın değişimi        /           Dış varlığın değişimi

2. Korintliler 4:16                     2. Korintliler 4:16

Geçici dünyasal çadır  /            Sonsuz göksel beden

2. Korintliler 5:1                                   2. Korintliler 5:1

Mesih’le yaşama kavuşmak                  /           Mesih gibi dirilmek

Efesliler 2:4-5                                       Efesliler 2:4-5

Oğulluk ruhunu almak   /           Bedenin kurtuluşunu almak

Romalılar 8:15-16                                Romalılar 8:23

Umutta kurtulmak                    /           Gazaptan kurtulmak

Romalılar 8:24                                       Romalılar 5:9

2-) Pavlus’un yazdığı on üç mektup üç döneme ayrılır.

2.a-) Üç hizmet yolculuğunda altı mektup yazdı:

Galatyalılar, 1&2. Selanikliler, 1& 2.Korintliler, Romalılar. Yazılış tarihi İ.S. 49-50 yıllarıdır ama 57’ye de çıkabilir.

İçerik:

Tanrı’nın Oğlu zaman dolunca geldi, Yasa’nın öfkesinden bizi kurtardı. Son Adem olarak yeni bir yaratılış getirdi.

Pavlus nasıl hatırlanmak istiyor:

1.Korintliler 15:9 “Ben elçilerin en önemsiziyim. Tanrı’nın kilisesine zulmettiğim için elçi olarak anılmaya bile layık değilim.”

2.b-) İlk hapsinde yazdığı mektuplar:

Filipililer, Koloseliler, Filimun, Efesliler. Yazılış tarihi: İ.S. 60-62 yıllarıdır.

İçerik:

Mesih’in kişiliğinin ve işinin kozmik boyutları, kilisenin kozmik anlamı, evrensel ve savaşan kilisenin vizyonu

Pavlus nasıl hatırlanmak istiyor:

Efesliler 3:8-9. “Bütün kutsalların en değersiziydim.”

2.c-) Son hizmeti ve ikinci kez hapsedildiğinde yazdığı mektuplar:

Titus 1& 2.Timoteyus.

İçerik:

Gerçeğin direği ve temeli olarak kilise, yerel ve savaşan kiliselere Pavlus’un bakışı, Mesih’in insan sevgisi emri.

Pavlus nasıl hatırlanmak istiyor?

1.Timoteyus 1:15 “Günahkarların en kötüsü benim.”

Pavlus Gnostik miydi? Mesih’i Pavlus mu tanrılaştırdı?

Pavlus monoteistti. Onun kesinlikle tek Tanrı’ya inandığı Romalılar 3:29-30, 1.Korintliler 8:5-6 ayetlerinde açıkça bellidir. İsa’nın Mesih olduğuna inanır. Mesih, ona göründüğünde Onun, Yüceltilmiş İsa olduğundan emindir. Ölümden dirilen özün Söz kadar inanılmaz bir değer olduğunu söyler. İsa Mesih, Eski Antlaşma’daki Tanrı’nın özüdür (Filipililer 2:5-6).

Pavlus yeni bir din mi kurdu?

Pavlus, yeni bir din kurmadı. Pavlus vaaz etme yetkisini insandan değil, Tanrı’dan aldı. Yeruşalim’e gittiğinde Yakup, Yuhanna ve Petrus onun kendilerinden farklı olmadığını gördüler, onu kabul ettiler. Yani Pavlus, imanın mihenk taşı olan bu insanlarla aynı görüşteydi. Öteki uluslara mesaj veren Pavlus, öğrencilerle aynı yetki altında yazdığına, kendisine elçilik yetkisi verildiğine inanıyordu. Sözlerinin Tanrı Sözü olduğuna, Kutsal Ruh’un karşısındaki kişilerin içlerinde işlediğine inanıyordu. Kutsal Ruh’un kendisine öğrettiklerini öğretiyordu. Sözlerinin Kutsal Yazı’yla karşılaştırılmasını istiyordu.