VAAZ/KELAM ÇALIŞMASI TASLAĞI

Galatyalılar Mektubu Üzerine Bir İnceleme

 

Müjde eşsizdir:

I. (1:1-5)

II. (1:6-10)

III. (1:11-2:21) a. (1:11-17) b. (1:18-2:10) c. (2:11-21)

 

Müjde üstündür:

IV. (3:1-4:31) a. (3:1-5) b. (3:6-4:11) c. (4:12-20) d. (4:21-31)

 

Müjde özgürlüktür:

V. (5:1-6:10) a. (5:1-15) b. (5:16-6:6) c. (6:7-10) VI. (6:11-18)

 

Kısaltmalar:

BİA: Belçika İnanç Açıklaması

Hİ: Heildelberg İlmihali

WİA.: Westminster İnanç Açıklaması

WKİ: Westminster Kısa İlmihal

WUİ: Westminster Uzun İlmihal

 

II. (1:6-10)

 

Bu bölüm mektubun yazılış amacını özetlemektedir. Böylece Müjde ve Müjde’nin içeriğinin savunulmasına dair olan diğer konulara bir giriş niteliğindedir.

 

Kendilerini İncil öğretmeni olarak tanıtan bazı kimseler ulusların kurtulması için sünnet olması gerektiğini öğretiyorlardı. Ancak bu durum Mesih’in lütfunu yetersiz saymak olacaktır. Mesih bizleri yasadan özgür kılmıştır. Tek bir Müjde vardır ve Müjde Mesih hakkındadır; Tek bir Müjde vardır ve o da Mesih’ten bir Müjde’dir. Bunun dışındaki bir bildiri sahte bir bildiridir. Böylece mektubun başında Pavlus elçiliğini Tanrı’ya ve Mesih’e dayandırarak bundan sonraki sözlerinin “Mesih’in bir bildirisi; Mesih’ten bir bildiri” olduğunu anlamamızı ve bunu iyi düşünerek bu mektubun bütününü değerlendirmemizi ister.

 

Çünkü Mesih’teki lütuf ile kurtuluş sadece Yahudiler için değil, hem Yahudiler hem de bütün Uluslar içindir; yerin bütün halkları için Müjde aynıdır, aynı tek ve eşit Müjde’dir:

Romalılar 10:12 Çünkü Yahudi Grek ayrımı yoktur, aynı Rab hepsinin Rabbi'dir. Kendisine yakaranların tümüne eli açıktır.

 

Böylece Mesih’e ve imana bazı düzenlemeler yapmak, çarmıhın zaferini yetersiz ve güçsüz göstereceğinden Müjde’nin tekliğini iyi anlamak önemlidir.

 

1:6 Sizi Mesih'in lütfuyla çağıranı bırakıp değişik bir müjdeye böylesine çarçabuk dönmenize şaşıyorum.

7 Gerçekte başka bir müjde yoktur. Ancak aklınızı karıştırıp Mesih'in Müjdesi'ni çarpıtmak isteyenler vardır.

 

Tanrı ve insan arasında tek bir aracı vardır (I.Timoteyus 2:5-6). Bu yüzden de kendisini fidye olarak sunmuş olarak Mesih’in Müjdesi tektir. Tanrı kendi sağladığı kurbana insan düzeni olan işlerin eklenmesini istemiyor. “Mesih’e iman” üzerine eklenebilecek bir şey yoktur; “Mesih’e iman” yanına eklenebilecek bir şey yoktur. Bu yüzden de gerçekte başka bir müjde yoktur. Günahların affı ve kurtuluş bazı ritueller sayesinde değil, Mesih’e iman ile mümkündür.

 

WİA.X/4. … Hristiyan inancını ikrar etmeyen insanlar, kendi yaşamlarını ikrar ettikleri inancın kurallarına ne denli titizlikle uydurmaya çalışsalar da kurtulamayacakları kesindir:

Elçilerin İşleri 4:12 Başka hiç kimsede kurtuluş yoktur. Bu göğün altında insanlara bağışlanmış, bizi kurtarabilecek başka hiçbir ad yoktur.[1]

 

… Bu tür kişilerin kurtulabileceğini iddia etmek ya da Müjde dışında bir öğretişe bağlı kalarak kurtuluşun mümkün olduğunu düşünmek son derece zararlıdır ve bu tavırdan nefret edilmelidir (I.Korintliler 16:22):

II.Yuhanna 9 Haddini aşıp Mesih'in öğretisine bağlı kalmayan hiç kimsede Tanrı yoktur. Bu öğretiye bağlı kalanda ise hem Baba, hem de Oğul vardır.

10 Size gelip de bu öğretiyi getirmeyeni evinize almayın, ona selam bile vermeyin.

11 Çünkü böyle birine selam veren, kötü işlerine ortak olur.

 

1:6-8 ayetlerine bakarken “Mesih’in lütfu ile çağrılmak” konusunu göz önünde tuttuğumuzda şunu hatırlamalıyız: Lütuf insanın yaptığı işten doğmuyor; lütuf layık olduğumuz için verilmiş bir şey değildir:

1:15-16 Ama beni daha annemin rahmindeyken seçip lütfuyla çağıran Tanrı, uluslara müjdelemem için Oğlu'nu bana göstermeye razı olunca hemen insanlara danışmadım;

 

Romalılar 4:4 Çalışana verilen ücret lütuf değil, hak sayılır.

5 Ancak çalışmayan, ama tanrısızı aklayana iman eden kişi imanı sayesinde aklanmış sayılır.

6 Nitekim, iyi işlerine bakmaksızın Tanrı'nın aklanmış saydığı kişinin mutluluğunu Davut da şöyle anlatır:

7 "Ne mutlu suçları bağışlanmış,

Günahları örtülmüş olanlara!

8 Günahı Rab tarafından sayılmayana ne mutlu!"

9 Bu mutluluk yalnız sünnetliler için mi, yoksa aynı zamanda sünnetsizler için midir? Diyoruz ki, "İbrahim, imanı sayesinde aklanmış sayıldı."

10 Hangi durumda aklanmış sayıldı? Sünnet olduktan sonra mı, sünnetsizken mi? Sünnetliyken değil, sünnetsizken...

11 İbrahim daha sünnetsizken imanla aklandığının kanıtı olarak sünnet işaretini aldı. Öyle ki, sünnetsiz oldukları halde iman edenlerin hepsinin babası olsun, böylece onlar da aklanmış sayılsın.

12 Böylelikle atamız İbrahim, yalnız sünnetli olmakla kalmayan, ama kendisi sünnetsizken sahip olduğu imanın izinden yürüyen sünnetlilerin de babası oldu.

13 Çünkü İbrahim'e ve soyuna dünyanın mirasçısı olma vaadi Kutsal Yasa yoluyla değil, imandan gelen aklanma yoluyla verildi (8:30; 9:11-12).

 

1:8 İster biz, ister gökten bir melek size bildirdiğimize ters düşen bir müjde bildirirse, lanet olsun ona!

9 Daha önce söylediğimizi şimdi yine söylüyorum: Bir kimse size kabul ettiğinize ters düşen bir müjde bildirirse, ona lanet olsun!

 

Lütfa karşı olan bir düzen yargılanmıştır (WUİ.3. Tanrı’nın Sözü nedir? Eski ve Yeni Ahit’in Kutsal Yazılar’ı Tanrı Sözü olup, iman ve itaatin yegâne kuralıdır).[2] Lütfa karşı olan bir öğretiş Tanrı Sözü’ne bir şeyler eklemek ve Tanrı Sözü’nden bir şeyler çıkarmak anlamına gelecektir.

 

Müjde’nin öğretisi ile başka bir öğreti arasındaki farklar bazen net bir şekilde görülemeyebilir. Yahudiliği bilmeyen, uluslardan Mesih’e yeni iman etmiş kimseler için durum böyleydi. Yahudi yanlısı sahte öğretmenlerin pak bir Mesih imanını tek başına yeterli göstermeyen öğretisini uluslardan gelen imanlıların ayırması zor olacaktı. Bu öğretmenlerin öğretilerinin arkasındaki gerekçe ne olursa olsun; özünde Müjde’ye aykırı olduğu gibi Elçinin yetkisine de saldırı niteliği taşımaktaydı. Böylece Pavlus Müjde’yi savunurken bunu elçisel yetkisini savunarak ortaya koydu.

 

Bir melek Müjde yerine sahte bir bildiri getirebilir miydi? Evet:

II.Korintliler 11:14 Buna şaşmamalı. Şeytan da kendisine ışık meleği süsü verir.

15 Ona hizmet edenlerin de kendilerine doğruluğun hizmetkârları süsü vermesi şaşırtıcı değildir. Onların sonu yaptıklarına göre olacaktır.

 

WİA.I/6. Tanrı’nın yüceliği, insanın kurtuluşu, iman ve yaşama ilişkin Tanrı’nın tüm öğüdü, Kutsal Yazı’da ya açık bir dille belirtilmiştir ya da gerekli ve iyi sonuçlar çıkartılabilecek bir şekilde yazılmıştır. Ruh’un yeni vahiyleri ya da insanların gelenekleri aracılığıyla Kutsal Yazı’ya hiçbir zaman hiçbir şey eklenemez…

 

1:8-9

İleri Çalışma Notu

- BİA.7

- BİA.29

 

Mesih’in çarmıh ölümü ve dirilişi vahiy açısından önemli dönüm noktasıdır. Gücünü Mesih’in çarmıh ölümü ve dirilişinden alan bir Müjde artık tarihe son bir nokta koymuştur. Artık vahiy edilen bu Müjde’yi melekler bile değiştirmeye kalkamazlardı. Diğer yandan 1:8-9 ayeti bir yargı ifadesi olduğu kadar sahte elçilerin Müjde’yi nasıl çarpıtılmış bir şekilde sunduklarını da vurgulamaktadır.

 

1:10 Şimdi ben insanların onayını mı, Tanrı'nın onayını mı arıyorum? Yoksa insanları mı hoşnut etmeye çalışıyorum? Eğer hâlâ insanları hoşnut etmek isteseydim, Mesih'in kulu olmazdım.

 

Bu sahte öğretişler hem Müjde’ye hem de Müjde’nin hizmetkârlarına karşı çıkmaktadır. Tanrı’nın Mesih’teki lütufkar işi Yasa’nın işleri ile kazanılacak bir şey değildir. Müjde, Yasa’nın ruhsal anlamını yaşamayı, işler aracılığı ile değil lütuf üzerinde yaşamayı getirmiştir; Müjde, Tanrı’nın onayını –Tanrı’nın beğenisini- kazanan bir yaşama bakarak devam etmeyi gerekli kılar:

4:10 Özel günler, aylar, mevsimler, yıllar kutluyorsunuz!

5:11 Bana gelince, kardeşler, eğer hâlâ sünneti savunuyor olsaydım, bugüne dek baskı görür müydüm? Öyle olsaydı, çarmıh engeli ortadan kalkardı.

 

Bazen Mesih’e hizmet etmek insanların tepkisini çekmeye neden olur; Mesih’e hizmet etmek isterken insanların öfkesine hedef olma durumu ile karşılaşırsınız. Pavlus’un karşılaştığı durum tam böyleydi. Ancak Mesih’e hizmet etmek yanlışa sessiz kalmakla mümkün olmayacak bir şeydi. Ve Pavlus da bu durumda Tanrı’nın yargısını hatırlatarak başladı. Böyle bir duruma sessiz kalmak insanları hoşnut etmek anlamına gelecekti.

 

Tanrı’ya hizmet, bazen insanların hoşnutsuzluğuna rağmen Müjde’den konuşmayı, gerektiğinde de Müjde’yi savunmayı gerektiriyordu; ve Pavlus’un da yaptığı şey buydu.

 

1:10

İleri Çalışma Notu

- WİA.XX/2.

 

Bu durumda insanlar ya Müjde’yi kabul edecek; bunun anlamı Mesih’teki lütuf ile kurtuluştur. Ya da yasacılık ve işlere dayalı olarak kişi kendi doğruluğu ile kurtuluşu arayacak; bunun da anlamı Mesih’ten ayrı düşmektir.

 

Sahte öğretmenlerin yaymaya çalıştığı öğretiye göre insan ancak Yasanın törenleri, işleri aracılığı ile vaatlere kavuşabilirdi. Ancak Yasanın bereketleri ve vaatleri özünde Mesih’e işaret etmektedir. İnsanlar Yasadaki bu bereket ve vaatleri okudukça Mesihsel çağın ne denli güzel ve mükemmel olduğunu düşünüp teşvik alabilirlerdi. Ancak bunun yerine antlaşma işareti olan sünneti bu vaat ve bereketlere sahip olma yolu olarak düşündüler. Fakat Lütuf Müjde’si Yasanın Mesih’te tamamlandığını göstermektedir:

Matta 5:17 Kutsal Yasa'yı ya da peygamberlerin sözlerini geçersiz kılmak için geldiğimi sanmayın. Ben geçersiz kılmaya değil, tamamlamaya geldim.

 

Ve Lütuf Müjde’si Yasanın vaatlerine ve bereketlerine sünnet ile [işler, kurbanlar ve törenler ile] değil; Mesih ile kavuştuğumuzu göstermektedir:

3:13-14 İbrahim'e sağlanan kutsama Mesih İsa aracılığıyla uluslara sağlansın ve bizler vaat edilen Ruh'u imanla alalım diye, Mesih bizim için lanetlenerek bizi Yasa'nın lanetinden kurtardı. Çünkü, "Ağaç üzerine asılan herkes lanetlidir" diye yazılmıştır.

 

Belli ki, Galatya’daki imanlıların Mesih’te iman yaşamı konusunda belli bir tecrübesi vardı (1:6). Ancak onların [hepsi değil, bir kısmı] sahte bir öğretiyi “çarçabuk” benimsemiş olmaları elçinin “değişik bir müjdeye böylesine çarçabuk dönmenize şaşıyorum” sözlerindeki kızgınlık ifadesine sebep olmuştur.

 

Elçinin bu kızgınlığı her dönemin kiliseleri için bir uyarıdır. İmanlı bir ailede doğmuş olmak iyidir, ancak tek başına bir güvence değildir. Benzer şekilde kişiler iman yaşamlarındaki tecrübelerine ya da diğerlerine göre bilgilerine bakarak kendileri üzerine dayanan bir güven içine düşerlerse bu bir gurur olur; ve gurur da yıkım getirir. Bu yüzden ayık ve uyanık olmalıyız:

I.Petrus 5:8 Ayık ve uyanık olun. Düşmanınız İblis kükreyen aslan gibi yutacak birini arayarak dolaşıyor.

I.Selanikliler 5:5 Hepiniz ışık çocukları, gündüz çocuklarısınız. Geceye ya da karanlığa ait değiliz.

6 Öyleyse başkaları gibi uyumayalım, ayık ve uyanık olalım.

7 Çünkü uyuyanlar gece uyur, sarhoş olanlar da gece sarhoş olurlar.

8 Gündüze ait olan bizlerse, iman ve sevgi zırhını kuşanıp başımıza miğfer olarak kurtuluş umudunu giyerek ayık duralım.

 

Müjde adıyla gelen bir öğretiş Mesih’teki lütuf ile kurtuluşu vaaz etmiyorsa bu sadece “insanların akıllarını karıştıran” bir bildiridir (1:7). Mesih’in Müjdesi çarpıtıldığı zaman ortaya çıkan öğreti kişileri Mesih gibi yaşamaktan alıkoyar; kişileri Mesih’in öğrettiği şekilde değil de başkaları gibi yaşamaya özendirir. Müjde tamdır, Müjde yetkindir; Müjde tektir. O halde ihtiyacımız olan şey sadece Müjde’dir; o halde ihtiyacımız olan şey sadece lütuftur; ihtiyacımız olan şey sadece Mesih’e iman ve Mesih’in Müjdesi’ne göre yaşamaktır:

Yuhanna 14:6 İsa, "Yol, gerçek ve yaşam Ben'im" dedi. "Benim aracılığım olmadan Baba'ya kimse gelemez.

 

Tanrı’nın krallığında sahte öğretiş gazapla yargılanacaktır (1:8-9):[3]

Tesniye 18:20 Ancak, kendisine buyurmadığım bir sözü benim adıma söylemeye kalkışan ya da başka ilahlar adına konuşan peygamber öldürülecektir.

 

Mesih’in Müjde’sine bir şey ekler ya da çıkarırsanız bekleyeceğiniz tek bir şey vardır: YARGI. Müjde gerçeğine ekleyerek ya da çıkararak Tanrı’nın gerçeğini çarpıtmak yargı nedenidir:

Vahiy 22:18 Bu kitaptaki peygamberlik sözlerini duyan herkesi uyarıyorum! Her kim bu sözlere bir şey katarsa, Tanrı da bu kitapta yazılı belaları ona katacaktır.

19 Her kim bu peygamberlik kitabının sözlerinden bir şey çıkarırsa, Tanrı da bu kitapta yazılı yaşam ağacından ve kutsal kentten ona düşen payı çıkaracaktır.

 

Bu yüzden İncil’in içinde “lanet” sözü bize şaşırtıcı gelmemelidir. Çünkü Tanrı sevgi Tanrısı olduğu kadar adalet ve yargının da Tanrısı’dır:

WİA.XV/4. En küçük günah bile lanetlenmeyi hak etmeyecek kadar küçük değildir:[4]

 

Sahte öğretişler ne kadar paklıktan, kutsallıktan konuşursa konuşsun, ne kadar günahtan kaçınmayı öğretmeye çalışırsa çalışsın; öğretisinde insanın işine dayalı, insan çabası ile kurtuluş vaaz ettiğinden kurtuluşun merkezine insanı koyar. Ancak Tanrı’nın onayı olan Müjde gerçek tövbe ve iman ile Mesih’e kullar olarak eğilip tapındığımız bir yaşamı getirecektir. Gerçek Müjde insan hoşnutluğu yerine Tanrı hoşnutluğu üzerine bir yaşamdan bahseder. Böylece Lütuf Müjdesi’nin vaat ettiği kurtuluşun merkezinde insan değil Tanrı vardır (1:8-10).

 

İlave Açıklama

1-) Müjde’den farklı öğretişler hep olacaktır. Çünkü dünya, şeytan ve günahla lekelenmiş benlik Mesih tekrar gelinceye kadar hep devam edecektir. Kilise olarak burada kimin ne öğrettiğini tartışmadan önce şunu gözden geçirmeliyiz: ilk sevgimizden uzaklaştık mı; tövbe ve iman ile[5] başladığımız Hristiyan hayatını aynı şekilde korumaya gayret ediyor muyuz?

 

2-) Sahte öğretiş kiliseye nasıl girer; imanlı evleri nasıl karıştırabilir? Cevap açıktır: Gerçek Müjde’den uzaklaşırsak, Müjde’yi sürekli ve düzenli araştırmazsak, Tanrı’yı artan bir şekilde tanımayı aramak için Kelam ve dua ile Kutsal Ruh’un içsel aydınlatışını aramazsak sahte öğretişin tuzağına çok çabuk düşebiliriz. Kelam’ı iyi bilmediğimiz sürece, Kelam’dan bilmediğimiz konular olduğu sürece sahte öğretiş bize saldırmaya devam edecektir. Ancak gerçek Müjde’yi tanıdıkça sahte öğretiyi ayırt edebiliriz. 

 

Bütün bunlar Kelam eğitimi almamış kimselerin öğretmesinin ne denli tehlikeli olduğunu ayrıca göz önünde tutmamızı gerektirir.

 

3-) Yasa’yı bozmanın bir yargı getirdiğini biliyoruz. Bu durumda Mesih’in yasasına karşı gelenlerin ne kadar daha büyük bir yargı ile karşı karşıya kaldığını göz önünde tutabiliyor musunuz?

 

Diğer yandan çarmıhın kendisinin bir lanet olduğunu hatırlarsak, 3:13-14 ayetleri ile İşaya 53:4-9 ayetleri Mesih’in bizlerin yerine laneti üstlendiğini vurguluyor (II.Korintliler 5:21). Böylece Tanrı’nın günahkâra olan lütfu en açık bir şekilde, lanetin ve yargının olduğu bir yerde –çarmıhta- açıklanıyor. Bu da Mesih’in aracılığının bize nasıl doğruluk bağışladığını açıklıyor.

 

4-) Müjde hizmetinde yapılabilecek hatalardan biri de insanların onayını aramak; yapılan hizmetin başkalarınca övülmesini ya da alkışlanmasını beklemektir. Bu tür bir durum içine düştüğünüzde zaman içinde insanların övgüsü sizi gurura düşürebilir. Müjde’ye hizmet ederken aranması gereken tek ölçü Tanrı’nın onayıdır.

 

1:11-12 ayeti de benzer şekilde insanların öğretişlerine değil de Tanrı’nın vahyine bakmayı önemsemektedir. Ve yine 1:13-14 ayetlerinde insanın yaşamını Tanrı’nın vahyinin nasıl değiştirildiğini okuyoruz. Bu değişiklik aynı zamanda insan öğretişlerinin etkisinin geçici, Tanrı’nın vahyini takip etmenin ise kalıcı bir değişim getirdiğini göstermektedir.

 

Doğruluk ve iyi işler

İleri Çalışma Notu

- Hİ.60-63

 



[1] Yuhanna 14:6 İsa, "Yol, gerçek ve yaşam Ben'im" dedi. "Benim aracılığım olmadan Baba'ya kimse gelemez. 17:3 Sonsuz yaşam, tek gerçek Tanrı olan seni ve gönderdiğin İsa Mesih'i tanımalarıdır.

[2] WİA.I/6 Tanrı’nın yüceliği, insanın kurtuluşu, iman ve yaşama ilişkin Tanrı’nın tüm öğüdü, Kutsal Yazı’da ya açık bir dille belirtilmiştir ya da gerekli ve iyi sonuçlar çıkartılabilecek bir şekilde yazılmıştır. Ruh’un yeni vahiyleri ya da insanların gelenekleri aracılığıyla Kutsal Yazı’ya hiçbir zaman hiçbir şey eklenemez…

[3] II.Yuhanna 9-11, I.Korintliler 16:22, Galatyalılar 1:6-8

[4] Romalılar 6:23; 5:12, Matta 12:36

[5] Koloseliler 2:6 ayetinin “Rab Mesih İsa'yı nasıl kabul ettinizse” diyen ifadesine “tövbe ve iman ile” şeklinde bir cevap verebiliriz; böylece ayetin devamındaki “O'nda öylece yaşayın” şeklindeki ikinci kısmına bakarak “tövbe ve iman ile kabul ettiğiniz O’nda tövbe ve iman ile yaşayın” şeklinde bir yorum ortaya çıktığı açıktır.