Tanrı BİLGİSİ
Rev. İlhan Keskinöz
TÜRK DÜNYASI PRESBİTERYEN KİLİSESİ
www.twpc93.com
www.presbiteryen.org
İÇİNDEKİLER
Sunuş ..........................................................
Tanrı’nın Varlığı ........................................
Tanrı’nın Bilinebilirliği .............................
Tanrı’nın Adı ............................................
Tanrı’nın Kendisini Açıkladığı Diğer Yollar
Tanrı Ruhtur ..............................................
Tanrı Sonsuzdur .........................................
Tanrı Her Yerdedir .....................................
Tanrı Her Şeyi Bilir ......................................
Tanrı Güçlüdür ..........................................
Tanrı Kraldır ...............................................
Tanrı Tektir ...............................................
Tanrı Mükemmeldir ....................................
Tanrı Değişmez ..........................................
Kutsal Üçlük .............................................
Tanrı Görkemlidir ......................................
Tanrı’nın Manevi Yönü ............................
Tanrı Kişiseldir ...........................................
Tanrı Merhametlidir ....................................
Tanrı Sadıktır ............................................
Bağışlayan Tanrı .........................................
Tanrı Alçakgönüllüdür ................................
Tanrı İyidir .................................................
Tanrı Lütufkardır ........................................
Tanrı Kutsaldır ............................................
Tanrı Adildir ...............................................
Tanrı Kıskançtır ..........................................
Sevinç Tanrısı .............................................
Tanrı Doğrudur (Adildir) ............................
Tanrı Şefkatlidir (İyidir) ..............................
Seven Tanrı .................................................
Tanrı Sabırlıdır ...........................................
Esenlik Tanrısı ............................................
İnsanları Arayan Tanrı .................................
Tanrı Doğrudur ............................................
Tanrı Bilgedir ..............................................
Gazap Tanrısı ..............................................
Yaratıcı Tanrı ..............................................
Tanrı Bağımsızdır ........................................
İnsanla İlişki İçinde Olan Tanrı ...................
İsa Mesih ......................................................
Kutsal Ruh ....................................................
İsa Mesih’te Gerçekleşen Bildiriler ...............
SUNUŞ
- Bir Hristiyan Tanrı [ya da Allah] deyince ne anlar, ne anlamalıdır?
- Bir Hristiyanın Tanrı ile ilgili düşüncesinin sınırları nelerdir?
- Bir Hristiyanın nasıl bir Tanrı’ya inanır?
- Tek Olan, kendisini Baba, Oğul ve Kutsal Ruh olarak açıklayan Tanrı kimdir?
- Kutsal Kitap nasıl bir Tanrı’yı tanıtmaktadır?
- Tanrı’nın kimliğine ve hayatımızdaki rolüne dair bilmemiz gerekenler nelerdir?
- Tanrı’nın İsa Mesih’te açıkladığı gerçekler ve İsa Mesih’ten öğrendiğimiz Tanrı’ya dair şeyler nelerdir?
- Bir Hristiyanın İsa Mesih’e bakışı nasıldır?
- Kutsal Kitap, Kutsal Ruh hakkında ne öğretiyor?
- Kutsal Kitap’ın tanıttığı Tanrı ile Hristiyan kişinin ilişkisi ne düzeydedir?
Bu kitap yukarıdaki soruları cevapladığı gibi Kutsal Kitap’ta Tanrı’ya dair açıklanan gerçekleri etüt etmek isteyenlere bir kaynakça olması amacıyla hazırlanmıştır. Bu kitap boyunca okuyucular Kutsal Kitap’ın tanıttığı Tanrı gerçeğini gözleme fırsatı bulacaklardır.
Diğer yandan inanıyorum ki, Tanrı’ya ait bu gerçekleri biliyor olsak bile bunları zikretmekte bir bereket vardır. Kilisemizde hemen her dualarda “Rab, Sen kurtarıcısın, bağışlayıcısın” gibi ifadeleri bire bir olmasa da benzeri ifadeleri sıklıkla duymak neden bizleri şaşırtmaz? Ya da bazı ilahileri neden iki üç defa söyleriz? Aynı şekilde tarih boyunca kilise imanını toplu halde açıklamakta bir bereket bulmamış mıdır? Neticede bu kitap okuyuculara yeni bir şeyi açıklamamaktadır; yalnızca Kutsal Kitap’ta Tanrı’ya dair açıklanmış gerçekleri kısa ve öz bir şekilde bir araya toplamaktadır.
Bu kitaptaki her bir başlık Hristiyan kişinin kişisel dua zamanları içinde Tanrı’yı derin düşünürken üzerinde durmaları gereken konular için de bir hatırlatma kitabı olacaktır. Bu yüzden kitabın ana konusu TANRI’dır. Ancak bu kitabın içindeki konular Tanrı ile ilgili olarak bilinmesi gereken gerçeklerin tamamını Kutsal Kitap’ın kendisi kadar mükemmel bir şekilde içermez. Bu sebepten Tanrı’nın ve Kilisenin huzurunda itiraf etmem gerekir ki, insan emeğinin ürünü olan bu kitap Kutsal Kitap’tan öğreneceklerimizin yerini tutamaz. Ancak her konu için bizleri tekrar ve tekrar Kutsal Kitap’a bakmaya yönlendirir.
Bu kitabın hazırlanmasını sırasında özellikle Grekçe ve İbranice metinlerin araştırılmasında bilgi ve yardımlarını esirgemeyen saygıdeğer ilahiyatçı ve pastör John Lenk’e teşekkür ederim.
Okuyucuları merkezinde TANRI olan bir hayatı yaşamaya teşvik etmesini diliyorum.
18 KASIM 2000 / İSTANBUL
Saygılarımla,
Rev. İlhan Keskinöz
TANRI’NIN VARLIĞI
Teoloji Tanrı doktrini ile başlar. Eğer Tanrı’nın var olduğu fikrinde ilerleyeceksek; Tanrı’da ve Tanrı aracılığı ile bilgilerimizi sistematik hale getirmek iyi bir gerekçedir. Burada iki varsayım öne çıkar:
1-) Tanrı vardır.
2-) Tanrı kendisini ilahi Sözünde açıklamıştır.
Tanrı’nın kendisine ait ne açıkladığını ve yaratılış (ve yarattıkları) ile olan ilişkisi anlamak için O’nun vahyine bakarız.
Bu noktada karşımıza üç başlık çıkar:
Baba, Oğul, Kutsal Ruh.
İnsanın iç görüşünün temelinde kendi duygusal ve mantıksal, idraki, dini düşünce için temel olduğunda; insanın imanı tek yetki olan Tanrı’nın Kutsal Yazılar’daki vahyinin değerini düşürür. Bazen din belirli derede Tanrı’nın yerini alır. Bunun neticesinde Kutsal Yazılarda verilen Tanrı bilgisini tanımayı durdurmuş oluruz.
Teolojinin en önemli önermesi Tanrı’nın varlığıdır. Tanrı’nın varlığını kabul etmeden Tanrı bilgisini konuşmanın bir yararı yoktur. Hristiyan teolojisi Tanrı’nın varlığına dair çok kesindir. Hristiyanlık Tanrı varlığını sadece bir fikir, bir ideal, bir güç yada bir eğilim olarak açıklamaz. Tanrı kendiliğinden vardır, her şeyin kaynağıdır. Bütün yaratılışın sebebi Tanrı’dır. Eğer bir kişi Tanrı’ya inanmıyorsa bazen Tanrı’nın varlığını ispat etmeye çalışmak faydasız ve başarısız olabilir. Ama biz Tanrı’yı iman aracılığı ile kabul ettiğimizde O’nun varlığı apaçıktır. Ama inamcımız körü körüne bir inanç değildir. Kutsal Kitap’ta ve doğada Tanrı’nın varlığına dair açık kanıtlar vardır. Kutsal Kitap ‘Tanrı vardır; inanın’ şeklinde öğretmiyor ya da Tanrı’nın varlığını ispat etmeye çalışmıyor. Ama Kutsal Kitap Tanrı’nın var olduğunu kabul ederek konuşmaktadır.[1] Fakat bu gerçekleri yalnız iman görüp kabul edebiliriz.
Yuhanna 17:7 Eğer bir kimse Tanrı'nın isteğini yerine getirmek istiyorsa, bu öğretinin Tanrı'dan mı olduğunu, yoksa kendiliğimden mi konuştuğumu bilecektir.
Bu ayet bize Tanrı bilgisinin dışardan tarih ya da coğrafya gibi öğrenilmediğini fakat Tanrı ile gerçek bir paydaşlık sonucu içten kaynaklandığını söylemektedir.
Aynı fikri Hoşeya 6:3 ayetinde de görmekteyiz:
RAB'bi tanıyalım,
RAB'bi tanımaya gayret edelim...
Bizlerin gayreti Tanrı bilgimizi güçlendirmektedir.
I.Korintliler 1 18Çarmıhla ilgili bildiri mahvolanlar için saçmalık, ama kurtulmakta olan bizler için Tanrı'nın gücüdür. 19Nitekim şöyle yazılmıştır:
«Bilgelerin bilgeliğini yok edeceğim,
zekilerin zekâsını boşa çıkaracağım.»
20O halde bilge kişi nerede? Din bilgini nerede? Bu çağın hünerli tartışmacısı nerede? Tanrı, dünya bilgeliğinin saçma olduğunu göstermedi mi? 21Mademki dünya, Tanrı'nın bilgeliğine göre Tanrı'yı kendi bilgeliğiyle tanımadı, Tanrı, iman edenleri, saçma sayılan bildiriyle kurtarmaya razı oldu.
Aynı yaklaşımı bu ayetlerde de görmekteyiz.
TANRI’NIN BİLİNEBİLİRLİĞİ
Hristiyan Kilisesi Tanrı’nın anlaşılamaz olduğunu itiraf ve ilan eder. Ancak diğer taraftan da kurtuluş[2] için Tanrı bilgisinin gerekliliğini öğretir. Tanrı anlaşılamaz ancak bilinebilir.
Sofar’ın sorusundan Tanrı’yı bildiğini ve bilinmesinin mümkün olduğu sonucuna varıyoruz:
Eyüp 11:7 Tanrı'nın derin sırlarını anlayabilir misin? Her Şeye Gücü Yeten'in sınırlarına ulaşabilir misin?[3]
İşaya’nın sorusunun cevabı olmadığını düşünebiliriz:
İşaya 40:18 Öyleyse Tanrı'yı kime benzeteceksiniz? Neyle karşılaştıracaksınız O'nu?[4]
İsa Mesih’in şu açıklamasına da önem vermek durumundayız:
Yuhanna 17:3 Sonsuz yaşam, tek gerçek Tanrı olan seni ve gönderdiğin İsa Mesih'i tanımalarıdır.[5]
Tanrı Kendini Kutsal Kitap ve beden almış Söz olan Mesih’te açıklamıştır.
Tanrı, kendini gizleyen bir Tanrı olduğu kadar aynı zamanda da kendisini açıklayan bir Tanrı’dır.
Yuhanna 1:18 Tanrı'yı hiçbir zaman hiç kimse görmemiştir. O'nu, Baba'nın bağrında bulunan ve Tanrı olan biricik Oğul tanıttı.
I.Yuhanna 5:20 Yine biliyoruz ki, Tanrı'nın Oğlu gelmiş ve gerçek Olan'ı tanımamız için bize anlama gücü vermiştir. Biz gerçek Olan'dayız, O'nun Oğlu İsa Mesih'teyiz. Kendisi gerçek Tanrı ve sonsuz yaşamdır.
Mesih’in beden alıp aramıza gelmesi Tanrı’yı tanımamız için bize güç vermiştir. Yani Tanrı’yı yalnızca Mesih aracılığı ile tanıyabiliriz.
Bizler Tanrı hakkında bir şeyler bilebiliriz. Çünkü Tanrı kendisini bize gösteriyor. İnsanlar bir şey öğrenmek için çevrelerine bakarlar ama Tanrı’dan öğrenmek için biraz yukarı bakmamız gerekmektedir. Bu durumda Tanrı bizi ne kadar aydınlatıyorsa bizler o kadar bilebiliriz. Tanrı hakkında öğrenmek için Tanrı’nın vahyini araştırırız, bundan başka bir yoldan Tanrı hakkında gerçeği öğrenemeyiz. Yani vahiy yoksa Tanrı hakkında hiç bir şeyi emin olarak bilemeyiz. Vahiy araştırırken yalnızca mantık ile bir şeyler öğrenmiyoruz. Ama inanç gözlerimizle de öğreniyoruz. Kutsal Ruh’un rehberliği, kutsanan akıl ve yüreğimiz aracılığı ile Tanrı hakkında daha doğru öğrenebiliriz. Eğer Tanrı kendisini bizlere göstermiyorsa Tanrı Bilgisi (Teoloji) bizim için mutlak imkansızdır (I.Korintliler 1:18-2:16).
I.Korintliler 2: 7-8Biz, Tanrı'nın gizli, saklı kalmış bilgeliğinden söz ediyoruz. Tanrı'nın, zamanın başlangıcından önce bizim yüceliğimiz için belirlediği bu bilgeliği bu çağın önderlerinden hiçbiri anlamadı. Anlasalardı, yüce Rab'bi çarmıha germezlerdi. 9Yazılmış olduğu gibi,
«Tanrı'nın, kendisini sevenler için hazırladıklarını
hiçbir göz görmemiş,
hiçbir kulak işitmemiş,
hiçbir insan yüreği kavramamıştır.»
10Oysa Tanrı bunları bize Ruh aracılığıyla açıkladı. Ruh her şeyi, Tanrı'nın derin düşüncelerini bile araştırır. 11İnsanın düşüncelerini, insanın içinde olan kendi ruhundan başka kim bilebilir? Bunun gibi, Tanrı'nın düşüncelerini de Tanrı'nın Ruhundan başkası bilemez. 12Tanrı'nın bize lütfettiklerini bilelim diye, bu dünyanın ruhunu değil, Tanrı'dan gelen Ruh'u aldık. 13Ruh'a uyanlara ruhsal gerçekleri açıklarken, Tanrı'nın lütfettiklerini insan bilgeliğinin öğrettiği sözlerle değil, Ruh'un öğrettiği sözlerle bildiririz. 14Doğal haliyle kişi, Tanrı'nın Ruhuyla ilgili gerçekleri kabul etmez. Çünkü bunlar ona saçma gelir. Ruhça değerlendirildikleri için de bunları anlayamaz.
Yukarıdaki paragraftan yalnızca Kutsal Ruh aracılığı ile öğrendiğimizi görüyoruz.
I.Korintliler 2: 11 İnsanın düşüncelerini, insanın içinde olan kendi ruhundan başka kim bilebilir? Bunun gibi, Tanrı'nın düşüncelerini de Tanrı'nın Ruhundan başkası bilemez.
Tanrı hakkında her şeyi bilemeyiz ama Tanrı Kutsal Kitap’ta ne açıkladıysa hepsi doğrudur.
Genel ve Özel Vahiy
Kutsal Kitap Tanrı’nın vahyini iki kısımda inceliyor. Tanrı’nın kendisini doğa, insan vicdanı ve evrendeki fiziksel yasalar aracılığı ile kendi varlığını açıklamasına Genel Vahiy diyoruz.[6]
Doğanın ışığı bir yaratıcının olduğuna dair gerekli bilgiyi vermektedir. Evrende var olan fiziksel kurallar, insanın bir yaratıcı aramaya meyilli vicdanı, doğanın harikaları bizleri Tanrı’nın varlığına dair ikna eder.
Yazılı vahiy olan Kutsal Kitap’a ise Özel Vahiy (doğaüstü vahiy) diyoruz.[7] Özel vahiyde Tanrı doğadan daha üst bir düzeyde konuşuyor. Bu bir peygamber[8] aracılığı ile olabileceği gibi, bazen haberci melekler[9] ya da görümler[10] aracılığı ile olmaktadır. Kutsal Kitapta Tanrı’nın doğrudan konuştuğu[11] zamanlar olduğunu da görmekteyiz. Tanrı özel vahiyde Kutsal Ruh aracılığı ile konuştuğunu da vurguluyor.[12]
Kutsal Kitap’ın Vahiy bölümü ‘İsa Mesih’in vahyidir’ ifadesiyle başlar. İsa Mesih melekler ve görümler aracılığı ile Elçi Yuhanna’ya konuşmuştur.[13]
Eğer Tanrı Özel Vahiy aracılığı ile konuşmasaydı burada yazılı olan bilgileri Genel Vahiy ile kendimiz öğrenemezdik. Tanrı özel vahyi bize kurtuluş ve bereket getirmek için veriyor.
Genel Vahiy yaratılıştan geliyor, Özel Vahiy ise Tanrı’nın kurtuluş planından gelmektedir. Özel Vahiy insanlara günahlı olduklarını söylüyor. Bizler özel vahyi yalnız iman aracılığı ile kabul edebiliriz. Yaratılışa günah girince genel vahiy Tanrı’nın her tarafta olan imzasını net bir şekilde gösteremeyecek kadar bozuluyor. Günahla birlikte insanlık ruhsal olarak körleşti. O halde Tanrı ait olan şeyleri genel vahiyden net bir şekilde artık anlayamaz. Yani genel vahiy bu düşmüş haliyle kurtuluşa ilişkin bir bilgi vermek konusunda yetersiz kalır. Bu durumda Tanrı bu kötü durumu iyileştirmek ve amacına karşı olan gidişi düzeltmek için genel vahyi özel vahiy içinde yeniden verdi. Böylece insanların ruhsal körlüğüne karşılık bir çözüm getirdi. Tanrı’nın bu çözümü yeniden doğuşu,[14] kutsallaşmayı,[15] ruhsal aydınlanmayı ve gerçek Tanrı bilgisini anlama gücü getirdi.
TANRI’NIN ADI
Kutsal Kitap Tanrı’nın ismine çok önem vermektedir:
Çıkış 20:7 Tanrın Yahve'nin adını boş yere ağzına almayacaksın. Çünkü Yahve, adını boş yere ağzına alanları cezasız bırakmayacaktır.
Mezmur 8:1 Ya Rab Yahve,
Ne yüce adın var yeryüzünün tümünde!
Mezmur 48:10 Adın gibi, ey Tanrı, övgün de
Dünyanın dört bucağına varıyor.
Süleymanın Meselleri 18:10 RAB'bin adı güçlü kuledir,
Ona sığınan doğru kişi için korunaktır.
Tanrı’nın adı Tanrı’yı gösteriyor, Tanrı’nın her adı O’nun insan ile olan ilişkisini anlamamıza yardım ediyor. O halde Tanrı’nın çok olan özelliklerinden dolayı, O’nun pek çok adı olduğunu görmekteyiz. Tanrı’nın adları Tanrı’dan geliyor, insandan değil. Bizler Tanrı’yı daha iyi anlayalım diye Tanrı insan dilini kullanarak bize kendi adını açıklıyor. Bundan başka Tanrı, insanın daha iyi anlaması için ‘Tanrı’nın eli, Tanrı’nın kulağı, Tanrı’nın gözü’ gibi ifadeler kullanmaktadır.
Tanrı lütuf gösterip bize yaklaşıyor, bu da değişik adları kullanmasını gerekli kılmaktadır. Öyle ki, bizler Tanrı’yı, O’nun anlamamızı istediği şekilde anlayabilelim. Çünkü Tanrı kendisini bilinemeyen Tanrı olarak açıklamıştır.[16] Tanrı kendini insan lisanıyla sınırlı bir şekilde açıklamıştır. Bu açıklamalar için sınırlı şeyler kullanmıştır.
EL, ELOHİM, ELYON: İbranicede “EL” Tanrı demektir. Bu kelime “Tek gerçek Tanrı” anlamındadır. Bu kelime Arapçaya “AL” olarak geçmiştir, “alah” ise korku ile ilişkili bir kelime olup Arapçaya “Allah” olarak geçmiştir. “EL” korkulacak bir Tanrı’yı ifade eder. Kutsal Kitap’ta gerçek Tanrı’yı diğer ulusların tanrılarından ayırmak için “EL” kelimesi genellikle başka kelimeler ile birlikte kullanılır:
El ve buna yakın Tanrı adları şöyledir: Elohim, Elyon, Al, Eloah, Elah. Bu adlar genellikle Tanrı’nın GÜÇLÜ, BÜYÜK, YÜCE, KORKULAN niteliklerine odaklanır.[17] Semitik halklar arasında bu kelimeyi genellikle En Yüksek, En Güçlü Tanrı veya Tek Olan Tanrı hakkında kullandılar. Tanrı’nın gücü veya ‘her şeye gücü yeten Tanrı’ anlamında bu adı kullandılar. Bu ad aynı zamanda ‘Kuvvetli Olan,’ ‘Kudretli Olan,’ olarak çevirebilir. Eski Ahit’te bu kelime tek gerçek Tanrı için 200 defadan fazla defa kullanılmaktadır.[18]
“EL” ve “Gadol” (büyük)
Ey büyük ve güçlü Tanrı (Yeremya 32:18,)
Hangi ilah Tanrı kadar uludur?
“EL” yüce olan bir Tanrı’yı ifade etmek için kullanılmıştır:
göklerin Tanrısı (Mezmur 136:26)
yücelerdeki Tanrı (Eyüp 31:28)
yüce Tanrı (Tekvin 14: 18-20, 22-23)
“EL” ve “Misttatter” (gizleyen)
Tanrı o kadar yüce ve yüksektir ki, insanoğlu O’nun hakkında her şeyi bilemez:
Gerçekten kendini gizleyen bir Tanrı’sın (İşaya 45:15)
“EL” ve “Roi” (gören)
Tüm yücelik ve yüksekiğine rağmen Tanrı’dan bir şey saklanamaz:
Tekvin 16: 13 Hacer, «Beni gören Tanrı'yı gerçekten gördüm mü?» diyerek kendisiyle konuşan RAB'be «El-Roi» adını verdi.
‘el gibbor’ (Güçlü Tanrı)
İşaya 9:6; 10:21
‘el haggadol’, ‘el gadol’ (Büyük Tanrı, Ulu Tanrı)
Bu ifade gerçek Tanrı’nın her şey üzerinde [diğer tanrılar üzerinde] daha yüksek olduğu gösteriyor:
Yeremya 32:18 büyük Tanrı gadol gibbor
Mezmur 77:13 ulu Tanrı gadol
Mezmur 95:3 ulu Tanrı gadol
‘ha el oseh pele’ (Harikalar yaratan Tanrı)
Mezmur 77:14
‘el elim’ (tanrıların Tanrısı)
Daniel 11:36
‘el elohe harukot lıkol basar ha iş’ (Bütün insan ruhlarının Tanrısı)
Sayılar 16:22; 27:16
‘el kay’ (Yaşayan Tanrı)
Yeşu 3:10; I.Samuel 17:26, 36; II.Krallar 19:4, 16; Mezmur 42:2; 84:2; İşaya 37:4; Yeremya 10:10; 23:36; Daniel 6:20, 26; Hoşeya 1:10
‘el ekad’ (Tek veya Bir Tanrı)
Malaki 2:10
(İşaya 46:9 ‘çünkü Tanrı benim, başkası yok’
Bazı adlar Tanrı’nın pozisyonunu vurguluyor:
‘el haşşamayim’ (Göklerin Tanrısı)
Mezmur 136:26
‘el mimmağal’ (Yücelerdeki Tanrı)
Eyüp 31:28
Bazı adlar da Tanrı’nın çeşitli nitelikleri hakkında vurguluyor:
‘el rakum vıkannun’ (Acıyan ve lütfeden Tanrı)
Tesniye 34:6
‘el rakum’ (Acıyan bir Tanrı)
Tesniye 4:31; Mezmur 86:15
‘el kannun vırakum’ (‘İyilik yapan, acıyan bir Tanrı / Lütfeden, acıyan bir Tanrı)’
Nehemya 9:31; Yunus 4:2
‘ha el haqqadosh’ (Kutsal Tanrı)
İşaya 5:16
‘el emet’ (Sadık, Hakikatli Tanrı)
Mezmur 31:5
Tesniye 32:4
‘el değot’ (Her Şey Bilen Tanrı)
I..Samuel 2:3
‘el hakkabod’ (Yüce Tanrı)
Mezmur 29:3
‘El Olam’ (Ölümsüz Tanrı)
Tekvin 21:33
‘el tsaddiq’ (Adil Tanrı)
İşaya 45:21
‘el qanna’ (Kıskanç bir Tanrı)
Çıkış 20:5; 34:14; Tesniye 4:24; 5:9; 6:15; Yeşu 24:19; Nahum 1:2
İbranicede ‘El’ kelimesi ‘korkutan’ anlamından gelmektedir. Kutsal Kitap bazı yerlerde Tanrı’nın korkunçluğunu vurguluyor (Mezmur 7:11).
‘ha el haggadol vıhannora’ (büyük ve korkunç Tanrı)
Tesniye 7:21; 10:17, Nehemya 1:5; 9:32, Daniel 9:4,
‘el nağarats’ (Heybetli Tanrı)
Mezmur 89:7
‘el gımulot’ (Karşılık veren Tanrı)
Yeremya 51:56
‘el noqem’ (Öç Alıcı bir Tanrı)
Mezmur 99:8, Nahum 1:2
‘el nıqamot’ (Öçler Tanrısı)
Mezmur 94:1
‘el mistater’ (Kendini gizleyen bir Tanrı)
İşaya 45:15
‘El Roi’ ya da ‘el ra i’ (Beni gören Tanrı)
Tekvin 16:13
“EL” kurtarıcılık gösteren bölümlerde çeşitli kelimeler ile birlikte kullanılmıştır:
Tesniye 7: 9 Tanrınız RAB'bin Tanrı olduğunu bilin. O güvenilir Tanrı'dır. Kendisini sevenlerin, buyruklarına uyanların bininci kuşağına kadar antlaşmasına bağlı kalır.
İşaya 5: 16 Ama Her Şeye Egemen RAB adaletinden ötürü yüceltilecek. Kutsal Tanrı doğruluğuyla kutsal olduğunu gösterecek.
Mezmur 31: 5 Ruhumu ellerine bırakıyorum,
Ya RAB, sadık Tanrı, kurtar beni.
Tesniye 32: 4 O Kaya'dır, işleri kusursuzdur,
Bütün yolları doğrudur.
O haksızlık etmeyen güvenilir Tanrı'dır.
Doğru ve adildir.
İşaya 9: 6 Çünkü bize bir çocuk doğacak,
Bize bir oğul verilecek.
Yönetim onun omuzlarında olacak.
Onun adı Harika Öğütçü, Güçlü Tanrı,
Ebedi Baba, Esenlik Önderi olacak.
İşaya 10: 21 Geriye kalanlar,
Yakup soyundan sağ kalanlar,
Güçlü Tanrı'ya dönecekler.
I.Samuel 2: 3 Artık büyük konuşmayın,
Ağzınızdan küstahça sözler çıkmasın.
Çünkü RAB her şeyi bilen Tanrı'dır;
O'dur davranışları tartan.
Mezmur 29: 3 RAB'bin sesi sulara hükmediyor,
Yüce (orijinal metin: görkemli) Tanrı gürlüyor,
RAB engin sulara hükmediyor.
Tekvin 21: 33 İbrahim Beer-Şeva'da bir ılgın ağacı dikti; orada RAB'be, ölümsüz (orijinal metin: sonsuz) Tanrı'ya yakardı.
İşaya 45: 21 Konuşun, davanızı sunun,
Birbirinize danışın.
Bunları çok önceden duyurup bildiren kim?
Ben RAB, bildirmedim mi?
Benden başka Tanrı yok, adil Tanrı ve Kurtarıcı benim.
Yok benden başkası.[19]
Çıkış 20: 5 Putların önünde eğilmeyecek, onlara tapmayacaksın. Çünkü ben, Tanrın RAB, kıskanç bir Tanrı'yım. Benden nefret edenin babasının işlediği suçun hesabını çocuklarından, üçüncü, dördüncü kuşaklardan sorarım (Tesniye 4: 24; 5:9, Yeşu 24:19).
Nahum 1: 2 RAB kıskanç, öç alıcı bir Tanrı'dır.
Öç alır ve gazapla doludur.
Hasımlarından öç alır,
Düşmanlarına karşı öfkesi süreklidir.
‘EL’ kelimesinin bir ek almadan tek başına kullanıldığı ayetler:
Tekvin 31:13; 35:1; 46:3; 49:25; Sayılar 12:13; 23:8, 19, 23; 24:4, 16, 23; II.Samuel 22:31, 32; 23:5; Eyüp 5:8; 9:2; 40:9; Mezmur 7:11; 10:11,12; 16:1; 17:6; 19:1; 52:1,5; 55:19; 57:2; 73:11, 17; 74:8; 77:9; 78:7 8, 18, 19, 34, 41; 82:1; 83:1; 90:2; 104:21; 106:14, 21; 107:11; 118:27; 139:17, 23; 149:6; 150:1; İşaya 40:18; 43:12; 45:14; 46:9; Yeremyanın Mersiyeleri 3:41; Hoşeya 11:9, 12; Mika 7:18; Malaki 1:9
“ELOHİM” (Tekvin 1:1) çoğul bir kelime olup saygıya layık çok güçlü bir Tanrı’yı ifade eder. “ELYON” ise “yüce Olan” anlamındadır.
ADONAY: İbranicede “dun (din)” ve “adan” kelimeleri yargılamak ve yönetmek anlamındadır. Tanrı’nın bu ismi O’nun en güçlü yönetici olmasını vurgulamaktadır. Bizler bu kelimeyi kullandığımızda Tanrı’ya birer hizmetçi olarak yaklaşmaktayız. Bu durumda “ADONAY” kelimesini Efendi, Efendimiz şeklinde tercüme edebiliriz. (Yeşu 55:14, İşaya 6:8-11) EL, ELOHİM, ELYON, ADONAY, isimleri Tanrı’nın en yüce olma özelliğini vurgulamaktadır.
SHADDAY, EL SHADDAY: İbranicede “shadad” kelimesi güçlü anlamındadır. “EL SHADDAY” gökte ve yerde güçlü olan Tanrı’yı ifade etmek için kullanılmaktadır. Bazı dilbilimciler “shad” kelimesinin ‘efendim’ anlamında olduğunu düşünmektedir. “ELOHİM” tüm yaratılışın ve doğanın sahibi ve korkulacak olan Tanrı’yı vurgularken; SHADDAY bereket ve esenliğin kaynağı olan ve insanla ilişki içinde olan ve gücünü kendi halkı için kullanan Tanrı’yı vurgulamaktadır. Çıkış 6:3 ayeti bu kelimeyi Her Şeye Gücü Yeten Tanrı[20] olarak tercüme etmiştir. II.Korintliler 6.18 ayeti bu kelimenin Grekçe karşılığı olan “PANTOKRATOR” kelimesini kullanmaktadır. Ancak Eski Ahit’te Tanrı için kullanılan “PANTOKRATOR” kelimesi Yeni Ahit’te İsa Mesih için kullanılır.[21] Böylece ‘El’ ve ‘Şadday’ kelimelerinde iki fikir birleşiyor; bir tarafta güç ve korku; diğer tarafta bereketleme ve teselli. Güçlü tarafta Tanrı her şey üstünde ve her güçten daha üstündür; aynı zamanda Tanrı kendi halkını bereketliyor ve her durumda teselli ediyor.[22] Latince olarak bu kelime ‘omnipotens’ (yani ‘tüm güçlü’); Grekçe olarak genellikle [pantokrator] (yani ‘her şey için yargıç’) anlamındadır. Genellikle Türkçeye ‘Her Şeye Gücü Yeten’ şeklinde çevrilmiştir. Ancak bu kelime Tanrı’nın büyük gücünü kendi halkı için kullandığını vurguluyor. Bu ad Tanrı’nın düşmanlarını korkuturken O’na güvenen kişiye teselli verip kurtarış getiriyor.
‘Şadday’ adının tek başına kullanıldığı yerler:
Tekvin 49:25; Sayılar 24:4, 16; Rut 1:20; Eyüp 5:17; 6:4, 14; 8:3, 5; 11:7; 13:3; 15:25; 21:15, 20; 22:17, 23, 25, 26; 27:10, 11; 29:5; 31:2, 35; 32:8; 33:4; 37:23; 40:2; Mezmur 68:14; 91:1; Hezekiel 1:24
‘El Şadday’ adı ‘Şadday’ın anlamına benziyor:
Tekvin 17:1; 28:3; 35:11; 43:14; 48:3; Çıkış 6:3; Hezekiel 10:5
Tanrı kendi halkına çok yakın ve onlarla ilişki içinde olduğundan “onların Tanrı’sı” olarak çağırılır:
‘ha el beyt el’ (Beytel’in Tanrısı)
Tekvin 31:13; 35:7
‘el sal i’ (Kayam olan Tanrı)
Mezmur 42:9
‘ha el mağuzzi’ (Sığınağım Tanrı)
II.Samuel 22:31
‘el yişuğati’ (Tanrı Kurtuluşumuzdur)
İşaya 12:2
‘el kayyay’ (Yaşamımın Tanrısı)
Mezmur 42:8
‘el simkat gili’ (Neşe Sevinç Kaynağım Tanrı)
Mezmur 43:4
‘el gomer alay’ (Benim için her şey yapan Tanrı)
Mezmur 57:2
‘el aviyka’ (Babanın Tanrısı)
Tekvin 49:25; Çıkış 15:2
‘el yisra el’ (İsrail’in Tanrısı)
Mezmur 68:35
‘el yağaqov’ (Yakup’un Tanrısı)
Mezmur 146:5
‘eli’ (Tanrım)
Çıkış 15:2; Mezmur 18:2; 22:1, 10; 63:1; 68:24; 89:26; 102:24; 118:28; 140:6; İşaya 44:17
‘ha el mağuzzi’ (Sığınağım Tanrı)
II.Samuel 22:33
‘ha el hamazrıneni kayil’ (Beni güçle donatan Tanrı)
Mezmur 18:32
‘immanu el’ (Tanrı bizimle)
İşaya 7:14; 8:8,10
‘ha el kannoten nıqamot li’ (Öcümü alan Tanrı)
Mezmur 18:47; II.Samuel 22:48
‘el yeşurun’ (Yeşurunun Tanrısı [Kelamda ‘Yeşurun’ İsrail’in adıdır)
Tesniye 33:26
‘el elohey Yisrael’ (‘Tanrı, İsrael’in Tanrısı)
Tekvin 33:20
‘ha el yahveh’ (‘El’ bazen İsraillilerin Tanrı’sının kişisel adıdır (Yahveh))
Mezmur 85:8; 118:27; İşaya 42:5
Tanrı kendi halkını kurtarır:
‘ha el hanne eman’ (Güvenilir Tanrı)
Tesniye 7:9-10
‘el emunah’ (Güvenilir Tanrı)
Tesniye 32:4
‘el mıkolleka’ (Seni Yaratan Tanrı)
Tesniye 32:18 ... seni doğuran kaya unuttun, [önemsemedin]
‘el moşiğam’ (Kendilerini Kurtaran Tanrı)
Mezmur 106:21
‘el motsi o mimmitsrayim’ (Onları Mısır’dan çıkaran Tanrı)
Sayılar 23:22; 24:8
‘el nose’ (Bağışlayıcı Tanrı)
Mezmur 99:8
‘ha el yışuğatenu’ (Bizi Kurtaran Tanrı)
Mezmur 68:19-20
‘el yışu ağti’ (Tanrı Kurtuluşumdur)
İşaya 12:2
‘Elyon’ (Yüce Olan)
Bu Kelime İbranice ‘alah’ kelimesinden gelir ve ‘yukarıya gitmek’ anlamındadır.[23] Bu kelime genellikle şiirler içinde bulunur. Bazen tek başına, bir ek almadan kullanılır:
Sayılar 24:16; Tesniye 32:8; II.Samuel 22:14; Mezmur 9:2;1 8:13; 21:7; 46:4; 50:14; 73:11; 77:10; 78:17; 82:6; 83:18; 87:5; 91:1; 92:1; 107:11; İşaya 14:14; Yeremyanın Mersiyeleri 3:35, 38; Daniel 7:18, 22, 25, 27
‘el elyon’ (Yüce Tanrı)
İki kelime birlikte ‘elyon’ gibi anlamı vardır; “Tanrı’nın yüksekliğini [yüceliğini]” vurgular:
Tekvin 14:18, 19, 20, 22; Mezmur 78:35
‘al’ (Yüce Olan)
Bu ad ‘Elyon’ kelimesinden gelmiştir. Tanrı’nın yüksekliğini, yüceliğini vurguluyor.
Hoşea 7:16; 11:7
‘Eloah’ (Tanrı)
Tanrı için bu kelime çok eski zamandan beri kullanılan bir kelimesidir. Kelamın en eski parçası olan Eyüp Kitabında ve şiirler içinde kullanılmıştır.[24] Eski Ahit’te ‘Tanrı’ için kullanılan ‘Elohim’ kelimesi çoğul olup ‘Eloah.’ kelimesi ise bunun tekil halidir.
İbraniceye yakın bir dil olan Aramice, Antik Orta Doğuda ticaret dili olduğu için her kültürden insanlar Aramice bilmekteydi. Aramice’de bu kelime ‘Elah’ olarak kullanıldı. İbranilerin erken tarihi içinde de bu kelime Eyüp Kitabında ve Tesniye kitabında (32:15, 17) kullanılmıştır. Sürgüne giden halk İbraniceden daha fazla Aramice kullanmaya başladığı için Nehemya 9:14 ayetinde de bu kelime vardır.
Bu kelime kullanılırken bazen Tanrı bir taş (kaya) ile karşılaştırıldı (Tesniye 32:15; Mezmur 18:31; İşaya 44:8). Bu ifade Tanrı’nın sağlamlığı, sabitliği ve değişmezliği yönüne odaklanır.[25]
Süleymanın Meselleri 30:5 ayeti bu kelimeyi kullanırken Tanrı’yı bir kalkana benzetir. Bu ifade günahkarlara “korkunç bir Tanrı” ifade eder (Mezmur 50:22; 114:7; 139:19). Çünkü sadık kullar bu kalkana sığınırken günahkar için bu kalkan “Tanrı’nın gazabını” ifade eder.[26]
‘Elah’ (Tanrı)
Eski Ahit’in Aramice yazılmış bölümlerinde görülür:
Ezra 4:24; 5:1, 12; 6:3, 12; 7:14, 26; Daniel 2:20, 47; 3:15, 28; 4:2; 5:21; 6:26
TANRI’NIN KENDİSİNİ AÇIKLADIĞI DİĞER YOLLAR
Matta 12:28 Ama ben cinleri Tanrı'nın Ruhuyla[27] kovuyorsam, ...
Tanrı Ruh olmasına rağmen insana ve yaratılışa ait şeyleri kendisi için (kendisini tanımlamak için) kullanıyor:
Levililer 26:11 Konutumu aranızda kuracak, size sırt çevirmeyeceğim
Tanrı Mesih’te bir insan bedenine büründüğü için insan bedenine ait şeyleri kendisini iyi anlamamız ve tanımamız için kullanıyor:
Yuhanna 1:14 Söz insan olup aramızda yaşadı. Biz de O'nun yüceliğini, Baba'dan gelen, lütuf ve gerçekle dolu olan biricik Oğul'un yüceliğini gördük.
Bundan sonra kilisenin Mesih’in bedeni ve Mesih’in bu bedenin başı olarak tasvir edilmesi bizi şaşırtmaz:
Koloseliler 1:18 Bedenin, yani inanlılar topluluğunun başı O'dur.
Efesliler 1:22 Her şeyi O'nun ayakları altına sererek O'na bağımlı kıldı. O'nu, bütün varlıkların üzerinde baş olmak üzere inanlılar topluluğuna verdi.
a-) Bedensel uzuvların Tanrı’yı ifade ederken nasıl kullanıldığına bakalım:
Çıkış 33:20 Ancak, yüzümü[28] görmene izin veremem. Çünkü yüzümü gören yaşayamaz.
Mezmur 11:4 RAB kutsal tapınağındadır,
O'nun tahtı göklerdedir,
(Onun gözleri) Bütün insanları görür,
(Gözkapakları) Herkesi sınar.
Tesniye 32:10 Onu kurak bir ülkede,
Issız, uluyan bir çölde buldu,
Onu kuşattı, kayırdı,
Gözbebeği[29] gibi korudu.
Mezmur 55:1 Ey Tanrı, kulak ver duama,
Sırt çevirme yalvarışıma!
Tekvin 6:6 ...Yüreği sızladı.
Yeremya 18:17 Onları düşmanlarının önünde
Doğu rüzgarı gibi dağıtacağım;
Yıkım günü yüzümü değil,
Sırtımı çevireceğim onlara.
Tesniye 8:3 ... İnsanın yalnız ekmekle yaşamadığını, RAB'bin ağzından[30] çıkan her sözle yaşadığını size öğretmek için yaptı bunu.
İşaya 30:27 Bakın, RAB kendisi uzaktan geliyor,
Kızgın öfkeyle kara bulut içinde.
Dudakları gazap dolu,
Dili her şeyi yiyip bitiren ateş sanki.
Çıkış 15:16 Korku ve dehşet düşecek üzerlerine,
Senin halkın geçinceye dek, ya RAB,
Sahip olduğun bu halk geçinceye dek,
Bileğinin gücü karşısında taş kesilecekler.
Sayılar 11:23 RAB, Elim[31] kısaldı mı?" diye yanıtladı,
Çıkış 15:12 Sağ elini uzattın,
Yer yuttu onları.
Çıkış 15:19 Büyücüler Firavun'a, "Bu işte Tanrı'nın parmağı var" dediler.
İşaya 66:1 RAB diyor ki:
"Gökler tahtım,
Yer ayaklarımın taburesidir.
b-) Bundan başka, insana ait duyguların Tanrı için kullanıldığı görmekteyiz:
Tekvin 6:6 İnsanı yarattığına pişman oldu. Yüreği sızladı.
İşaya 62: 5 ... Güvey gelinle nasıl sevinirse,
Tanrın da seninle öyle sevinecek.[32]
Tekvin 8:21 Güzel kokudan hoşnut olan RAB içinden şöyle dedi: "İnsanlar yüzünden yeryüzünü bir daha lanetlemeyeceğim. Çünkü insanın yüreğindeki eğilimler çocukluğundan itibaren kötüdür. Şimdi yaptığım gibi bütün canlıları bir daha yok etmeyeceğim.
Tsefanya 3:17 Tanrın RAB, o güçlü Kurtarıcı seninle. Alabildiğine sevinecek senin için,
Sevgisiyle seni yenileyecek, ezgilerle coşacak.
Mezmur 78: 40 Çölde kaç kez O'na başkaldırdılar, Issız yerlerde O'nu gücendirdiler!
İşaya 63:10 Ama başkaldırıp O'nun Kutsal Ruhu'nu incittiler.
Yeremya 7: 18 Çocuklar odun topluyor, babalar ateş yakıyor, kadınlar Gök Kraliçesi'ne pide pişirmek için hamur yoğuruyor. Beni öfkelendirmek[33] için başka ilahlara dökmelik sunular sunuyorlar. 19 İncittikleri ben miyim, diyor RAB. Hayır, kendilerini inciterek utanca boğuyorlar.
Levililer 26:12 Aranızda yaşayacak, Tanrınız olacağım.
Tesniye 32: 21 Tanrı olmayan ilahlarla
Beni kıskandırdılar;
Değersiz putlarıyla beni öfkelendirdiler...
Tesniye 32:35 Öç benimdir, karşılığını ben vereceğim,
Tesniye 16: 22 Tanrınız RAB'bin nefret ettiği dikili taş dikmeyeceksiniz.
c-) Kutsal Kitap insani işleri ve eylemleri de Tanrı için kullanmaktadır:
Tekvin 18: 21 Onun için inip bakacağım. Duyduğum suçlamalar doğru mu, değil mi göreceğim. Yapıp yapmadıklarını anlayacağım.
Tekvin 11: 5 RAB insanların yaptığı kenti ve kuleyi görmek için aşağıya indi.
İşaya 61:10 RAB'de büyük sevinç bulacağım,
Tanrım'la yüreğim coşacak.
Çünkü çelenkle süslenmiş güvey gibi,
Takılarını kuşanmış gelin gibi,
Bana kurtuluş giysisini giydirdi,
Beni doğruluk kaftanıyla örttü.
Mezmur 7:9 Sen ki akılları, gönülleri sınarsın.
Eyüp 5:17 "İşte, ne mutlu Tanrı'nın eğittiği insana!
Bu yüzden Her Şeye Gücü Yeten'in yola getirişini küçümseme.
Tekvin 21:1 RAB verdiği söz uyarınca Sara'ya iyilik yaptı ve sözünü yerine getirdi.
Çıkış 3: 18 "İsrail ileri gelenleri seni dinleyecekler. Sonra birlikte Mısır Kralı'na gidip, 'İbraniler'in Tanrısı Yahve bizimle görüştü' diyeceksiniz, 'Şimdi izin ver, Tanrımız Yahve'ye kurban kesmek için çölde üç gün yol alalım.'
Yuhanna 15: 2 Bende olup meyve vermeyen her çubuğu kesip atar, her meyve vereni de daha çok versin diye budayıp temizler.
İşaya 49:15 Ama RAB, "Kadın emzikteki çocuğunu unutabilir mi?" diyor, "Rahminden çıkan çocuktan sevecenliği esirger mi? Kadın unutabilir, Ama ben seni asla unutmam.
İşaya 49:16 Bak, adını avuçlarıma kazıdım,
Duvarlarını gözlüyorum sürekli.
Tesniye 32:39 Artık anlayın ki, Ben, evet Ben O'yum,
Benden başka tanrı yoktur!
Öldüren de, yaşatan da,
Yaralayan da, iyileştiren de Benim.
Kimse elimden kurtaramaz.
I.Samuel 1: 11 ...: "Ey Her Şeye Egemen RAB, cariyenin kaygısına gerçekten bakıp beni anımsar,[34] cariyeni unutmayıp bana bir erkek çocuk verirsen, yaşamı boyunca onu sana adayacağım.
Hakimler 6:13 Gidyon, "Ey Efendim, eğer RAB bizimleyse bütün bunlar neden başımıza geldi?" diye karşılık verdi, "Atalarımız RAB'bin bizi Mısır'dan çıkardığını söylemediler mi? Bize anlattıkları RAB'bin bütün o harikaları nerede? RAB bizi terk etti, Midyanlılar'ın eline teslim etti.
İşaya 11:4 Yoksulları adaletle yargılayacak,
Yeryüzünde ezilenler için dürüstçe karar verecek.
Dünyayı ağzının değneğiyle cezalandıracak,
Kötüleri soluğuyla öldürecek.
Çıkış 2: 24 Tanrı iniltilerini duydu. İbrahim, İshak ve Yakup'la yaptığı antlaşmayı anımsadı. 25 İsrailoğulları'na baktı ve onlara ilgi gösterdi.
Tekvin 38:7 Yahuda'nın ilk oğlu Er, RAB'bin gözünde kötüydü. Bu yüzden RAB onu öldürdü.
İşaya 5: 6 Viraneye çevireceğim onu; budanmayacak, çapalanmayacak; dikenli çalılar bitecek her yanında. Üzerine yağmur yağdırmasınlar diye bulutlara buyruk vereceğim."
Mezmur 18: 15 Denizin dibi göründü, Yeryüzünün temelleri açığa çıktı, ya RAB,
Senin azarlamandan,
Burnundan çıkan güçlü soluktan.
Mezmur 3: 4 RAB'be seslenirim,
Yanıt verir bana kutsal dağından:
Mezmur 11: 4 RAB kutsal tapınağındadır,
O'nun tahtı göklerdedir,
Bütün insanları görür,
Herkesi sınar.
5 RAB doğru insanı sınar,
Kötüden, zorbalığı sevenden tiksinir.
Mezmur 68: 1 Kalksın Tanrı, dağılsın düşmanları,
Kaçsın önünden O'ndan nefret edenler!
Mezmur 147: 3 O kırık kalplileri iyileştirir,
Yaralarını sarar
Mezmur 103: 3 Bütün suçlarını bağışlayan,
Bütün hastalıklarını iyileştiren,
Mezmur 51:2 Tümüyle yıka beni suçumdan,
Arıt beni günahımdan.
Mezmur 8:5 Nerdeyse bir tanrı yaptın onu,
Başına şan şeref tacı koydun:
Mezmur 58: 11 O zaman insanlar, "Gerçekten doğrulara ödül var" diyecek,
"Gerçekten dünyayı yargılayan bir Tanrı var:"
Mezmur 78:1 Dinle, ey halkım, öğrettiklerimi,
Kulak ver ağzımdan çıkan sözlere:
Eyüp 10:2 Tanrı'ya: Beni suçlama diyeceğim,
Ama söyle, niçin benimle çekişiyorsun:
Mezmur 78: 65 O zaman Rab uykudan uyanır gibi,
Şarabın rehavetinden ayılan bir yiğit gibi oldu:
Çıkış 25: 22 Seninle orada, Levha Sandığı'nın üstündeki Keruvlar arasında, kapağın üzerinde görüşeceğim ve İsrailliler için sana buyruklar vereceğim.
Çıkış 12: 12 "O gece Mısır'dan geçeceğim. Hem insanların hem de hayvanların bütün ilk doğanlarını öldüreceğim. Mısır'ın bütün ilahlarını yargılayacağım. Ben RAB'bim.
Çıkış 34: 1 RAB Musa'ya, "Öncekiler gibi iki taş levha kes" dedi, "Kırdığın levhaların üzerindeki sözleri onlara yazacağım:
Tekvin 2:2 Tanrı yapmakta olduğu işi yedinci gün bitirdi: O gün işi bırakıp dinlendi.
Yuhanna 5:17 Ama İsa onlara şu karşılığı verdi: «Babam hâlâ çalışmaktadır, ben de çalışıyorum.»
d-) Yaratılışa ait varlıklar ve insanların kendilerinin yaptıkları şeyler de Tanrı’yı ifade etmek için kullanılmaktadır:
Mezmur 84: 11 Çünkü RAB Tanrı bir güneş, bir kalkandır.
Yuhanna 15:1 Ben gerçek asmayım ve Babam bağcıdır.
Mezmur 27: 1 RAB benim ışığım, kurtuluşumdur,
Kimseden korkmam.
Mezmur 36:9 Çünkü yaşam kaynağı sensin,
Senin ışığınla aydınlanırız.
Mezmur 119:114 Sığınağım ve kalkanım sensin,
Senin sözüne umut bağlarım.
Mezmur 9: 9 RAB ezilenler için bir sığınak,
Sıkıntılı günlerde bir kaledir.
Mezmur 121: 5 ... O sağ yanında sana gölgedir.
Süleymanın Meselleri 18:10 RAB'bin adı güçlü kuledir,
Ona sığınan doğru kişi için korunaktır.
Tesniye 32:4 O Kaya'dır, işleri kusursuzdur,
Bütün yolları doğrudur:
O haksızlık etmeyen güvenilir Tanrı'dır.
Doğru ve adildir.
Vahiy 21:22 Kentte tapınak görmedim. Çünkü gücü her şeye yeten Rab Tanrı ve Kuzu, kentin tapınağıdır.
Vahiy 22:16 «Ben İsa, inanlı topluluklarıyla ilgili olan bu tanıklığı sizlere iletsin diye meleğimi gönderdim. Davut'un kökünden ve soyundan olan ben'im, parlak sabah yıldızı ben'im.
Yeremya 2:13 Çünkü halkım iki kötülük yaptı:
Beni, diri suların pınarını bıraktı,
Kendilerine sarnıçlar,
Su tutmayan çatlak sarnıçlar kazdı.
Yuhanna 4:10 İsa kadına şu cevabı verdi: «Eğer sen Tanrı'nın armağanını ve sana, `Bana su ver, içeyim' diyenin kim olduğunu bilseydin, sen O'ndan dilerdin, O da sana yaşam suyunu verirdi.»
Yuhanna 6:35 İsa, «Yaşam ekmeği ben'im. Bana gelen asla acıkmaz, bana iman eden hiçbir zaman susamaz» dedi.
Yuhanna 6: 55 Çünkü bedenim gerçek yiyecek, kanım gerçek içecektir.
Yuhanna 14:6 İsa ona, «Yol, gerçek ve yaşam ben'im» dedi.
Mezmur 91: 1 Yüceler Yücesi'nin barınağında oturan,
Her Şeye Gücü Yeten'in gölgesinde barınır.
İbraniler 12:29 Çünkü Tanrımız yakıp tüketen bir ateştir.
İşaya 31:4 Çünkü RAB bana dedi ki:
"Avının başında homurdanan aslan
Bir araya çağrılan çoban topluluğunun
Bağırıp çağırmasından yılmadığı, gürültüsüne aldırmadığı gibi, Her Şeye Egemen RAB de Siyon Dağı'nın doruğuna inip savaşacak.
İşaya 53:7 O baskı görüp eziyet çektiyse de
Ağzını açmadı. Kesime götürülen kuzu gibi,
Kırkıcıların önünde sessizce duran koyun gibi
Açmadı ağzını.
Tesniye 32:11 Yuvasında yavrularını uçmaya kışkırtan, Onların üzerinde kanat çırpan bir kartal gibi, Kanatlarını gerip onları aldı,
Ve onları kanatları üzerinde taşıdı.
e-) Kutsal Kitapta insanlara ait mesleklerle ve insanlara ait olan toplumsal statüler bazen Tanrı’nın ifade edilmesi için kullanılmıştır:
Mezmur 23: 1 RAB çobanımdır,
Eksiğim olmaz.
İşaya 33:22 Çünkü yargıcımız RAB'dir;
Yasamızı koyan RAB'dir,
Kralımız RAB'dir, bizi O kurtaracak.
Çıkış 15: 3 Savaş eridir RAB,
Çıkış 15: 26 "Ben, Tanrınız Yahve'nin sözünü dikkatle dinler, gözümde doğru olanı yapar, buyruklarıma kulak verir, bütün kurallarıma uyarsanız, Mısırlılara verdiğim hastalıkların hiçbirini size vermeyeceğim" dedi, "Çünkü size şifa veren RAB benim."
Yuhanna 15:1 «Ben gerçek asmayım ve Babam bağcıdır.
Mezmur 121: 5 Senin koruyucun RAB'dir,
İbraniler 11:10 Çünkü mimarı ve yapıcısı Tanrı olan sağlam temelli kenti bekliyordu.
Tesniye 32:6 RAB'be böyle mi karşılık verilir,
Ey akılsız ve bilgelikten yoksun halk?
Sizi yaratan, size biçim veren,
Babanız, yaratıcınız O değil mi?
Tesniye 8:5 Tanrınız RAB'bin, çocuğunu eğiten bir baba gibi, sizi nasıl eğittiğini anlayın.
Bu bölümden itibaren ayet referanslarına bakarak konuyu açıklayınız:
TANRI RUHTUR
Tanrı Ruh’tur[35], dediğimiz zaman O’nun tüm yaratılış üzerinde canlı ve cansız hayatın varoluşunun tek kaynağı olduğunu[36] beyan etmiş oluyoruz. Tanrı Kutsal Ruh’u aracılığı ile her şey üzerinde hüküm sürer.[37] Tanrı Ruh’tur ifadesi aynı zamanda Tanrı’nın görünmezliğini ve ölümsüzlüğünü anlamamıza yardımcı olur. Bu özellikleriyle Tanrımız çağlar boyunca egemenlik süren bir kraldır.[38] O yaklaşılmaz bir ışıkta yaşadığından görülemez.[39]
Görülemeyen Tanrı’yı (veya Tanrı’nın Kutsal Ruh’u) İsa Mesih’in yeryüzüne gelmesinden bilmekteyiz.[40] İsa Mesih aynı zamanda Tanrı’nın görünmezlik sıfatını kendisinde görünür kılmıştır.[41] İsa Mesih günah içindeki ölümlü insanlığa sudan ve Ruh’tan doğması gerektiğini söyleyerek Tanrı’nın Ruh olduğunu onaylamıştır.[42] Çünkü sonsuz yaşamı bize veren Ruh’tur.[43] Bize özgürlük veren (günaha kölelikten özgürlük) Ruh’tur.[44] Tanrı bizleri yeniden doğmamız için (yani bir kişi olmamız için) Ruh’u ile yıkar.[45] Ve yeni kişiler olarak Tanrı’nın Ruhu bize “Tanrı’nın çocuğu” olduğumuzu söyler.[46] Ruh bunu bize yalnızca söylemekle kalmaz, içimizde çalışarak bizlerin meyve vermesini sağlar.[47] Bu anlamda Tanrı’nın Ruh’u aracılığı ile tapınmaktayız.[48]
TANRI SONSUZDUR
Kutsal Kitap Tekvin bölümünde yaratılışı anlatırken “Tanrı” (Allah) ifadesini kullanır. Yaratılış tamamlandıktan sonra “Rab Tanrı” ifadesi kullanmaya başlar. Yaratan, tek otorite olan Tanrı, yaratılışını tamamladıktan sonra insan ile ilişki içinde olan “Rab” ya da “Rab Allah” olarak bize yaklaşır[49] Tekvin Kitabında, yani Kutsal Kitap’ın başında açıklanan bu “Rab” aynı zamanda sonsuzdur.[50] Her şeyden önce (ezeli) var Olan, sonsuza dek (ebedi) var Olan’dır, sonsuzlukta yaratılışı başlatan Tanrı’dır.[51] Sonsuzdur ve sonsuzluklar boyunca var olan, daima yaşayandır.[52] Rab daima (sonsuzluklar boyunca) vardır, sonsuzluklar boyunca yaşayandır.[53] Krallığı sonsuzdur, O ebedi kraldır.[54] Hristiyan inancında Tanrı o kadar sonsuzdur ki, O’nun sonsuzluğu anlayışımızın (ya da yapabileceğimiz tüm araştırmaların) üzerindedir.[55] O’nun sonsuzluğu anlaşılamayacak surette büyüktür.[56] Çünkü Rab için bin yıl bir gün gibidir.[57]
Konuyu açıklamaya aşağıdaki ayetlere bakarak devam ediniz:
[1] I.Timoteyus 1:17; 6:16, Vahiy 15:3,
[1] Vahiy 4:8; 15:4
[1] Yuhanna 8:58 (17:5 [1:1-3])
[1] Koloseliler 1:16-17, Yuhanna 1:3
[1] Vaiz 3:11; 8:17, Eyüp 11:7; 33:13, İşaya 40:28, Romalılar 11:34, I.Korintliler 2:16,
[1] Yuhanna 6:40 (11:25-26)
[1] Yuhanna 17:3 (Filipililer 3:10-11)
[1] I.Yuhanna 5:11-12
[1] Matta 5:3, 8, 10, 12 (Elçilerin İşleri 14:22, Romalılar 8:17, II.Selanikliler 1:5)
[1] Mezmur 102:12, Efesliler 3:21
[1] I.Krallar 8:27, İşaya 66:1, Elçilerin İşleri 7:48-49
Bu bölümden itibaren ayet referanslarına bakarak konuyu açıklayınız:
TANRI HER YERDEDİR
[1] Elçilerin İşleri 17:24, Tesniye 10:14
[1] İşaya 40:12, Süleymanın Meselleri 30:4
[1] II.Tarihler 2:6, Tesniye 4:39, İşaya 66:1
[1] Yeremya 23:23-24, Tesniye 4:39, İşaya 66:1
[1] Süleymanın Meselleri 15:3
[1] Elçilerin İşleri 17:28 (Çıkış 19:4, Tesniye 33:27)
[1] Mezmur 139:7, Amos 9:2
[1] İşaya 66:1, Mezmur 139:8-9
[1] Tesniye 4:10, Mezmur 91:3-10; 139:10
[1] İşaya 43:2, İbraniler 13:6
[1] Çıkış 33:14, Mezmur 91:1-2, 14-16
[1] İbraniler 13:5, Yeşu 1:5, İşaya 54:10
[1] Matta 28:20, Yuhanna 13:1; 14:18
[1] Tesniye 31:8
[1] Tesniye 26:5, I.Krallar 8:30, II.Tarihler 30:27, Eyüp 22:12, 21, 23, Mezmur 73:25; 123
[1] Matta 6:9-13
TANRI HER ŞEYİ BİLİR
[1] I.Samuel 2:3
[1] I.Yuhanna 3:20, II.Tarihler 16:9, Mezmur 94:11, İşaya 40:28
[1] I.Krallar 8:39
[1] I.Samuel 16:7
[1] Mezmur 147:5, Romalılar 11:33-36
[1] Mezmur 139:2-4
[1] I.Tarihler 28:9
[1] Hezekiel 11:5
[1] İbraniler 4:13
[1] Süleymanın Meselleri 24:12
[1] Süleymanın Meselleri 16:2
[1] II.Timoteyus 2:19, Galatyalılar 4:9 (Yuhanna 10:14)
[1] I.Korintliler 8:3, Matta 6:8
[1] Romalılar 16:27
TANRI GÜÇLÜDÜR
[1] Eyüp 11:7
[1] Vahiy 1:8
[1] Luka 1:37
[1] Matta 19:26
[1] Kurtarır: Daniel 3:17, İbraniler 7:25, Yaratır: Luka 3:8, Vaatlerini tamamlar: Romalılar 4:21, Düşmekten alıkoyar: Yahuda 24, Düşünebileceğimizden ve yapabileceğimizden fazlasını yapar: Filipililer 3:21, Efesliler 3:20
[1] Eyüp 42:2
[1] Mezmur 115:3
[1] İşaya 40:28
[1] Tekvin 17:1
[1] Tekvin 12:1-3, Romalılar 4:18-20
[1] Romalılar 4:21
[1] İbraniler 11:19
[1] II.Timoteyus 1:12
[1] Yuhanna 10:29
[1] II.Korintliler 9:8
[1] Vahiy 4:8; 19:6
TANRI KRALDIR
[1] I.Krallar 22:19, İşaya 6:1, Hezekiel 1:26, Daniel 4:34; 7:9, Vahiy 3:21; 4:2-11, Mezmur 11:4; 45:6; 47:8-9, İbraniler 12:2, Süleymanın Meselleri 16:33; 21:1, İşaya 24:23
[1] Çıkış 15:18, Mezmur 47; 93; 96:10; 97; 99:1-5; 146:10, Daniel 4:34-35
[1] Daniel 6:26
[1] Tekvin 50:20, Elçilerin İşleri 2:23-24, I.Krallar 29:12, Mezmur 29:10; 135:6, 13, Matta 6:13,
[1] Matta 2:1-2; 27:11, 29, 37, Luka 19:38, Yuhanna 1:49
[1] Matta 21:5
[1] Yuhanna 18:38
[1] Luka 1:32-33, Mezmur 2:6
[1] Vahiy 21:4, İşaya 25:8; 35:10; 51:11; 60:20; 65:19, Yeremya 31:12
[1] Vahiy 22:3
[1] Vahiy 6:10; 7:17; 18:20; 19:7-8
[1] Vahiy 22:4-5
[1] Matta 18:23; 22:1-2; 25:34, 40
[1] Matta 1:-2; 21:5; 27:11
[1] Elçilerin İşleri 3:24-26, İbraniler 12:2, I.Korintliler 11:25
HALKINA Baba olan Tanrı
[1] Efesliler 4:4-6, I.Korintliler 8:5-6
[1] Mezmur 68:5, İşaya 63:16, Mezmur 146:9
[1] Galatyalılar 4:6
[1] Yuhanna 1:14, 17; 10:7-9 (8:31-32)
[1] I.Yuhanna 3:1, Romalılar 9:25-26
[1] İşaya 64:8
[1] Yuhanna 6:32, 45, 57, Matta 5:9, Luka 20:34-36
[1] İbraniler 12:9-11, I.Petrus 1:17
[1] Mezmur 145:3, İşaya 40:13-14, 28
[1] İşaya 40: 18-20
[1] II. Korintliler 6:18
[1] Çıkış 4:22, 23; Tesniye 1:31; 14:1; 32:6 İşaya 63:16; 64:8
[1] Mezmur 113:1-5
[1] Mezmur 113:6-9; 103, İşaya 57:15
[1] Yuhanna 1:1-3, 14, 18; 17:5
[1] Yuhanna 16:28, Romalılar 8:3; Galatyalılar 4:4
[1] Romalılar 6:3
[1] Romalılar 8:16, 17, 29; İbraniler 2:11-12; I.Yuhanna 3:1-2
TANRI TEKTİR
[1] I.Krallar 8:60, I.Korintliler 8:6, Çıkış 3:14; 20:3, Tesniye 4:35-39; 32:39, İşaya 42:8, Markos 12:29-32
[1] I.Petrus 1:2
[1] Tesniye 6:4-5, Yakup 2:19
[1] Tesniye 32:39, İşaya 41:4, Romalılar 3:29-30
[1] İşaya 43:10-11, Markos 12:29-32
[1] İşaya 44:6
[1] İşaya 45:5, 18-22
[1] İşaya 45:20
[1] İşaya 45:22
[1] Tesniye 4:39
[1] Efesliler 4:6
[1] I.Timoteyus 2:5-6
[1] Romalılar 11:36
[1] I.Korintliler 8:5-6
[1] Zekeriya 14:9, Çıkış 8:10; 15:11, Tesniye 33:26,
[1] I.Krallar 8:23, II.Samuel 7:22
[1] Yuhanna 3:15, 36; 17:3, Luka 18:29-30 (Galatyalılar 6:8)
TANRI MÜKEMMELDİR
[1] Eyüp 11:7-10, Mezmur 145:3
[1] Eyüp 21:22, I.Samuel 2:3, İşaya 40:28
[1] Eyüp 35:11, Tesniye 4:36, Çıkış 4:15
[1] İşaya 40:13-14, Romalılar 11:34
[1] Eyüp 26:12
[1] Mezmur 18:30; 19:7-11
[1] Tesniye 32:4, II.Samuel 22:31
[1] Vaiz 3:11, 14; 8:17
[1] Matta 5:48, Tesniye 32:4, II.Samuel 22:31
[1] Romalılar 3:23
[1] I.Timoteyus 2:5
[1] İbraniler 10:14
[1] Mezmur 18:32
[1] Koloseliler 1:22
[1] I.Petrus 5:10 [II.Petrus 1:10]
TANRI DEĞİŞMEZ
[1] Çıkış 3:14, İşaya 41:4; 48:12, Romalılar 1:23, İbraniler 1:11-12, Yakup 1:17
[1] Malaki 3:6, I.Samuel 15:29
[1] Mezmur 102:25-28
[1] Yakup 1:17, Mezmur 33:11
[1] İbraniler 13:8
[1] Sayılar 23:19
[1] Mezmur 118:8
[1] I.Korintliler 1:9
[1] I.Krallar 8:56
[1] Yakup 1:17
[1] İbraniler 6:17-19
[1] Malaki 3:6
[1] Mezmur 110:4
KUTSAL ÜÇLÜK
[1] Tesniye 6:4, I.Korintliler 8:4-6, I.Selanikliler 1:9-10, Yeremya 10:10
[1] Heidelberg İlmihali 24-25, Westminster İnanç Açıklaması II/3
[1] I.Yuhanna 5:6, -Matta 3:16-17, Matta 28:18-19, II.Korintliler 13:14, Efesliler 2:18
[1] Matta 6:9, 23:9,
[1] Yuhanna 10:30
[1] Titus 2:13
[1] İbraniler 1:3
[1] II.Korintliler 3:17
[1] Elçilerin İşleri 5:3
[1] Elçilerin İşleri 5:4
[1] Matta 28:19
[1] I.Yuhanna 3:1
[1] I.Yuhanna 4:9
[1] I.Petrus 3:18
[1] Yuhanna 14:26
[1] (Matta 28:19, Yuhanna 14:26; 15:26, II.Korintliler 13:14, I.Petrus 1:2) Tesniye 32:6, Mezmur 2:7-8; 104:30
[1] II.Korintliler 13:14
TANRI GÖRKEMLİDİR
[1] Mezmur 24:10
[1] Elçilerin İşleri 7:2
[1] Çıkış 15:11
[1] Mezmur 19:1
[1] Mezmur 11:1-3; 145:5
[1] Çıkış 24:17
[1] İşaya 40:5
[1] Luka 2:9
[1] II.Petrus 1:16
[1] Yuhanna 1:14
[1] Koloseliler 3:4
[1] Filipililer 3:21
[1] Matta 13:43
[1] Matta 19:28
[1] II.Korintliler 4:17, Vahiy 2:10
[1] Mezmur 73:24 (Romalılar 8:18, 29)
TANRI’NIN MANEVİ YÖNÜ
[1] Mezmur 11:7; 33:5
[1] Çıkış 22:27; 29:18, Tesniye 12:31, İşaya 5:7; 65:12; 66:4, Yeremya 9:24
[1] Yeremya 9:24
[1] Mezmur 17:5; 4:6-7
[1] Süleymanın Meselleri 6:17-19
[1] Çıkış 34:6-7
[1] Mezmur 120:2, Süleymanın Meselleri 12:22; 6:12-15 Tesniye 19:10, İşaya 1:15; 59:7, Tekvin 6:5, Mezmur 27:12
[1] Hoşea 14:9
[1] Mezmur 19:7-11
[1] Tekvin 1:26
[1] Tekvin 1; 2; 3
[1] Tekvin 3:8
[1] Tesniye 4:7, Elçilerin İşleri 14:17; 17:27,
[1] Mezmur 145:18, İşaya 50:8, Yeremya 23:23, (Mezmur 16:8; 34:18; 119:151)
[1] Yuhanna 4:23 (Tekvin 24:26-27, Çıkış 34:8, Vahiy 4:10; 7:11; 11:16)
TANRI KİŞİSELDİR
[1] Tekvin 1:26
[1] Tekvin 1; 2; 3
[1] Tekvin 3:8
[1] Tesniye 4:7, Elçilerin İşleri 14:17; 17:27,
[1] Mezmur 145:18, İşaya 50:8, Yeremya 23:23, (Mezmur 16:8; 34:18; 119:151)
[1] Yuhanna 4:23 (Tekvin 24:26-27, Çıkış 34:8, Vahiy 4:10; 7:11; 11:16)
[1] Yuhanna 4:24-26; 15:15, Romalılar 16:26, I.Korintliler 2:9-10, Efesliler 1:9-10
[1] Luka 19:10, Hezekiel 34:16
[1] Yeremya 31:3, Tesniye 4:37, Hoşeya 11:4
[1] Yakup 4:8, II.Tarihler 15:2
[1] (İbraniler 10:22) Efesliler 3:12, I.Timoteyus 3:14
[1] (İbraniler 4:16) I.Yuhanna 4:17
TANRI MERHAMETLİDİR
[1] Mezmur 103:8 (86:15), Mika 7:18
[1] Çıkış 34:6, Tesniye 30:3
[1] Mezmur 116:5
[1] Malaki 3:6
[1] Tsefanya 3:5, Ağıtlar 3:32
[1] Ağıtlar 3:22-23
[1] Hoşeya 11:4
[1] Mezmur 78:38, II.Tarihler 36:15
[1] Mezmur 103:13, Yeremya 12:15
[1] Malaki 3:17
[1] Mezmur 34:18; 147:3
[1] İşaya 57:15; 66:2
[1] İşaya 61:1, Luka 4:16-21
[1] Matta 9:36; 14:14 (18:27); 20:34
[1] İşaya 63:9
[1] Mika 7:19
[1] İbraniler 4:15-16
[1] İbraniler 2:18
[1] II.Korintliler 5:21
[1] II.Korintliler 1:3-4
TANRI SADIKTIR
[1] Tesniye 7:9, Mezmur 36:5
[1] I.Korintliler 1:9, Tesniye 7:9
[1] II.Timoteyus 2:13
[1] Hoşeya 11:12
[1] Mezmur 36:5, 89:8
[1] I.Krallar 8:56
[1] Yeşu 21:45
[1] İbraniler 10:23
[1] I.Petrus 4:19
[1] Filipililer 1:6
[1] I.Korintliler 10:13
[1] I.Korintliler 1:8-9
[1] İşaya 46:4
[1] İşaya 49:15, 44:21
[1] Tesniye 31:6, 8, İbraniler 13:5
[1] Mezmur 89:34 (89:1); 105:8
[1] İşaya 54:10
[1] İşaya 51:6
[1] I.Selanikliler 5:23-24
BAĞIŞLAYAN TANRI
[1] Mika 7:18-19, Yeremya 50:20, Matta 6:14, Markos 3:28
[1] Matta 7:1-5, Matta 18: 21-22, 23-35
[1] İşaya 1:18
[1] Mezmur 103:3-4; 130:8, Hezekiel 18:22
[1] Mezmur 103:10
[1] Mezmur 103:12
[1] İşaya 55:6-7
[1] Romalılar 8:3-4
[1] I.Korintliler 1:30, Elçilerin İşleri 5:31; 13:38
[1] I.Timoteyus 2:5-6
[1] İbraniler 9:28, İşaya 53:4-5
[1] I.Petrus 2:24
[1] Koloseliler 2:13
[1] Elçilerin İşleri 13:38 (Elçilerin İşleri 2:38)
[1] Luka 24:47
[1] Daniel 9:18
[1] I.Yuhanna 1:9, Mezmur 32:5; 51:2, 5
[1] Efesliler 1:7, I.Yuhanna 1:9
[1] İbraniler 10:19-22, Efesliler 2:18
TANRI ALÇAKGÖNÜLLÜDÜR
[1] Matta 11:29-30, Matta 21:5
[1] II.Korintliler 10:1-2, I.Petrus 2:23
[1] Matta 26:51-52
[1] Matta 26:53
[1] [İşaya 53:3, 7]
[1] İşaya 62:11
[1] Filipililer 2:6-8
[1] Vahiy 3:20
[1] Zekeriya 9:9
[1] Yuhanna 13:5 (II.Korintliler 8:9)
[1] Matta 11:29-30; 16:24, (Yuhanna 13:15) Romalılar 15:5, Koloseliler 3:12-13, İbraniler 12:2
[1] Yakup 3:17
[1] Galatyalılar 5:22-23
[1] I.Petrus 3:3-4
TANRI İYİDİR
[1] Matta 19:17
[1] Mezmur 145:7, İşaya 63:7, Yeremya 33:11
[1] Mezmur 145:9; 100:5
[1] Çıkış 33:18-19
[1] Luka 18:19
[1] Yakup 1:17
[1] Mezmur 25:8 (34:8); 119:65, 68,
[1] Yuhanna 10:10-14, İşaya 40:10-11, Mezmur 23
[1] Hezekiel 34:11-16
[1] İbraniler 13:20,
[1] I.Petrus 5:4
[1] Vahiy 7:17
[1] Nahum 1:7
[1] Ağıtlar 3:25
[1] Mezmur 25:8
[1] Galatyalılar 5:22
[1] Mezmur 34:8
[1] Romalılar 2:4; 11:22
[1] Yeremya 33:11
[1] Mezmur 119:68
[1] Mezmur 31:19
TANRI LÜTUFKARDIR
[1] I.Timoteyus 1:12-13
[1] II.Tarihler 30:9, Mika 7:18
[1] I.Petrus 5:10
[1] Tesniye 9:5, Daniel 9:18, Romalılar 4:16; 9:16, Titus 3:5
[1] Tesniye 4:31
[1] Tesniye 34:6
[1] İbraniler 10:29
[1] İşaya 30:18
[1] II.Korintliler 12:9, Efesliler 4:7
[1] Elçilerin İşleri 20:24
[1] II.Korintliler 8:9
[1] Elçilerin İşleri 15:11, Romalılar 3:24; 5:15; 11:6, Titus 2:11; 3:7
[1] II.Timoteyus 1:9-10
[1] Yuhanna 1:17
[1] Elçilerin İşleri 15:11; 4:12
[1] Romalılar 5:8
[1] Efesliler 2:7
[1] II.Korintliler 8:9
[1] Romalılar 5:17
[1] Romalılar 3:24
[1] I.Korintliler 15:10
[1] Elçilerin İşleri 13:43
[1] İbraniler 4:16
[1] Mezmur 84:11, Elçilerin İşleri 11:23; 13:43
[1] I.Korintliler 3:10; 15:10, II.Timoteyus 2:1
[1] II.Korintliler 1:12
[1] II.Korintliler 6:1, Galatyalılar 2:21, Efesliler 3:7, İbraniler 2:9, Yakup 4:6
[1] I.Petrus 5:5
TANRI KUTSALDIR
[1] Mezmur 99:9
[1] Çıkış 15:11, I.Samuel 6:20
[1] İşaya 6:3, Vahiy 4:8, Habakuk 1:13,
[1] Hezekiel 39:7
[1] Vahiy 15:4
[1] İşaya 5:16
[1] Levililer 19:2
[1] Levililer 11:45 (Luka 1:74-75), II.Korintliler 7:1, İbraniler 12:14, I.Petrus 1:16, II.Petrus 3:11
[1] Levililer 20:8
[1] Çıkış 31:13
[1] Efesliler 5:26-26
[1] I.Yuhanna 1:7
[1] Efesliler 4:24
[1] İbraniler 12:10
[1] İşaya 57:13; 65:9, Mezmur 37:9
[1] Mezmur 37:18; 147:3
[1] İşaya 57:15; 66:2
[1] I.Selanikliler 3:13
TANRI ADİLDİR
[1] Romalılar 2:11, Elçilerin İşleri 10:34, Tesniye 10:17
[1] I.Samuel 16:7, I.Krallar 8:39
[1] İşaya 55:8-9
[1] Tesniye 32:4, Mezmur 103:6
[1] Eyüp 39:19,
[1] Romalılar 10:12, Eyüp 34:18-19, Matta 5:45 (Matta 20:14), Elçilerin İşleri 10:34-35, Galatyalılar 2:6, Efesliler 6:9
[1] Levililer 19:15
[1] Yeremya 17:9-10
[1] Galatyalılar 2:6,
[1] Yeremya 29:13
[1] I.Tarihler 28:9
[1] I.Tarihler 29:19
[1] Mezmur 40:16
[1] Tesniye 16:20, Mezmur 82:3, Süleymanın Meselleri 21:3, İşaya 56:1, Romalılar 13:7, Koloseliler 4:1 (I.Samuel 30:24, II.Samuel 8:15, I.Krallar 1:3:28, Yeremya 22:15)
[1] Elçilerin İşleri 10:34-35
[1] Galatyalılar 3:26
[1] Galatyalılar 3:28
[1] Mezmur 103:6, Süleymanın Meselleri 16:11, İşaya 45:21
[1] Tsefanya 3:5, Yuhanna 5:30, Romalılar 2:2
[1] Yakup 2:1, Efesliler 6:9
TANRI KISKANÇTIR
[1] Çıkış 20:5, Tesniye 4:24
[1] Çıkış 34:14
[1] Koloseliler 2:18, Vahiy 19:10, Romalılar 1:25
[1] Tesniye 6:14-15
[1] Matta 4:10, Tesniye 6:13
[1] Tesniye 32:16, Mezmur 78:58 [I.Korintliler 10:22], I.Krallar 14:22
[1] Yeşu 24:19, [Çıkış 20:5]
[1] Tesniye 32:16, 21
[1] Vaiz 6:10, İşaya 45:9
[1] I.Samuel 7:3
[1] I.Yuhanna 2:15, Yakup 4:4 [Romalılar 12:2]
[1] Luka 16:13, Matta 6:19-21
[1] Luka 16:9, Matta 6:25-33
[1] Mezmur 119:30
[1] II.Korintliler 11:2
[1] Yeşu 24:15
SEVİNÇ TANRISI
[1] İşaya 62:5
[1] İşaya 65:19, Yeremya 31:12
[1] İşaya 25:8-9
[1] Tesniye 12:7; 16:11
[1] İşaya 55:12; 35:10; 51:11; 60:20, Luka 10:20
[1] İşaya 35:2, Vahiy 7:17; 21:4 (Romalılar 5:2)
[1] Tsefanya 3:14, 17, Zekeriya 9:9
[1] Nehemya 8:10, Mezmur 5:11-12; 32:11
[1] Luka 10:21
[1] İbraniler 12:2
[1] Yuhanna 15:11; 17:13
[1] Romalılar 14:17
[1] I.Selanikliler 1:6, Elçilerin İşleri 13:52
[1] Galatyalılar 5:22
[1] Luka 15:7, 10
[1] Mezmur 16:11
[1] İşaya 35:10
[1] I.Petrus 1:8, Yuhanna 20:29, I.Petrus 4:12-13
[1] I.Samuel 2:1, 5, 10 (Matta 2:10), Luka 1:46-47 [48-55], Elçilerin İşleri 8:39
[1] I.Samuel 2:1, 5, 10 (Matta 2:10), Luka 1:46-47 [48-55], Elçilerin İşleri 8:39
[1] Habakuk 3:17-18, Matta 5:12, Luka 6:23, Elçilerin İşleri 5:41; 16:23-25, II.Korintliler 6:10
[1] Romalılar 15:13
TANRI DOĞRUDUR (Adildir)
[1] Tsefanya 3:5
[1] Mezmur 103:6,
[1] Eyüp 34:12
[1] Eyüp 8:3, II.Tarihler 19:7, Romalılar 3:5-6
[1] Mezmur 97:2; 89:14
[1] Mezmur 119:137, Ezra 9:15, Nehemya 9:15
[1] Yeremya 12:1, Ağıtlar 1:18, Daniel 9:7, 14
[1] Vahiy 15:3
[1] Nehemya 9:33
[1] Tesniye 32:4, II.Samuel 22:31, Tesniye 7:9,
[1] Yeremya 23:6; 33:16, İşaya 45:24, I.Korintliler 1:30
[1] II.Korintliler 5:19, 21, Romalılar 3:22, 25-26; 5:17-19
[1] İbraniler 9:12, I.Petrus 3:18
[1] Levililer 16:15, İbraniler 9:3, 7, 12
[1] İbraniler 9:11-14 (İbraniler 10:1-5)
[1] Romalılar 3:25-26; 5:8
[1] Yuhanna 3:16, Romalılar 8:32, İbraniler 9:15
[1] I.Yuhanna 1:9, Süleymanın Meselleri 28:13, Mezmur 51:2
TANRI ŞEFKATLİDİR (İyidir)
[1] Mezmur 86:5, Yoel 2:13
[1] Mezmur 130:7; 145:9
[1] İşaya 61:8
[1] Yeremya 9:24
[1] Mezmur 20:7; 44:6-8
[1] Hoşeya 11:4; Levililer 26:13
[1] İşaya 63:7: burada Rab’bin geçmişte yaptıkları bir övgü olarak verildiği gibi, bu sözler aynı zamanda geleceğe olan güveni tazeleyen adanmışlık sözleridir (Mezmur 145:7).
[1] İşaya 63:7: burada Rab’bin geçmişte yaptıkları bir övgü olarak verildiği gibi, bu sözler aynı zamanda geleceğe olan güveni tazeleyen adanmışlık sözleridir (Mezmur 145:7).
[1] Luka 6:35, Matta 5:45
[1] Romalılar 13:10, Matta 5:43-44, İbraniler 13:16, Mezmur 37:25-26
[1] Mezmur 136:1-3, 26
[1] Romalılar 2:4 (Efesliler 2:7, İşaya 30:18)
[1] I.Korintliler 13:4-13, Süleymanın Meselleri 10:12; 17:9, (Efesliler 4:32; Galatyalılar 5:26)
[1] Titus 3:4-6: Ama Kurtarıcımız Tanrı, iyiliğini ve insana olan sevgisini açıkça göstererek bizi kurtardı. Bunu, doğrulukla yaptığımız işlerden dolayı değil, kendi merhametiyle, yeniden doğuş yıkamasıyla ve Kurtarıcımız İsa Mesih aracılığıyla üzerimize bol bol döktüğü Kutsal Ruh'un yenilemesiyle yaptı.
[1] Efesliler 2:7; 3:6
[1] Galatyalılar 5:22, Yuhanna 15:2, Koloseliler 3:12-15
[1] Efesliler 4:32
[1] Romalılar 11:22; 2:4 Malaki 1:2, (I.Korintliler 15:2, İbraniler 3:6, 14)
SEVEN TANRI
[1] Mezmur 103:8, 26:3, Yeremya 32:18, Hoşeya 2:19
[1] Mezmur 17:7
[1] Mezmur 63:3
[1] Mezmur 103:11
[1] Mezmur 36:5
[1] Mezmur 103:17, Yeremya 32:18
[1] İşaya 63:7
[1] Yeremya 31:3, Tesniye 7:8, Mezmur 146:8
[1] Romalılar 5:8, Efesliler 2:14
[1] I.Yuhanna 4:9
[1] Efesliler 3:19
[1] Efesliler 3:17-18; 4:16
[1] I.Yuhanna 4:16 (Hoşeya 2:19)
[1] I.Yuhanna 4:19, I.Petrus 1:8, Yuhanna 3:16
[1] I.Selanikliler 4:9, I.Petrus 4:8
[1] Romalılar 5:5, Titus 3:4-6
[1] Galatyalılar 5:22-23
II.Selanikliler 3:5, Yahuda 21, Romalılar 8:38-39
TANRI SABIRLIDIR
[1] Çıkış 34:6 (Mezmur 108:4), Romalılar 2:4
[1] İşaya 7:13 (İşaya 1:14)
[1] İşaya 1:3-14
[1] II.Petrus 3:9
[1] I.Petrus 3:20
[1] I.Korintliler 13:4 (II.Korintliler 6:6)
[1] Galatyalılar 5:22-23
[1] Nehemya 9:30
[1] Nehemya 9:28
[1] Nehemya 9:29
[1] Romalılar 2:4 ayeti ile II.Petrus 3:15 ayetinin benzerliğine dikkat edin (Romalılar 10:21, Tekvin 18:16-33, Yunus 4).
II.Petrus 3: 9
[1] I.Korintliler 13:4 , 7
[1] Vahiy 1:9
[1] Romalılar 15:5
Koloseliler 3:12-13
ESENLİK TANRISI
[1] Romalılar 15:33; 16:20, II.Korintliler 13:11, I.Selanikliler 5:23, İbraniler 13:20
[1] Filipililer 4:7, Yuhanna 16:33
[1] Mezmur 29:11
[1] Mezmur 119:165, Süleymanın Meselleri 3:17
[1] İşaya 26:3
[1] Koloseliler 3:15, (I.Petrus 3:11, Eyüp 22:21)
[1] Romalılar 8:5-6
[1] Galatyalılar 5:22
[1] II.Selanikliler 3:16
İNSANI ARAYAN TANRI
[1] Eyüp 34:21
[1] Mezmur 103:7 (Daniel 2:22)
[1] Yuhanna 15:15
[1] Romalılar 16:25-26
[1] Hoşeya 6:1, Matta 22:3, II.Korintliler 5:20
[1] Yuhanna 4:23-24
[1] Luka 19:10, Yuhanna 3:17
[1] Yuhanna 1:43, Matta 11:28-29 (Matta 18:12-14)
[1] Yuhanna 12:47 (Yuhanna 18:37)
[1] Yuhanna 10:10; 11:25, Efesliler 3:17-19 (İşaya 54:2, Mezmur 118:5; 18:36)
II.Tarihler 16: 9
Yeremya 35: 15
Hezekiel 33: 11
[1] Yuhanna 4:23-24
[1] Luka 19:10, Yuhanna 3:17
[1] Yuhanna 1:43, Matta 11:28-29 (Matta 18:12-14)
[1] Yuhanna 12:47 (Yuhanna 18:37)
[1] Yuhanna 10:10; 11:25, Efesliler 3:17-19 (İşaya 54:2, Mezmur 118:5; 18:36)
[1] [İşaya 55:1, Matta 5:6, Yuhanna 14:14] İşaya 12:2-3; 44:3-4, Vahiy 7:16-17,
[1] Vahiy 3:20, II.Korintliler 5:20; 6:11-13, Vahiy 22:17
TANRI DOĞRUDUR (gerçeksever)
[1] İşaya 65:16
[1] Titus 1:2, Sayılar 23:19, Yakup 1:17
[1] Tesniye 32:4, Romalılar 3:4
[1] Mezmur 33:4; 97:2; 145:17, Yeremya 23:6, II.Samuel 7:28
[1] Yuhanna 1:14
[1] Yuhanna 1:17
[1] Yuhanna 18:37
[1] Yuhanna 14:6
[1] Yuhanna 14:16; 15:26
[1] Yuhanna 16:13-14
[1] II.Petrus 1:20-21 (I.Selanikliler 2:13, I.Timoteyus 1:18; 4:14)
[1] Yuhanna 20:31
[1] Efesliler 1:13, I.Timoteyus 2:3-4
[1] Yakup 1:18
[1] II.Selanikliler 2:13
[1] Yuhanna 4:24
[1] Yuhanna 8:32, Filipililer 3:3
[1] Mezmur 119: 105
[1] Mezmur 40:11
TANRI BİLGEDİR
[1] Daniel 2:20
[1] Eyüp 12:13
[1] Mezmur 104:24
[1] Romalılar 16:27
[1] Yeremya 10:7
[1] Süleymanın Meselleri 3:19
[1] Eyüp 9:4, Romalılar 11:33
[1] Mezmur 147:5, Vahiy 5:12; 7:12
[1] Mezmur 19:1
[1] Daniel 2:28, Matta 11:25
[1] II.Timoteyus 3:15
[1] Mezmur 19: 7-9, 11, Tesniye 4:6, Süleymanın Meselleri 3:13-15; 4:5-8; 9:10; 16:16
[1] Mezmur 94:8-11; 107:43, Yeremya 4:22, Matta 10:16
[1] Koloseliler 2:2-3
[1] İşaya 11:2, I.Korintliler 1:30
[1] [Luka 2:40] Matta 13:54
[1] I.Korintliler 2:5
[1] I.Korintliler 1:24; 12:8
[1] Süleymanın Meselleri 2:6, Efesliler 1:7-8, 17
Luka 21:15
[1] Efesliler 3:10 (I.Timoteyus 4:6) Romalılar 1:14-15
[1] Yakup 1:5, Mezmur 51:6
GAZAP TANRISI
[1] Hezekiel 8:17, Hoşeya 12:14
[1] Hakimler 2:12, I.Krallar 15:30, Mezmur 78:58
[1] Mezmur 78:38, İşaya 48:9, Luka 13:7-9, I.Petrus 3:20, II.Petrus 3:9
[1] II. Krallar 22:13, Çıkış 4:14, Sayılar 11:1; 25:3
[1] Tesniye 9:15-22 (Yeşu 7:1-11, Hakimler 2:14)
[1] I.Krallar 14:15; 15:30; 16:1-2, 26, 33, I.Tarihler 13:10 (İşaya 1:4)
[1] Efesliler 5:6, I.Selanikliler 2:16
Yeremya 32:30-32
Yeremya 10: 10
[1] Romalılar 1:18, 24-32
[1] Romalılar 2:5, 6, 8
[1] Mezmur 2:12, Yuhanna 3:36; 5:23 (Romalılar 2:5-7)
[1] I:Selanikliler 5:9
[1] Romalılar 5:9, I:Selaniklier 1:10
[1] Markos 3:5
Yuhanna 3: 16-18
Mezmur 7: 11
Efesliler 2: 3-5
YARATICI TANRI
[1] Tekvin 1:1-2:23
İşaya 40: 28
Eyüp 26: 7 -11, 13.
[1] Çıkış 20:11
[1] Çıkış 20:11
[1] İbraniler 11:3
[1] Tekvin 1:1-2, İbraniler 1:2, Yuhanna 1:1-3, I.Korintliler 8:6, Efesliler 3:8-9, Koloseliler 1:16-17
Eyüp 12: 10
[1] Elçilerin İşleri 17:28, Mezmur 102:23-28; 104:5-6, 10-15
[1] Elçilerin İşleri 4:25
[1] İşaya 65:17, Vahiy 21:1-7; 22:1-5
[1] Romalılar 8:20-21
[1] İşaya 66:22, I.Petrus 3:13, Vahiy 21:1
[1] Efesliler 2:10
[1] II.Korintliler 5:17
[1] (Tekvin 2:7, İşaya 11:4) Eyüp 33: 4, Mezmur 104:30
[1] Mezmur 51:10
TANRI BAĞIMSIZDIR
Tekvin 1:1 Başlangıçta Tanrı...
Yuhanna 8: 58 ayetini Tekvin 1:1, Yuhanna 1:1-3 ayetleri ile birlikte düşünelim: “İsa, "Size doğrusunu söyleyeyim, İbrahim doğmadan önce ben varım" dedi” Burada İsa bizlere kendi Tanrılığını açıkladığı gibi, insandan ve zamandan bağımsız olarak Tanrı’nın var olduğu, her şeyden bağımsız olarak var olduğu gösteriyor. Aynı şekilde İsa Mesih’in Tanrılığına değinen Koloseliler 1:17 ayeti Başlangıçta (her şeyden önce) bağımsız olarak Üçlü Bir Tanrı’nın varlığını açıklayan şu sözleri söylüyor: Her şeyden önce var olan O'dur ve her şey varlığını O'nda sürdürmektedir.
Yuhanna 1:1-3
Çıkış 3:14 «Ben Ben'im»
Yuhanna 5:26
Mezmur 94: 8-11
Mezmur 90: 2
[1] Yuhanna 1:1-3
İşaya 40:18-28
Romalılar 11: 33-34
Daniel 4:34-35
[1] Eyüp 9:12
Romalılar 9:19,
Efesliler 1:5
Vahiy 4:9-11
Mezmur 115:3
Mezmur 33:11
İbraniler 2: 10
İNSANLA İLİŞKİ İÇİNDE OLAN TANRI
a-) Tanrı bizim çobanımızdır
“Tanrı çobanımızdır”[58] dediğimiz zaman O’nun bizleri ruhsal ve fiziksel olarak doyurması, koruması, yönlendirmesi ve Tanrı’nın tüm yüceliğine rağmen insanlara kişisel olarak yakınlığı aklımıza gelir.
Tanrı ve halkı[59] arasındaki ilişkiyi Mezmur (95:7) şöyle özetliyor:
Çünkü O Tanrımız'dır,
Bizse O'nun otlağının halkı,
Elinin altındaki koyunlarız.
ve biz O’nun otlağındaki koyunlarız.[60]
[1] Mezmur 78:52; 100:3
[1] Hezekiel 34:15-16, 22-24 (Mika 5:4)
[1] İşaya 40:11, Yeremya 31:10
[1] Yuhanna 10:1-16, Matta 9:36, I.Petrus 2:25
[1] İbraniler 13:20
[1] Luka 12:32
b-) Tanrı bizleri teselli eder
[1] Matta 5:4 (İşaya 61:1-2) İşaya 57:18, Vahiy 7:17
[1] II.Korintliler 1:3-5 (7:6-7)
[1] İşaya 51:12; 66:13
[1] İşaya 41:13; 42:6
[1] Yuhanna 14:18; 16:22
[1] Yuhanna 14:1
[1] II.Selanikliler 2:16
[1] Yuhanna 16:33
[1] Mezmur 119:76 (19:7-14)
[1] Mezmur 86:17; 25:3; 119:50
c-) Tanrı bize rehberlik eder
[1] Mezmur 5:8; 23:3; 31:3
[1] Mezmur 48:14; 73:24, İşaya 58:11
[1] İşaya 49:10, Mezmur 57:1 (Tesniye 8:2)
[1] Yuhanna 14:4-6 (İbraniler 9:8; 10:19-20)
[1] Hoşeya 11:4, Matta 11:28-30, Yuhanna 10:16
[1] İşaya 30:21, Yeşu 1:7-8, Mezmur 16:11, Matta 7:13-14, Markos 6:7, 14
[1] Mezmur 25:4-5; 143:10
d-) Tanrı bize şifa verir
[1] Mezmur 6:2-4
[1] Mezmur 147:3
[1] Yeremya 30:17, Çıkış 15:26, Tesniye 7:15
[1] Süleymanın Meselleri 4:4, 14-22, Mezmur 1
[1] Mezmur 103:2-6, Tesniye 6:24, Mezmur 17:7; 26:3
[1] Mezmur 41:1, 3-4
[1] Matta 4:23-25; 8:16-17; Luka 4:18-19
[1] I.Petrus 2:24, İşaya 53:5, 12
[1] Matta 17:15, Markos 1:30-31, Matta 9:2
[1] Levililer 26:15-16, Tesniye 28:61, II.Tarihler 21:15, Mezmur 107:17-18, Vaiz 5:17, Mika 6:13
[1] Matta 12:22; 20:30; 15:31, Luka 7:21-22
e-) Tanrı halkını yargılar
[1] Hakimler 11:27, İbraniler 12:22-24
[1] Mezmur 58:11; 75:7
[1] Yakup 4:12
[1] Süleymanın Meselleri 16:2
[1] I.Petrus 4:5
[1] Romalılar 2:16, I.Korintliler 4:5
[1] Yeremya 17:10; 23:24, I.Tarihler 28:9, Amos 9:3, Tsefanya 1:12, Romalılar 8:27, Mezmur 17:3 (Daniel 12:10), Zekeriya 13:9, Malaki 3:3, I.Korintliler 3:13, Yakup 1:12
[1] II.Timoteyus 4:1, Elçilerin İşleri 10:42, Matta 24:44, 48-51; 25:31-46, Yuhanna 5:22-24
f-) Tanrı halkına yasasını verir
[1] Yeremya 10:10, Mezmur 29:10; 47:2, Matta 6:9-10
[1] Yakup 4:12, İşaya 33:22; 51:4
[1] Romalılar 7:12, Mezmur 19:7-8
[1] Luka 6:46, Matta 7:21; 25:11-12, Luka 13:25
[1] I.Timoteyus 1:8-10
[1] Romalılar 3:20
[1] II.Timoteyus 3:16-17
[1] Galatyalılar 3:19-25
[1] Romalılar 7:7-23
[1] Yeremya 31:31-34, Hezekiel 36:22-28, İşaya 2:2-5
[1] Yuhanna 1:17
[1] Romalılar 8:3-4, II.Korintliler 5:4-7, Romalılar 5:12-21, Galatyalılar 2:19-21
g-) Tanrı halkını korur
[1] Mezmur 27:5; 71:3, Çıkış 33:22, Tesniye 33:27
[1] Süleymanın Meselleri 2:8, I.Petrus 15 Tekvin 28:15, II.Tarihler 32:8, Yahuda 24, Çıkış 14:14
[1] Mezmur 31:20; 34:7, 16-17; 41:2, Eyüp 5:18-21
[1] Mezmur 91:2-4; 121:5; 144:2, İşaya 25:4, Zekeriya 9:12, Süleymanın Meselleri 14:10; 18:26
[1] II.Timoteyus 4:18, İbraniler 2:15, İşaya 12:2, Filipililer 1:6, I.Yuhanna 3:9, I.Petrus 1:5-9, Mezmur 121:4, Yuhanna 17:11, II.Selanikliler 3:3, I.Timoteyus 1:12,
h-) Tanrı halkının ihtiyaçlarını sağlar
[1] Mezmur 145:15a, Süleymanın Meselleri 10:22
[1] Tekvin 1:29, Eyüp 36:31, Mezmur 104:14; 136:25; 145: 14-16; 111:5, Matta 6:26
[1] İşaya 55:1-2, Yeremya 3:14-15, Hezekiel 34:13-14, Yuhanna 6:51; 10:9, I.Korintliler 10:3-4, Efesliler 1:18-20, İbraniler 11:26, Yakup 2:5
[1] Süleymanın Meselleri 8:18, Filipililer 4:19, Mezmur 34:10, Çıkış 3:7-8
[1] Tekvin 2:18-23
[1] Hoşea 11:2-4, Mezmur 78:37-42; 86:17, Yeremya 12:15 (Tesniye 30:3-6, II.Tarihler 36:5, Mika 7:18-20)
[1] İşaya 41:10; 46:4, İbraniler 13:5
[1] Matta 6:25-33; 7:7-11, Mezmur 127:1-2, Luka 10:41; 12:29; 21:34, I.Korintliler 7:32, Filipililer 4:6, I.Petrus 5:7
i-) Tanrı doğayı yönetir
[1] Tesniye 4:39, Mezmur 139:8, İşaya 66:1, Yeremya 23:24,
[1] Elçilerin İşleri 17:27
[1] Süleymanın Meselleri 15:3
[1] Mezmur 135:6-7 (8-12)
[1] Daniel 2:21, Yeremya 5:24
[1] Mezmur 74:16, Eyüp 26:9, Mezmur 148:4
[1] Matta 5:45; 6:25-26; 10:29
[1] Mezmur 89:9; 107:25, 29
[1] Mezmur 147:16-18; 148:8
[1] Mezmur 148:9-12
[1] Luka 28:24
[1] Luka 7:14-15
[1] Yuhanna 11:43-44 (İşaya 25:8, Elçilerin İşleri 2:27, Yuhanna 10: 17-18; 5:28-29, Vahiy 1:18)
[1] Daniel 3:17-18, 27 (Mezmur 34:7)
j-) Tanrı ulusları yönetir
[1] Mezmur 7:7; 9:19; 22:27-28; 33:10; 72:11; 47:8; 113:4
[1] Mezmur 24:1-2; 67:4; 96:10
[1] Mezmur 82:8; 86:9; 94:10; 110:6
[1] Efesliler 3:20, Eyüp 7:17; 25:6, Daniel 4:35, İşaya 40:13-15, 23-24
[1] I.Samuel 2:6-8, I.Tarihler 29:12, Tesniye 8:18
[1] Eyüp 12:23-25, İşaya 9:3
[1] Süleymanın Meselleri 16:3-4, 9; 19:21; 20:24, Yakup 4:14-15
[1] Yeremya 38:19-22, İşaya 51:12-13
k-) Tanrı’nın İsim ve Ünvanları
Babanız, Abba, Baba, Baba Tanrı- Matta 5:16, Yuhanna 20:17, Markos 14:36, Romalılar 8:15, Galatyalılar 4:6, Luka 11:2, Matta 6:9, I.Yuhanna 1:2; 31:1; 4:14, Efesliler 1:2, II.Timoteyus 1:2, II.Petrus 1:17
Kutsal Baba- Yuhanna 17:11
Adaletli Baba- Yuhanna 17:25
Günleri Eski Olan- Daniel 7:9, 13, 22
Yaratıcı- İşaya 27:11, 40:28
İsrail’in Yaratanı- İşaya 43:15
Yaratan Tanrı- Malaki 2:10
BENZER ŞEKİLDE TANRI’NIN DİĞER İSİM VE ÜNVANLARINI BULUP YAZINIZ.
Buraya kadar olan bütün bölümlerde Tanrı’ya (Baba) dair olan bütün nitelikleri bizlere gösteren ve öğreten
Oğul (İsa Mesih) ve Kutsal Ruh’tur.
İSA MESİH
Kutsal Yazılar İsa Mesih’in kimliği, kişiliği ve buna bağlı olarak amacı ve yaptıkları hakkında çok açıktır ve kuşkuya yer bırakmaz.
Yeryüzüne Gelişi
İsa Mesih’in sonsuzluğu (Yuhanna 1:1-3) çok açık olduğu gibi O’nun beden alıp aramıza gelişi ve hizmetine hazırlanması başka hiç bir peygamberde olmadığı kadar özel bir şekilde anlatılır:
- Zekeriya’ya müjdelenir (Luka 1:5-25),
- Meryem’e Müjdelenir (Luka 1:26-38),
- Meryem Elisabet’i ziyaret eder (Luka 1:39-56),
- Yusuf’a müjdelenir (Matta 1:18-24),
- Vaftizci Yahya’nın Doğumu (Luka 1:57-80),
- İsa’nın doğumu (Matta 1:25, Luka 2:1-7),
- Çobanlara müjdelenmesi (Luka 2:8-20),
- İsa’ya isim verilmesi (Luka 2:22-38),
- İsa’nın tapınağa getirilmesi (Luka 2:22-38),
- Yıldız bilimcilerin ziyareti (Matta 2:1-12)
- Mısır’a kaçış (Matta 2:13-15),
- Betlehem yılları (Matta 2:6-18),
- Nasıra’ya dönüş (Matta 2:19-23, Luka 2:39)
Bütün bu bölümler bizlere İsa Mesih’in beden alıp dünyamıza geldiğinin kayıtlarıdır.
İsa Mesih’in yeryüzündeki hizmete hazırlanması Vaftizci Yahya’nın O’nun hakkındaki tanıklığı, İsa’nın vaftizi ve denenmesi ile tamamlanır (Matta 3:1-4:11, Markos 1:1-13, Luka 3:1-4:13, Yuhanna 1:6-42).
Böylece Vaftizci Yahya Kutsal Yazılarda geleceği önceden bildirilen Mesih’in yollarını hazırlamak için gelir. Böylece Tanrı’nın yaklaşmakta olan krallığı için halkı tövbeye çağırarak gelecek olan Kral’ın yollarını hazırlar. İsa Mesih hizmetine başladığında halk hazır olsun diye halkın beklentisi ve gerçek ihtiyacı üzerinde odaklanır. İsa vaftiz olmaya gelmekle Vaftizci Yahya’nın bu hizmetini ve kendisi hakkındaki tanıklığına olan desteğini ve onayını göstermiş olur. İsa’nın vaftizi üzerinde de Tanrı’nın onayı ve desteği vardır (Matta 3:16-17, Markos 1:10-11, Luka 3:21-22, Yuhanna 1:29-32). Bu görkemli olaydan sonra İsa’nın çöldeki denenmeden zaferle çıktığının kaydına geliriz.
Tanrı Oğlu İsa
Bundan sonra Mesih çarmıhta tamamlayacağı işe doğru yolculuğuna başladığında O’nu Tanrı Oğlu olarak tanımak bizleri şaşırtmaz (Matta 3:17, Markos 1:1, 11, Luka 1:32, Yuhanna 1:34, 49). Hristiyan inancında Mesih’in Tanrı Oğlu[61] olması önemli bir yer tutar. Çünkü Kutsal Yazılar İsa Mesih’ten Tanrı Oğlu olarak bahseder. Şüphe yok ki, İsa büyük bir peygamber, büyük bir öğretmen ve izlenebilecek en büyük bir örnektir. Ancak İsa sadece o kadar ile kalsaydı, bizler O’nun öğretilerine ve yaşamına baktıkça sadece suçluluk duyabilecektik ve O’nun bize bıraktığı örneği izleyemeyecektik. İsa Mesih’in hem günahsız olması[62] hem de halkının günahlarını[63] ve hak ettiği acıları[64] taşıması O’nun sadece bir peygamberden olmaktan daha öte kimliğinin bir işaretidir.
İsa kendisini Tanrı Oğlu ilan ettiği gibi başkaları da O’nun Tanrı Oğlu olduğunu bildirmiştir. İsa kendisini Tanrı Oğlu olarak bildirdiğinde (Yuhanna 5:25) kendisini Tanrı’ya eşit kılmış oldu (Yuhanna 5:18; 10:30, 33; 20:28).[65] Bundan başka olarak İsa kendisi için sadece Tanrı Oğlunda bulunabilecek ifadelerde bulunur (Yuhanna 4:25-26; 5:36-37, 39, 46; 6:35; (8:58; 17:5) 8:12, 23-24, 56; 14:6, 9; 10:9, 11; 11:25-26; 14:6, Luka 10:23-24, Matta 28:18, 20).
Mesih’in Ölümü, Dirilişi ve Yükselişi
Kutsal Yazılar Mesih’in sonsuzluğu ve beden alması konusunda ne kadar ısrarlıysa aynı şekilde O’nun çarmıhtaki ölümü konusunda da kesindir (Matta 26:47-27:34, Markos 14:43-15:23, Luka 22:47-23:33, Yuhanna 18:2-19:17). Aynı gerçeklik O’nun gömülmesinde de yer alır (Matta 27:57-66, Markos 15:42-47, Luka 23:50-56, Yuhanna 19:31-42).
Mesih’in diriliş ve yükselişi O’nun Tanrı Oğlu olduğunun bir başka işaretidir (Matta 28:1-15, Markos 16:1-20, Luka 24:1-53, Yuhanna 20:1-21:25).
Mesih’in dirilişinin birden fazla tanıkları vardır:
- Mecdelli Meryem’e görünür (Markos 16:9-10),
- Diğer kadınlara görünür (Matta 28:9-10),
- Emayus yolunda iki öğrenciye görünür (Markos 16:12-13, Luka 24:13-32)
- Petrus’a görünür (Luka 24:34),
- [Tomas yokken] Onbirlere görünür (Markos 16:14, Luka 24:36-43, Yuhanna 20:19-23),
- [Tomas varken] Onbirlere görünür (Yuhanna 20:26-31),
- Taberiye gölü kıyısında yedi öğrenciye görünür (Yuhanna 21),
- Celile’de Onbirlere gözükür (Matta 28:16-20),
- Yakup’a gözükür (I.Korintliler 15:7-8),
- 500 kişiye gözükür (I.Korintliler 15:6)
Mesih diriliş döneminin sonunda öğrencilerini bereketleyerek yeryüzünden ayrılır (Elçilerin İşleri 1:9-12).
a-) İsa Mesih’in Tanrılığı:
Matta 1: 20 Ama böyle düşünmesi üzerine Rab'bin bir meleği rüyada ona görünerek şöyle dedi: "Davut oğlu Yusuf, Meryem'i kendine eş olarak almaktan korkma. Çünkü onun rahminde oluşan, Kutsal Ruh'tandır. 21 Meryem bir oğul doğuracak. Adını İsa koyacaksın. Çünkü halkını günahlarından O kurtaracak." 22 Bütün bunlar, Rab'bin peygamber aracılığıyla bildirdiği şu söz yerine gelsin diye oldu: 23 "İşte, kız gebe kalıp bir oğul doğuracak; adını İmmanuel koyacaklar." İmmanuel, Tanrı bizimle demektir (İşaya 7:14).[66]
İsa Mesih’in ölümü ve dirilişine ilişkin ayetler O’nun Tanrı olduğunun başka bir kanıtıdır.[67] İsa Mesih, Tanrı Oğlu olduğu için günahsızdır.[68]
b-) İsa Mesih’in Aracılık Hizmeti:[69]
Heidelberg İlmihali 31. Neden O’na (İsa’ya) mesh edilmiş anlamında Mesih denir?
Çünkü Baba Allah tarafından atandı ve Kutsal Ruh tarafından mesh edildi1 öyle ki, baş peygamberimiz ve öğretmenimiz olarak2 kurtuluşumuzla ilgili Tanrı’nın gizli bilgisini ve iradesini mükemmelce açıklasın.3 Bizim tek baş kahinimiz olarak4 kendi bedeninde yaptığı kurbanla bizi özgür kıldı.5 Ve sürekli olarak Baba’ya bizler için yakarışta bulunarak6 ve bizim sonsuz kralımız7 olarak Sözü ve Ruh’uyla bizi yönetir, bizim için kazandığı özgürlükte bizi korur ve saklı tutar.8
1 Luka 4:14-19; Luka 3:21- 22, İşaya 61:1, İbraniler 1:9, Mezmur 45:7 2 Elçilerin İşleri 3:22, Tesniye 18:15 3 Yuhanna 1:18; 15:15 4 İbraniler 7:17, Mezmur 110:4 5 İbraniler 9:12; 10:11-14 6 Romalılar 8:34; İbraniler 9:24; (I.Yuhanna 2:1) 7 Matta 21:5, Zekeriya 9:9 (Luka 1:33) 8 Matta 28:18-20; Yuhanna 10:28; Esinleme 12:10-11
Tanrı’nın Oğlu[70] olan İsa Mesih, Tanrı Oğlu ve İnsanoğlu[71] olarak Yeni Ahit’in aracısıdır:[72]
I. Timoteyus 2: 5-6 Çünkü tek Tanrı ve Tanrı'yla insanlar arasında tek aracı vardır. O da insan olan ve kendisini herkes için fidye olarak sunmuş bulunan Mesih İsa'dır. Uygun zamanda verilen tanıklık budur.
İsa Mesih aracılık hizmetiyle Tanrı ile günahkar insanları barıştırmıştır.[73] Mesih’in aracılık hizmeti sasyesinde Tanrı’ya yaklaşmaya cesaretimiz vardır:[74]
İbraniler 2: 14 Bu çocuklar etten ve kandan oldukları için İsa, ölüm gücüne sahip olanı,
yani İblis'i, ölüm aracılığıyla etkisiz kılmak üzere onlarla aynı insan yapısını aldı. 15 Bunu, ölüm korkusu yüzünden yaşamları boyunca köle olanların hepsini özgür kılmak için yaptı.
Mesih aracılık hizmetinde öğrendiğimiz şey şudur: Sonsuz Yaşam sadece İsa Mesih aracılığı ile gelir.[75] Çünkü O bizlerin Tanrı’ya olan borcumuzu ödemek için aracı olmuştur.[76] Yani O bizlerin yerine kurban olmuştur.[77]
Bundan başka olarak İsa Mesih bizler için peygamber, kral ve kahin aracılık eder. Mesih, halkına peygamber olarak “seslenmiş”[78] (İbraniler 1:1-2), kahin olarak “günahlardan arınmayı sağlamış”[79] ve Kral olarak “göklerde yüce Olan’ın sağında oturmuştur”[80] (İbraniler 1:3).
Westminster Uzun İlmihali
43. Mesih peygamberlik görevini nasıl yerine getirmiştir?
Mesih inananların bina edilmesi ve kurtuluşuna ilişkin her şeydeki[81] tüm Tanrı arzusunu[82] Ruh’u ve Sözü aracılığıyla tüm çağlar boyunca,[83] çeşitli yollarla[84] kiliseye açıklayarak[85] peygamberlik görevini yerine getirmiştir.
44. Mesih kahinlik görevini nasıl yerine getirmiştir?
Mesih, halkının günahları için barıştırmalık olmak için[86] kendisini lekesiz olarak Tanrı’ya tek bir kere sunmasıyla;[87] ve onlar için sürekli yakarışta bulunmasıyla[88] kahinlik görevini yerine getirmiştir.
45. Mesih krallık görevini nasıl yerine getirmiştir?
Mesih, dünyadan kendisi için bir halk çağırarak,[89] ve bu halkı görünür bir şekilde yönetmede araç olarak kullandığı görevliler,[90] yasalar,[91] ve uyarılar[92] vererek; seçilmişlerine kurtaran lütfu vererek,[93] itaatlerini ödüllendirerek[94] ve günahları karşısında onları düzelterek,[95] tüm ayartmalar ve sıkıntılarında onları koruyup, destekleyerek,[96] tüm düşmanlarını bağlayıp, onları yenerek[97] ve kudretli bir şekilde her şeyi kendi yüceliği[98] ve onların iyiliği için düzenleyerek;[99] ve ayrıca geri kalan, Tanrı’yı tanımayan ve Müjdeye itaat etmeyenlerden intikam alarak[100] krallık görevini yerine getirmektedir.
c-) İsa Mesih’in İsim ve Ünvanları
Savunucu [avukat)- I.Yuhanna 2:1-2
Alfa ve Omega- Vahiy 1:8; 22:13
Elçi ve Başkahin- İbraniler 3:1
İmanımızın önderi ve Tamamlayıcısı- İbraniler 12:2
Kurtuluş Önderi- İbraniler 2:10
Mübarek ve tek Hükümdar- I.Timoteyus 6:15
İşayın kökünden çıkan Filiz- İşaya 11:1
BENZER ŞEKİLDE MESİH’İN DİĞER İSİM VE ÜNVANLARINI BULUP YAZINIZ.
KUTSAL RUH
Heidelberg İlmihali 53. Kutsal Ruh’la ilgili olarak neye inanıyorsunuz?
İlk olarak O, Baba ve Oğul gibi sonsuz Tanrı’dır.1
İkinci olarak O bana, gerçek iman aracılığı ile beni Mesih’e ve O’nun bütün bereketlerine paydaş kılsın,3 beni teselli etsin4 ve sonsuza dek benimle kalsın diye5 kişisel olarak verilmiştir.2
1 Tekvin 1:1, 2; Matta 28:19; Elçilerin İşleri 5:3, 4; (I.Korintliler 3:16)
2 Galatyalılar 3:14, (I.Petrus 1:2)
3 Yuhanna 15:26; Elçilerin İşleri 9:31
4 Yuhanna 14:16-17, I.Petrus 4:14
5 I.Korintliler 6:19; II.Korintliler 1:21-22; Galatyalılar 4:6, (Efesliler 1:13)
Kutsal Ruh’un Tanrılığı
Eyüp 33: 4 Beni Tanrı'nın Ruhu yarattı,
Her Şeye Gücü Yeten'in soluğu yaşam veriyor bana.[101]
Kutsal Kitap Kutsal Ruh’tan bahsederken O’ndan bir kişilik olarak bahseder[102] ve Kutsal Ruh’a karar verme,[103] akıl,[104] bilgi,[105] güç,[106] sevgi,[107] keder (duygu)[108] ve cezalandırma[109] gibi özellikler yükler. Bundan başka olarak O, Tanrı olduğu için[110] her yerdedir,[111] sonsuzdur[112] ve O’na yalan söylenemez [113] ve küfredilemez.[114] Ayrıca Kutsal Ruh bir kişi olarak her şeyi bilir ve araştırır,[115] konuşur,[116] yakarır,[117] yol gösterir ve yönlendirir[118] ve insanları çağırıp görevlendirir.[119]
İSA MESİH’TE GERÇEKLEŞEN BİLDİRİLER
Tekvin 3:5: Şeytan İsa’ya karşı
Luka 22:53
Tekvin 3:15: Kurtarıcı kadının soyundan olacak
Galatyalılar 4:4 (Luka 2:7, Vahiy 12:5)
Tekvin 3:15: İsa’nın şeytan üzerindeki zaferi
İbraniler 2:14; I.Yuhanna 3:8
Tekvin 13:15: Mesih, İbrahim soyundan çıkacaktır
Galatyalılar 3:15-16, 19
Tekvin 14:18-20: Kahin Melkisedek İsa Mesih’in kahinliğini işaret etmektedir
İbraniler 7
Tekvin 17:19 İshak’ın vaat edilen soyu
Elçilerin İşleri 3:25 (Matta 1:1, Luka 3:34)
BENZER ŞEKİLDE DİĞER BİLDİRİLERİ BULUP YAZINIZ.
KAYNAKÇALAR:
- Concise Theology, J.I. Packer, Tyndale House Publishers, Inc. Wheaton, Ollinois
- To Know God, Boarbour&Company Inc., Ohio, USA
- New Geneva Study Bible,
- The Knowing Jesus Study Bible, Zondervan Publishing House, Grand Rapids, MI 49530, USA
- Ryrie Study Bible,NIV 1986,
- Systematic Teology, Luis Berkhof, Wm.B. Eerdmans Publishing Co., MI 49503, USA
- The Doctrine of God, Herman Bavinck, Baker Book House, Grand Rapids, MI, USA
- The Thompson Study Bible, B.B. Kirkbridge Bible Co., Indiana, USA
- Donald Cobb, İnanç Açıklaması Üzerine, Seminer Notu
- Halley’s Bible Handbook, Zondervan Grand Rapids, MI 49530, USA
[1] Tekvin 1:1, İbraniler 11:6, Romalılar 1:19
[2] Yuhanna 3:16-17; 4:42; 6:33; I.Yuhanna 4:14; 5:20
[3] Eyüp 36:26, Vaiz 3:11, Romalılar 11:33
[4] İşaya 46:5, Çıkış 8:10; 15:11, I.Samuel 2:2
[5] Yeremya 9:23-24, Yuhanna 17:8,
[6] Mezmur 19:1-2, Elçilerin İşleri 14:17, Romalılar 1:19-20, 32; 2:1, 14-15
[7] Mezmur 19:7-11; 103:7, I.Krallar 17:13, Yuhanna 1:18, İbraniler 1:1-2
[8] Tesniye 18:15-18, Malaki 1:1, II.Petrus 1:20-21, İbraniler 1:1
[9] Hakimler 13:3-5; 2:1, Luka 1:26-27, 34, 35, Daniel 7:16; 8:15-17
[10] Zekeriya 1:7
[11] Çıkış 20:1, 19-21, Zekeriya 1:1, 7:1, 8; 8:1
[12] Luka 1:41-42, 67; 2:27-28, Vahiy 1:10
[13] Vahiy 4:1-2; 22:6, 8-9, 16
[14] Westminster İnanç Açıklaması Kısa İlmihal 29-32
[15] Westminster İnanç Açıklaması VIII
[16] İşaya 45:15; 57:15; 8:17
[17] Louis Berkhof, Systematic Theology, (Grand Rapids: Eerdmans), 1986 reprint, s. 48.
[18] Francis Brown, S. R. Driver and Charles A. Briggs, Hebrew and English Lexicon of the Old Testament, (Peabody, Massachusetts: Hendrickson), 1979 reprint, s. 42, 217 defa geçiyor.
[19] İşaya 45:21 ayetindeki ifadelere bakarak Tanrı’nın kendi ismini aynı zamanda dolaylı olarak açıkladığını da görebiliriz:
kendini açıklayan Tanrı: Ben RAB, bildirmedim mi?
tek Tanrı: Benden başka Tanrı yok,
Kurtaran Tanrı: Kurtarıcı benim.
[20] Tekvin 17:1; 28:3; 35:11; 43:14; 48:3; 49:25, Sayılar 24:4, II. Samuel 5:10, İşaya 6:3, Herşeye Egemen Tanrı: I.Krallar 19:10, Amos 3:13 # Her Şeye Egemen Rab: I.Tarihler 11:9, Mika 4:4, Nahum 2:13, Hababuk 2:12, Tsefanya 2:10, Hagay 1:2, Zekeriya 1:3, Malaki 1:4, Yeremya 5:14 # Her Şeye Gücü Yeten: Eyüp 5:17 #
[21] Vahiy 1:8 Şimdi Var Olan, Önceden Var Olan ve Gelecek Olan Evrensel Egemen (Vahiy 4:8; 11:17); Vahiy 15:3 Rab Tanrı Evrensel Egemen (16:7), Vahiy 16:14 Evrensel Egemen Tanrı (19:15), Vahiy 19:6 Evrensel Egemen Rab Tanrı, Vahiy 21:22 Egemen Rab Tanrı (İncil, Yunanca aslından çağdaş Türkçeye Çeviri, 1997)
[22] Brown, Driver and Briggs, s. 994-995., Robert L. Reymond, A New Systematic Theology of the Christian Faith, (Grand Rapids: Zondervan), 1997, s.156.
[23] Brown, Driver and Briggs, s. 751; Berkhof, s. 48
[24] Harris, Archer and Waltke, 57 defa Eski Ahit’te bulunur
[25] “Eloah” kelimesinin tek başına kullanıldığı yerler: Tesniye 32:17; Nehemya 9:17; Eyüp 3:4; 4:9; 5:17; 10:2; 11:5-7; 22:12; 37:15; 39:17; 40:2; Mezmur 50:22; 114:7; 139:19; Süleyman’ın Özdeyişleri 30:5; Yeşaya 44:8; Daniel 11:37-39; Habakkuk 1:11; 3:3
[26] Harris, Archer and Waltke ‘Eloah’
[27] Tekvin 1:2
[28] Çıkış 33:23, Matta 18:10, Esinleme 22:4
[29] Mezmur 17:8a
[30] Eyüp 11:5
[31] Mezmur 74:11
[32] İşaya 65:19
[33] Mezmur 2:5
[34] Tekvin 8:1
[35] Yuhanna 4:24 (Elçilerin İşleri 17:24)
[36] Sayılar 16:22; 27:16, Eyüp 26:13; 33:4; 34:14, Mezmur 33:4; 104:30, İşaya 40:7, Tekvin 1:2
[37] Efesliler 4:6
[38] I.Timoteyus 1:17, Vahiy 15:3
[39] I.Timoteyus 6:16, Mezmur 104:2
[40] Yuhanna 1:18
[41] Koloseliler 1:15
[42] Yuhanna 3:5-6
[43] Yuhanna 6:63, Romalılar 8:11, II.Korintliler 3:6, I.Petrus 3:18
[44] II.Korintliler 3:17
[45] Titus 3:5
[46] Romalılar 8:16
[47] Galatyalılar 5:22-23
[48] Filipilier 3:3
[49] Tekvin 1:1-2:3, Tekvin 2:4
[50] Tekvin 21:33, Çıkış 15:18
[51] Mezmur 90:2
[52] Tesniye 32:40; 33:27, Mezmur 135:13; 145:13, İşaya 57:15, Ağıtlar 5:19, Vahiy 1:8; 11:17
[53] Mezmur 33:11; 93:2, İşaya 25:1
[54] Çıkış 15:18 (II.Tarihler 20:6), Mezmur 10:16; 22:28, Vahiy 19:6
[55] Mezmur 147:5
[56] Eyüp 36:26, Mezmur 9:7
[57] Mezmur 90:4, II.Petrus 3:8
[58] Hezekiel 34:31
[59] Tanrı’nın yasasını yüreklerine yazdığı halk: İbraniler 8:10, I.Petrus 2:9, Vahiy 21:3; uluslardan seçilmiş halk: Tesniye 19:5; 26:19, I.Samuel 12:22, Mezmur 29:11
[60] Mezmur 78:52; 100:3
[61] Matta 4:3, 6; 8:29; 14:33; 16:16; 17:5; 26:63; 27:43, 54, Markos 3:11; 5:7; 9:7; 14:61-62, Luka 1:32, 35; 3:22; 4:41; 9:35; 22:70, Yuhanna 3:16, 18; 5;25; 9:35-38; 10:36; 11:27; 19:7; 20:31
[62] İşaya 53:9, Luka 23:41, Yuhanna 8:46, II.Korintliler 5:21, İbraniler 1:9; 4:15; 7:26; 9:14, I.Petrus 1:19; 2:22, I.Yuhanna 3:5
[63] İşaya 53:12, İbraniler 9:28, I.Petrus 2:24, I.Yuhanna 3:5
[64] İşaya 53:4, Matta 8:17, Yuhanna 19:17
[65] Romalılar 9:5, Koloseliler 1:16, 19, I.Timoteyus 1:17, İbraniler 1:8, I.Yuhanna 5:20, Yahuda 25
[66] İşaya 9:6-7, Yuhanna 1:1, 14, 29-34, 36, 45, 49; 8:58; 17:3; 20:28 Elçilerin İşleri 9:20, Romalılar 1:2-4, I.Korintliler 8:5-6, Titus 2:13, İbraniler 1:8; 4:14, II.Petrus 1:1, I.Yuhanna 2:22-24, I.Yuhanna 5:20
[67] Matta 12:38-41; 16:21-23; 17:22-23; 20:28, Markos 10:32-34, Luka 18:31-34, Yuhanna 2:19-22; 8:28; 10:11, 15, 17-18; 12:24-33
[68] Luka 1:35; 23:46-47 (Yuhanna 1:29; 7:18) Yuhanna 8:46, II.Korintliler 5:21, İbraniler 4:14-15; 7:26, I.Petrus 1:18-20, I.Yuhanna 3:4-7
[69] Westminster İnanç Açıklaması VIII/1-8, Heidelberg İlmihali 12-19
[70] Matta 3:17, Yuhanna 5:25; 10:36
[71] Matta 16:13-16, Yuhanna 5:27
[72] İbraniler 12:24; 9:15
[73] Romalılar 5:1, 10, II.Korintliler 5:18-19, 21, Efesliler 2:14-16, Koloseliler 1:19-20, İbraniler 2:17
[74] Efesliler 3:12, İbraniler 4:16; 6:18-20; 10:22
[75] Yuhanna 20:31, I.Yuhanna 5:1, 4-5
[76] (Galatyalılar 4:4-5) I.Korintliler 6:19-20, Titus 2:14, Vahiy 5:9-10, Koloseliler 1:14
[77] İşaya 53:5, II. Korintliler 5:21, Galatyalılar 1:3-4; 3:13-14, İbraniler 2:9; 6:19; 9:27-28, I.Yuhanna 2:1-2; 3:5; 4:10, I.Petrus 1:20-21; 3:18
[78] Matta 5:17, 22, 28, Yuhanna 15:15, 1:18
[79] İbraniler 2:17; 7:24-25; 9:24, Romalılar 8:34
[80] Luka 1:33, Matta 28:18
[81] Elçilerin İşleri 20:23, Efesliler 4:11-13, Yuhanna 20:31
[82] Yuhanna 15:15
[83] I.Petrus 1:10-12
[84] İbraniler 1:1-2
[85] Yuhanna 1:18
[86] İbraniler 2:17
[87] İbraniler 9:14, 28
[88] İbraniler 7:25
[89] Elçilerin İşleri 15:14-16, İşaya 55:4-5, Tekvin 49:10, Mezmur 110:3
[90] Efesliler 4:11-12, I.Korintliler 12:28
[91] İşaya 33:22
[92] Matta 18:17-18, I.Korintliler 5:4-5
[93] Elçilerin İşleri 5:31
[94] Vahiy 22:12; 2:10
[95] Vahiy 3:19
[96] İşaya 63:9
[97] I.Korintliler 15:25, Mezmur 110:1-2
[98] Romalılar 14:10-11
[99] Romalılar 8:28
[100] II.Selanikliler 1:8-9, Mezmur 2:8-9
[101] Tekvin 6:3, Eyüp 26:3; 33:4, Mezmur 51:11; 104:30; 139:7-10, İşaya 5:3-4; 40:13; 48:16-17, Hagay 2:4-5, Luka 1:35, Yuhanna 3:5-6; 14:16-17; 16:13, Elçilerin İşleri 5:3-4, Romalılar 15:13, 19, I.Korintliler 2:10-14; 3:16, II.Korintliler 3:17, I.Timoteyus 3:16, İbraniler 9:14, I.Petrus 4:14
[102] Yuhanna 15:26; 16:7-8, 13-14
[103] I.Korintliler 12:11
[104] Nehemya 9:20
[105] I.Korintliler 2:10-12, İşaya 11:2, Romalılar 8:27, I.Korintliler 2:20-11
[106] Elçilerin İşleri 1:8
[107] Romalılar 15:30
[108] İşaya 63:10, Efesliler 4:30, Elçilerin İşleri 7:51, Romalılar 15:30
[109] İbraniler 10:29
[110] Matta 3:16-17, Yuhanna 14:16, Elçilerin İşleri 5:3-4; 10:38, II.Korintliler 3:18
[111] Mezmur 139:7
[112] İbraniler 9:14
[113] Elçilerin İşleri 5:3-5
[114] Matta 12:31-32
[115] I.Korintliler 2:10, Yuhanna 14:26; 16:30
[116] Vahiy 2:7, II.Petrus 1:20-21, Elçilerin İşleri 28:25
[117] Romalılar 8:26, Galatyalılar 4:6
[118] Romalılar 8:14, Elçilerin İşleri 16:6-7
[119] Elçilerin İşleri 13:2-4