VAAZ/KELAM ÇALIŞMASI TASLAĞI
Galatyalılar Mektubu Üzerine Bir İnceleme
Müjde eşsizdir:
I. (1:1-5)
II. (1:6-10)
III. (1:11-2:21) a. (1:11-17) b. (1:18-2:10) c. (2:11-21)
Müjde üstündür:
IV. (3:1-4:31) a. (3:1-5) b. (3:6-4:11) c. (4:12-20) d. (4:21-31)
Müjde özgürlüktür:
V. (5:1-6:10) a. (5:1-15) b. (5:16-6:6) c. (6:7-10) VI. (6:11-18)
Kısaltmalar:
BİA: Belçika İnanç Açıklaması
Hİ: Heildelberg İlmihali
WİA.: Westminster İnanç Açıklaması
WKİ: Westminster Kısa İlmihal
WUİ: Westminster Uzun İlmihal
II. (1:6-10)
Bu bölüm mektubun yazılış
amacını özetlemektedir. Böylece Müjde ve Müjde’nin içeriğinin savunulmasına dair
olan diğer konulara bir giriş niteliğindedir.
Kendilerini İncil öğretmeni
olarak tanıtan bazı kimseler ulusların kurtulması için sünnet olması gerektiğini
öğretiyorlardı. Ancak bu durum Mesih’in lütfunu yetersiz saymak olacaktır. Mesih
bizleri yasadan özgür kılmıştır. Tek bir Müjde vardır ve Müjde Mesih
hakkındadır; Tek bir Müjde vardır ve o da Mesih’ten bir Müjde’dir. Bunun
dışındaki bir bildiri sahte bir bildiridir. Böylece mektubun başında Pavlus
elçiliğini Tanrı’ya ve Mesih’e dayandırarak bundan sonraki sözlerinin
“Mesih’in bir bildirisi; Mesih’ten bir
bildiri” olduğunu anlamamızı ve bunu iyi düşünerek bu mektubun bütününü
değerlendirmemizi ister.
Çünkü Mesih’teki lütuf ile
kurtuluş sadece Yahudiler için değil, hem Yahudiler hem de bütün Uluslar
içindir; yerin bütün halkları için Müjde aynıdır, aynı tek ve eşit Müjde’dir:
Romalılar 10:12 Çünkü Yahudi Grek ayrımı yoktur, aynı Rab hepsinin Rabbi'dir.
Kendisine yakaranların tümüne eli açıktır.
Böylece
Mesih’e ve imana bazı düzenlemeler yapmak, çarmıhın zaferini
yetersiz ve güçsüz göstereceğinden Müjde’nin tekliğini iyi anlamak önemlidir.
1:6 Sizi Mesih'in lütfuyla çağıranı
bırakıp değişik bir müjdeye böylesine çarçabuk dönmenize şaşıyorum.
7 Gerçekte başka bir müjde yoktur. Ancak
aklınızı karıştırıp Mesih'in Müjdesi'ni çarpıtmak isteyenler vardır.
Tanrı ve insan arasında
tek bir aracı vardır (I.Timoteyus 2:5-6). Bu yüzden de kendisini
fidye olarak sunmuş olarak Mesih’in Müjdesi tektir. Tanrı kendi sağladığı
kurbana insan düzeni olan işlerin eklenmesini istemiyor.
“Mesih’e iman” üzerine eklenebilecek bir şey yoktur;
“Mesih’e iman” yanına eklenebilecek
bir şey yoktur. Bu yüzden de gerçekte
başka bir müjde yoktur. Günahların affı ve kurtuluş bazı ritueller sayesinde
değil, Mesih’e iman ile mümkündür.
WİA.X/4.
… Hristiyan inancını ikrar etmeyen insanlar, kendi yaşamlarını ikrar
ettikleri inancın kurallarına ne denli titizlikle uydurmaya çalışsalar da
kurtulamayacakları kesindir:
Elçilerin İşleri 4:12 Başka hiç kimsede kurtuluş yoktur. Bu göğün altında
insanlara bağışlanmış, bizi kurtarabilecek başka hiçbir ad yoktur.[1]
… Bu tür kişilerin kurtulabileceğini iddia etmek
ya da Müjde dışında bir öğretişe bağlı kalarak kurtuluşun mümkün olduğunu
düşünmek son derece zararlıdır ve bu tavırdan nefret edilmelidir (I.Korintliler
16:22):
II.Yuhanna 9 Haddini aşıp Mesih'in öğretisine bağlı kalmayan hiç kimsede Tanrı
yoktur. Bu öğretiye bağlı kalanda ise hem Baba, hem de Oğul vardır.
10 Size gelip de bu öğretiyi getirmeyeni evinize almayın, ona selam bile
vermeyin.
11 Çünkü böyle birine selam veren, kötü işlerine ortak olur.
1:6-8 ayetlerine bakarken
“Mesih’in lütfu ile çağrılmak”
konusunu göz önünde tuttuğumuzda şunu hatırlamalıyız: Lütuf insanın yaptığı
işten doğmuyor; lütuf layık olduğumuz için verilmiş bir şey değildir:
1:15-16 Ama beni daha annemin rahmindeyken seçip lütfuyla çağıran Tanrı,
uluslara müjdelemem için Oğlu'nu bana göstermeye razı olunca hemen insanlara
danışmadım;
Romalılar 4:4 Çalışana verilen ücret lütuf değil, hak sayılır.
5 Ancak çalışmayan, ama tanrısızı aklayana iman eden kişi imanı sayesinde
aklanmış sayılır.
6 Nitekim, iyi işlerine bakmaksızın Tanrı'nın aklanmış saydığı kişinin
mutluluğunu Davut da şöyle anlatır:
7 "Ne mutlu suçları bağışlanmış,
Günahları örtülmüş olanlara!
8 Günahı Rab tarafından sayılmayana ne mutlu!"
9 Bu mutluluk yalnız sünnetliler için mi, yoksa aynı zamanda sünnetsizler için
midir? Diyoruz ki, "İbrahim, imanı sayesinde aklanmış sayıldı."
10 Hangi durumda aklanmış sayıldı? Sünnet olduktan sonra mı, sünnetsizken mi?
Sünnetliyken değil, sünnetsizken...
11 İbrahim daha sünnetsizken imanla aklandığının kanıtı olarak sünnet işaretini
aldı. Öyle ki, sünnetsiz oldukları halde iman edenlerin hepsinin babası olsun,
böylece onlar da aklanmış sayılsın.
12 Böylelikle atamız İbrahim, yalnız sünnetli olmakla kalmayan, ama kendisi
sünnetsizken sahip olduğu imanın izinden yürüyen sünnetlilerin de babası oldu.
13 Çünkü İbrahim'e ve soyuna dünyanın mirasçısı olma vaadi Kutsal Yasa yoluyla
değil, imandan gelen aklanma yoluyla verildi (8:30; 9:11-12).
1:8 İster biz, ister gökten bir melek
size bildirdiğimize ters düşen bir müjde bildirirse, lanet olsun ona!
9 Daha önce söylediğimizi şimdi yine
söylüyorum: Bir kimse size kabul ettiğinize ters düşen bir müjde bildirirse, ona
lanet olsun!
Lütfa karşı olan bir düzen
yargılanmıştır (WUİ.3. Tanrı’nın Sözü
nedir? Eski ve Yeni Ahit’in Kutsal
Yazılar’ı Tanrı Sözü olup, iman ve itaatin yegâne kuralıdır).[2]
Lütfa karşı olan bir öğretiş Tanrı Sözü’ne bir şeyler eklemek ve Tanrı Sözü’nden
bir şeyler çıkarmak anlamına gelecektir.
Müjde’nin öğretisi ile başka bir öğreti arasındaki farklar bazen net bir şekilde
görülemeyebilir. Yahudiliği bilmeyen, uluslardan Mesih’e yeni iman etmiş
kimseler için durum böyleydi. Yahudi yanlısı sahte öğretmenlerin pak bir Mesih
imanını tek başına yeterli göstermeyen öğretisini uluslardan gelen imanlıların
ayırması zor olacaktı. Bu öğretmenlerin öğretilerinin arkasındaki gerekçe ne
olursa olsun; özünde Müjde’ye aykırı olduğu gibi Elçinin yetkisine de saldırı
niteliği taşımaktaydı. Böylece Pavlus Müjde’yi savunurken bunu elçisel yetkisini
savunarak ortaya koydu.
Bir
melek Müjde yerine sahte bir bildiri getirebilir miydi? Evet:
II.Korintliler 11:14 Buna şaşmamalı. Şeytan da kendisine
ışık meleği süsü verir.
15 Ona hizmet edenlerin de kendilerine doğruluğun
hizmetkârları süsü vermesi şaşırtıcı değildir. Onların sonu yaptıklarına göre
olacaktır.
WİA.I/6. Tanrı’nın yüceliği,
insanın kurtuluşu, iman ve yaşama ilişkin Tanrı’nın tüm öğüdü, Kutsal Yazı’da ya
açık bir dille belirtilmiştir ya da gerekli ve iyi sonuçlar çıkartılabilecek bir
şekilde yazılmıştır. Ruh’un yeni vahiyleri ya da insanların gelenekleri
aracılığıyla Kutsal Yazı’ya hiçbir zaman hiçbir şey eklenemez…
1:8-9
İleri Çalışma Notu
- BİA.7
- BİA.29
Mesih’in çarmıh ölümü ve
dirilişi vahiy açısından önemli dönüm noktasıdır. Gücünü Mesih’in çarmıh ölümü
ve dirilişinden alan bir Müjde artık tarihe son bir nokta koymuştur. Artık vahiy
edilen bu Müjde’yi melekler bile değiştirmeye kalkamazlardı. Diğer yandan 1:8-9
ayeti bir yargı ifadesi olduğu kadar sahte elçilerin Müjde’yi nasıl çarpıtılmış
bir şekilde sunduklarını da vurgulamaktadır.
1:10 Şimdi ben insanların onayını mı,
Tanrı'nın onayını mı arıyorum? Yoksa insanları mı hoşnut etmeye çalışıyorum?
Eğer hâlâ insanları hoşnut etmek isteseydim, Mesih'in kulu olmazdım.
Bu sahte öğretişler hem
Müjde’ye hem de Müjde’nin hizmetkârlarına karşı çıkmaktadır. Tanrı’nın
Mesih’teki lütufkar işi Yasa’nın işleri ile kazanılacak bir şey değildir. Müjde,
Yasa’nın ruhsal anlamını yaşamayı, işler aracılığı ile değil lütuf üzerinde
yaşamayı getirmiştir; Müjde, Tanrı’nın onayını
–Tanrı’nın beğenisini- kazanan bir yaşama bakarak devam etmeyi
gerekli kılar:
4:10 Özel günler, aylar, mevsimler, yıllar kutluyorsunuz!
5:11 Bana gelince, kardeşler, eğer hâlâ sünneti savunuyor olsaydım, bugüne dek
baskı görür müydüm? Öyle olsaydı, çarmıh engeli ortadan kalkardı.
Bazen Mesih’e hizmet etmek
insanların tepkisini çekmeye neden olur; Mesih’e hizmet etmek isterken
insanların öfkesine hedef olma durumu ile karşılaşırsınız. Pavlus’un
karşılaştığı durum tam böyleydi. Ancak Mesih’e hizmet etmek yanlışa sessiz
kalmakla mümkün olmayacak bir şeydi. Ve Pavlus da bu durumda Tanrı’nın yargısını
hatırlatarak başladı. Böyle bir duruma sessiz kalmak insanları hoşnut etmek
anlamına gelecekti.
Tanrı’ya hizmet, bazen
insanların hoşnutsuzluğuna rağmen Müjde’den konuşmayı, gerektiğinde de Müjde’yi
savunmayı gerektiriyordu; ve Pavlus’un da yaptığı şey buydu.
1:10
İleri Çalışma Notu
-
WİA.XX/2.
Bu durumda insanlar ya
Müjde’yi kabul edecek; bunun anlamı Mesih’teki lütuf ile kurtuluştur. Ya da
yasacılık ve işlere dayalı olarak kişi kendi doğruluğu ile kurtuluşu arayacak;
bunun da anlamı Mesih’ten ayrı düşmektir.
Sahte öğretmenlerin yaymaya
çalıştığı öğretiye göre insan ancak Yasanın törenleri, işleri aracılığı ile
vaatlere kavuşabilirdi. Ancak Yasanın bereketleri ve vaatleri özünde Mesih’e
işaret etmektedir. İnsanlar Yasadaki bu bereket ve vaatleri okudukça Mesihsel
çağın ne denli güzel ve mükemmel olduğunu düşünüp teşvik alabilirlerdi. Ancak
bunun yerine antlaşma işareti olan sünneti bu vaat ve bereketlere sahip olma
yolu olarak düşündüler. Fakat Lütuf Müjde’si Yasanın Mesih’te tamamlandığını
göstermektedir:
Matta 5:17 Kutsal Yasa'yı ya da peygamberlerin sözlerini geçersiz kılmak için
geldiğimi sanmayın. Ben geçersiz kılmaya değil, tamamlamaya geldim.
Ve Lütuf Müjde’si Yasanın
vaatlerine ve bereketlerine sünnet ile
[işler, kurbanlar ve törenler ile] değil; Mesih ile kavuştuğumuzu
göstermektedir:
3:13-14 İbrahim'e sağlanan kutsama Mesih İsa aracılığıyla uluslara sağlansın ve
bizler vaat edilen Ruh'u imanla alalım diye, Mesih bizim için lanetlenerek bizi
Yasa'nın lanetinden kurtardı. Çünkü, "Ağaç üzerine asılan herkes lanetlidir"
diye yazılmıştır.
Belli ki, Galatya’daki
imanlıların Mesih’te iman yaşamı konusunda belli bir tecrübesi vardı (1:6).
Ancak onların [hepsi değil, bir kısmı]
sahte bir öğretiyi “çarçabuk”
benimsemiş olmaları elçinin “değişik bir
müjdeye böylesine çarçabuk dönmenize şaşıyorum” sözlerindeki kızgınlık
ifadesine sebep olmuştur.
Elçinin bu kızgınlığı her
dönemin kiliseleri için bir uyarıdır. İmanlı bir ailede doğmuş olmak iyidir,
ancak tek başına bir güvence değildir. Benzer şekilde kişiler iman
yaşamlarındaki tecrübelerine ya da diğerlerine göre bilgilerine bakarak
kendileri üzerine dayanan bir güven içine düşerlerse bu bir gurur olur; ve gurur
da yıkım getirir. Bu yüzden ayık ve uyanık olmalıyız:
I.Petrus 5:8
Ayık ve uyanık olun. Düşmanınız İblis kükreyen aslan gibi yutacak birini
arayarak dolaşıyor.
I.Selanikliler 5:5
Hepiniz ışık çocukları, gündüz çocuklarısınız. Geceye ya da karanlığa ait
değiliz.
6 Öyleyse başkaları gibi uyumayalım, ayık ve uyanık olalım.
7 Çünkü uyuyanlar gece uyur, sarhoş olanlar da gece sarhoş olurlar.
8 Gündüze ait olan bizlerse, iman ve sevgi zırhını kuşanıp başımıza miğfer
olarak kurtuluş umudunu giyerek ayık duralım.
Müjde adıyla gelen bir
öğretiş Mesih’teki lütuf ile kurtuluşu vaaz etmiyorsa bu sadece
“insanların akıllarını karıştıran” bir
bildiridir (1:7). Mesih’in Müjdesi çarpıtıldığı zaman ortaya çıkan öğreti
kişileri Mesih gibi yaşamaktan alıkoyar; kişileri Mesih’in öğrettiği şekilde
değil de başkaları gibi yaşamaya özendirir. Müjde tamdır, Müjde yetkindir; Müjde
tektir. O halde ihtiyacımız olan şey sadece Müjde’dir; o halde ihtiyacımız olan
şey sadece lütuftur; ihtiyacımız olan şey sadece Mesih’e iman ve Mesih’in
Müjdesi’ne göre yaşamaktır:
Yuhanna 14:6 İsa, "Yol, gerçek ve yaşam Ben'im" dedi. "Benim aracılığım olmadan
Baba'ya kimse gelemez.
Tanrı’nın krallığında sahte
öğretiş gazapla yargılanacaktır (1:8-9):[3]
Tesniye 18:20 Ancak, kendisine buyurmadığım bir sözü benim adıma söylemeye
kalkışan ya da başka ilahlar adına konuşan peygamber öldürülecektir.
Mesih’in Müjde’sine bir şey
ekler ya da çıkarırsanız bekleyeceğiniz tek bir şey vardır: YARGI.
Müjde gerçeğine ekleyerek ya da
çıkararak Tanrı’nın gerçeğini çarpıtmak yargı nedenidir:
Vahiy 22:18 Bu kitaptaki peygamberlik sözlerini duyan herkesi uyarıyorum! Her
kim bu sözlere bir şey katarsa, Tanrı da bu kitapta yazılı belaları ona
katacaktır.
19 Her kim bu peygamberlik kitabının sözlerinden bir şey çıkarırsa, Tanrı da bu
kitapta yazılı yaşam ağacından ve kutsal kentten ona düşen payı çıkaracaktır.
Bu yüzden İncil’in içinde
“lanet” sözü bize şaşırtıcı
gelmemelidir. Çünkü Tanrı sevgi Tanrısı olduğu kadar adalet ve yargının da
Tanrısı’dır:
WİA.XV/4. En küçük günah bile lanetlenmeyi hak etmeyecek kadar küçük değildir:[4]
Sahte öğretişler ne kadar
paklıktan, kutsallıktan konuşursa konuşsun, ne kadar günahtan kaçınmayı
öğretmeye çalışırsa çalışsın; öğretisinde insanın işine dayalı, insan çabası ile
kurtuluş vaaz ettiğinden kurtuluşun merkezine insanı koyar. Ancak Tanrı’nın
onayı olan Müjde gerçek tövbe ve iman ile Mesih’e kullar olarak eğilip
tapındığımız bir yaşamı getirecektir. Gerçek Müjde insan hoşnutluğu yerine Tanrı
hoşnutluğu üzerine bir yaşamdan bahseder. Böylece Lütuf Müjdesi’nin vaat ettiği
kurtuluşun merkezinde insan değil Tanrı vardır (1:8-10).
İlave Açıklama
1-) Müjde’den farklı öğretişler hep olacaktır. Çünkü dünya, şeytan ve günahla
lekelenmiş benlik Mesih tekrar gelinceye kadar hep devam edecektir. Kilise
olarak burada kimin ne öğrettiğini tartışmadan önce şunu gözden geçirmeliyiz:
ilk sevgimizden uzaklaştık mı; tövbe ve
iman ile[5]
başladığımız Hristiyan hayatını aynı şekilde korumaya gayret ediyor muyuz?
2-) Sahte öğretiş kiliseye nasıl girer; imanlı evleri nasıl karıştırabilir?
Cevap açıktır: Gerçek Müjde’den uzaklaşırsak, Müjde’yi sürekli ve düzenli
araştırmazsak, Tanrı’yı artan bir şekilde tanımayı aramak için Kelam ve dua ile
Kutsal Ruh’un içsel aydınlatışını aramazsak sahte öğretişin tuzağına çok çabuk
düşebiliriz. Kelam’ı iyi bilmediğimiz sürece, Kelam’dan bilmediğimiz konular
olduğu sürece sahte öğretiş bize saldırmaya devam edecektir. Ancak gerçek
Müjde’yi tanıdıkça sahte öğretiyi ayırt edebiliriz.
Bütün bunlar Kelam eğitimi almamış kimselerin öğretmesinin ne denli tehlikeli
olduğunu ayrıca göz önünde tutmamızı gerektirir.
3-) Yasa’yı bozmanın bir yargı getirdiğini biliyoruz. Bu durumda Mesih’in
yasasına karşı gelenlerin ne kadar daha büyük bir yargı ile karşı karşıya
kaldığını göz önünde tutabiliyor musunuz?
Diğer yandan çarmıhın kendisinin bir lanet olduğunu hatırlarsak, 3:13-14
ayetleri ile İşaya 53:4-9 ayetleri Mesih’in bizlerin yerine laneti üstlendiğini
vurguluyor (II.Korintliler 5:21). Böylece Tanrı’nın günahkâra olan lütfu en açık
bir şekilde, lanetin ve yargının olduğu bir yerde
–çarmıhta- açıklanıyor. Bu da Mesih’in
aracılığının bize nasıl doğruluk bağışladığını açıklıyor.
4-) Müjde hizmetinde yapılabilecek hatalardan biri de insanların onayını aramak;
yapılan hizmetin başkalarınca övülmesini ya da alkışlanmasını beklemektir. Bu
tür bir durum içine düştüğünüzde zaman içinde insanların övgüsü sizi gurura
düşürebilir. Müjde’ye hizmet ederken aranması gereken tek ölçü Tanrı’nın
onayıdır.
1:11-12 ayeti de benzer şekilde insanların öğretişlerine değil de Tanrı’nın
vahyine bakmayı önemsemektedir. Ve yine 1:13-14 ayetlerinde insanın yaşamını
Tanrı’nın vahyinin nasıl değiştirildiğini okuyoruz. Bu değişiklik aynı zamanda
insan öğretişlerinin etkisinin geçici, Tanrı’nın vahyini takip etmenin ise
kalıcı bir değişim getirdiğini göstermektedir.
Doğruluk ve iyi işler
İleri Çalışma Notu
-
Hİ.60-63
[1]
Yuhanna 14:6 İsa, "Yol, gerçek ve yaşam Ben'im" dedi. "Benim
aracılığım olmadan Baba'ya kimse gelemez. 17:3 Sonsuz yaşam, tek
gerçek Tanrı olan seni ve gönderdiğin İsa Mesih'i tanımalarıdır.
[2]
WİA.I/6 Tanrı’nın yüceliği, insanın kurtuluşu, iman ve yaşama ilişkin
Tanrı’nın tüm öğüdü, Kutsal Yazı’da ya açık bir dille belirtilmiştir ya
da gerekli ve iyi sonuçlar çıkartılabilecek bir şekilde yazılmıştır.
Ruh’un yeni vahiyleri ya da insanların gelenekleri aracılığıyla Kutsal
Yazı’ya hiçbir zaman hiçbir şey eklenemez…
[3]
II.Yuhanna 9-11, I.Korintliler 16:22, Galatyalılar 1:6-8
[4]
Romalılar 6:23; 5:12, Matta 12:36
[5]
Koloseliler 2:6 ayetinin “Rab Mesih İsa'yı nasıl kabul ettinizse” diyen ifadesine
“tövbe ve iman ile” şeklinde
bir cevap verebiliriz; böylece ayetin devamındaki
“O'nda öylece yaşayın”
şeklindeki ikinci kısmına bakarak “tövbe ve iman ile kabul ettiğiniz O’nda
tövbe ve iman ile yaşayın” şeklinde bir yorum ortaya çıktığı
açıktır.