ON EMİR-III

 

Westminster Uzun İlmihal

 

Yasa’ya Bakış

149. Tanrı’nın emirlerini mükemmel bir şekilde yerine getirebilen kimse var mıdır?

Hiç kimse, bu dünyada sahip olduğu herhangi bir lütufla Tanrı’nın emirlerini[1] mükemmel bir şekilde yerine getiremez,[2] her gün düşüncelerinde,[3] sözlerinde ve işlerinde[4] bunlara karşı gelir.

 

150.Tanrı’nın emirlerine karşı işlenen suçların tümü kendi içlerinde ve Tanrı’nın gözünde eşit derecede kötü müdür?

Tanrı’nın emirlerine karşı işlenen suçların tümü eşit derecede kötü değildir; bazı günahlar kendi içlerinde ve daha ağırlaşan bir kötülüğe sebep vermeleriyle Tanrı’nın gözünde diğerlerinden daha kötüdür.[5]

 

151. Bazı günahları diğerlerinden daha kötü yapan nedir?

Bazı günahları diğerlerinden daha kötü yapan şeyler:

 

1. Kişiler: olgun yaşta olanların,[6] lütfu daha fazla tecrübe edenlerin,[7] üstün hizmetlere,[8] armağanlara,[9] konumlara,[10] ve mesleklere[11] sahip olanların, başkalarına kılavuzluk[12] ve önderlik[13] edenlerin günahları[14] daha büyüktür.

 

2. Taraflar: Doğrudan doğruya Tanrı’ya,[15] O’nun sıfatlarına[16] ve tapınmaya,[17] Mesih’e ve O’nun lütfuna,[18] Kutsal Ruh’a,[19] O’nun tanıklığına[20] ve işlerine,[21] ilişki ve sorumluluk içinde olduğumuz[22] üzerimizde bulunan yetkililere;[23] kutsallardan herhangi birine,[24] özellikle zayıf olan kardeşlere,[25] onların canlarına ya da başkalarına[26] ve herkesin yararına[27] karşı işlenen günahlar[28] daha kötüdür.

 

3. İşlenen suçun doğasına ve niteliğine göre[29] Tanrı’nın yasasının açıkça belirtilen hükümlerine karşı gelen,[30] birçok buyruğu çiğneyen, başka birçok günaha yol açan,[31] yalnızca yürekte kalmayıp sözlere ve eylemlere dökülen,[32] başkalarını rezil eden[33] ve tamiri mümkün olmayan,[34] günahlar daha kötüdür: merhametlere,[35] yargılara,[36] doğanın ışığına,[37] vicdanın yargısına,[38] açıkça ya da gizli bir şekilde azarlanmaya,[39] kilisenin disiplinine,[40] kanuni yaptırımlara[41] karşı işlenen günahlar[42] da böyledir ve dualarımızı, amaçlarımızı, vaatlerimizi,[43] yeminlerimizi,[44] antlaşmalarımızı[45] ve Tanrı’ya verdiğimiz sözleri çiğneyerek işlenen günahlar daha kötüdür.[46] Bütün bunlar bilerek,[47] isteyerek,[48] küstahlıkla,[49] övünerek,[50] kibirlenerek,[51] zalimce,[52] sıkça,[53] inatla,[54] zevkle,[55] süreklilikle[56] işlendiğinde ve tövbeden sonra da bunlara dönüldüğünde[57] daha kötü olurlar.

4. Günahları daha kötü yapan şeyler zamana[58] ve yere[59] göre değişir: eğer Rab’ bin gününde[60] ya da başka tapınma zamanlarında[61] ya da bu zamanlardan hemen önce[62] ya da sonra[63] kötülük ve günahlara engel olmaya çalışan birine karşı yapılırsa[64] halkın önünde ya da başkalarının önünde işlendiğinde onların da kışkırtılmasına ve kirlenmesine[65] neden olan günahlar daha kötüdür.

 

152. Her günahın Tanrı’nın elinden hak ettiği karşılık nedir?

En küçük bile olsa her günah, Tanrı’nın egemenliğine,[66] iyiliğine,[67] kutsallığına,[68] doğru olan yasasına[69] karşı gelmek demek olduğundan günahlar hem bu dünyada[70] hem de gelecek olan dünyada[71] O’nun gazabını ve lanetini[72] almayı hak eder ve bunlar sadece Mesih’in kanının kefareti olmaksızın temizlenemez.[73]

 

153. Tanrı’nın yasasını çiğnediğimizde Tanrı’nın gazabından ve lanetinden kurtulmamız için Tanrı bizden ne talep ediyor?

Tanrı’nın yasasını çiğnediğimiz için Tanrı’nın gazabından ve lanetinden kurtulmamız için O bizden O’na dönmemizi[74] ve Rabbimiz İsa Mesih’e iman etmemizi[75] ve Mesih’in aracılığının yararlarını[76] bize veren dışsal araçları[77] gayretli bir şekilde kullanmamızı talep eder.

 

I. Emir

103. İlk emir nedir?

İlk emir ‘Karşımda başka ilahların olmayacak’tır.[78]

 

104. İlk emirde hangi sorumluluklar şart koşulmaktadır?

İlk emirde şart koşulan sorumluluklar Tanrı’yı, tek gerçek Tanrı ve bizim Tanrımız olarak bilmek ve ikrar etmek;[79] ve bu gerçeğe uygun şekilde düşünerek,[80] derin derin düşünerek,[81] hatırlayarak,[82] büyük saygı duyarak,[83] hürmet ederek,[84] hayranlık duyarak,[85] O’nu seçerek,[86] severek,[87] arzulayarak,[88] O’ndan korkarak[89] O’na tapınmak ve yüceltmek;[90] O’na inanmak;[91] O’na güvenmek,[92] O’nda ümit etmek,[93] O’ndan zevk almak,[94] O’nda sevinmek;[95] O’nu hararetle istemek;[96] O’nu çağırmak, tüm övgü ve şükranı O’na yükseltmek,[97] tüm varlığımızla tüm itaati O’na sunmak ve boyun eğmek;[98] O’nu hoşnut etmek için her şeyde dikkatli olmak[99] ve her hangi bir şeyde hoşnutsuz olduğunda üzüntüyle dolmak;[100] ve alçakgönüllü bir şekilde O’nunla yürümektir.[101]

 

105. Birinci emirde yasaklanan günahlar nelerdir?

Birinci emirde yasaklanan günahlar, Ateistlik: Tanrı’nın varlığını inkar etmek ya da Tanrısız olmak;[102] Putperestlik: gerçek Tanrı’nın yerine ya da O’nun yanı sıra birden fazla tanrıya sahip olmak ya da tapınmak;[103] O’nu Tanrı olarak ve bizim Tanrımız olarak ikrar etmemek;[104] bu buyrukta şart koşulan sorumluluklar uyarınca O’na borçlu olduğumuz her hangi bir şeyi yapmamak ya da gözardı etmek;[105] cehalet,[106] unutkanlık,[107] çarpık algılayışlar,[108] yanlış düşünceler,[109] O’na yaraşmayacak ya da O’nun hakkında kötü olan şeyleri düşünmek;[110] sırlarını cüretkarlık ve meraklılıkla araştırmak;[111] her çeşit ahlaksızlık,[112] Tanrı’dan nefret etmek;[113] kendini sevmek,[114] kendi çıkarlarını arzulamak,[115] düşüncelerimizi, irademizi ya da duygularımızı O’ndan kısmen ya da tümüyle çekip dizginlenmemiş ya da uygunsuz bir şekilde diğer şeylere yöneltmek;[116] boş güven duymak,[117] imansızlık,[118] yanlış öğreti,[119] yanlış iman,[120] güvensizlik,[121] kendini çaresiz (ümitsiz) hissetmek,[122] ıslah olmaz (inatçılık)[123] yargı altında olup önemsememek,[124] yürek katılığı,[125] gurur,[126] önyargılı olmak,[127] dünyasal güvenlik,[128] Tanrı’yı sınamak;[129] yasal olmayan yollara başvurmak,[130] ve yasal olan yollara güvenmek;[131] bedensel zevk ve sevinçler;[132] bozulmuş, kör ve düşüncesiz gayret;[133] ılık olmak,[134] ve Tanrı’ya ilişkin şeylere karşı ölü olmak;[135] kendimizi Tanrı’dan yabancılaştırmak ve O’na sırtımızı dönmek;[136] azizlere, meleklere ya da diğer yaratıklara dua etmek, ya da dinsel tapınışta bulunmak;[137] İblis’le her hangi bir anlaşma yapmak ya da ona danışmak[138] ve onun tavsiyelerine kulak vermek;[139] insanları, imanımızın ve vicdanımızın rableri yapmak;[140] Tanrı’yı ve buyruklarını küçümsemek ve hor görmek;[141] Ruh’una karşı direnmek ve O’nu kederlendirmek,[142] davranışları karşısında tatminsiz ve sabırsız olmak, bizler üzerine gönderdiği kötülükler yüzünden O’nu ahmakça suçlamak;[143] yaptığımız, sahip olduğumuz ya da yapabileceğimiz her hangi iyi bir şeyi şansa,[144] putlara,[145] kendimize[146] ya da diğer herhangi bir yaratığa yormak.[147]

 

106. İlk emirdeki “karşımda” sözüyle bizlere özellikle ne öğretiliyor?

İlk emirdeki “karşımda” ya da “yüzümün karşısında” sözleriyle bizlere, Tanrı’nın her şeyi gördüğünü ve özellikle de başka herhangi bir tanrıya sahip olma günahını gördüğünü ve bundan büyük hoşnutsuzluk duyduğu öğretiyor: öyle ki, bu gerçek, kişiyi bunu yapmaktan ayartsın ve bu davranışı O’na karşı yapılmış en saygısızca kışkırtma olarak vurgulasın:[148] ve ayrıca, hizmetimizde yaptığımız her şeyi O’nun gözü önünde yapıyormuşçasına davranmaya ikna bizleri ikna etsin.[149]

 

 

II. Emir

107. İkinci emir hangisidir?

İkinci emir “Kendin için oyma put, yukarıda göklerde olanın, yahut aşağıda yerde olanın, yahut yerin altında suda olanın hiç suretini yapmayacaksın; onlara eğilmeyeceksin ve onlara ibadet etmeyeceksin çünkü ben, senin Tanrın Rab, benden nefret edenlerden babalar günahını çocuklar üzerinde, üçüncü ve dördüncü nesil üzerinde arayan ve beni seven ve emirlerimi tutanların binlercesine inayet eden kıskanç bir Tanrıyım” diyen emirdir.[150]

 

108. İkinci emirde şart koşulan sorumluluklar nelerdir?

İkinci emirde şart koşulan sorumluluklar Tanrı’nın kendi Sözünde düzenlediğine uygun olarak tüm dinsel tapınışı ve kuralları almak, yerine getirmek, saf ve bir bütün halinde korumak;[151]özellikle Mesih’in isminde dua etmek ve şükran sunmak;[152] Sözü okumak, vaaz etmek ve dinlemek;[153] Sakramentleri uygulamak ve almak;[154] kilise yönetimi ve disiplini;[155] ve bunun hizmeti ve korunması;[156] dinsel oruç;[157] Tanrı’nın isminde ant etmek;[158] O’na adak adamak;[159] tüm sahte tapınışı reddetmek, nefret etmek ve buna karşı çıkmak;[160] ve herkesin içinde bulunduğu konuma ve çağrısına uygun olarak bunu ve tüm putperestlik heykellerini ortadan kaldırmak.[161]

 

109. İkinci emirde hangi günahlar yasaklanmaktadır?

İkinci emirde yasaklanan günahlar, Tanrı’nın kendisi tarafından verilmemiş her hangi bir dini tapınış tasarlamak,[162] bunun yapılmasını öğütlemek,[163] buyurmak,[164] bunları kullanmak[165] ve onaylamak;[166] Tanrı’nın ya da Üçlübirlikteki her hangi bir kişinin ya da tümünün benzerini gerek içsel olarak düşünüşümüzde, gerekse dışsal olarak başka herhangi bir yaratığın görünüşünde ya da benzerinde yapmak;[167] bunlara tapınmak[168] ya da Tanrı’ya bunlar aracılığıyla tapınmak;[169] sahte tanrıların her hangi benzerini yapmak,[170] bunlara her hangi bir şekilde tapınmak ya da hizmet etmek,[171] tüm batıl yollara başvurmak,[172] Tanrı tapınışını yozlaştırmak,[173] gerek kendimizin icat edip uyguladığı şeyler olsun,[174] gerekse eskiden gelme,[175] gelenek,[176] adanmışlık,[177] iyi niyet ya da başka herhangi bir mazeret adı altında[178] diğerlerinden gelenek olarak aldığımız şeyler aracılığıyla[179] buna eklemeler yapmak ya da bundan bazı şeyleri çıkarmak;[180] kutsal değerleri satın almaya çalışmak;[181] kutsal olgulara saygısızlık etmek;[182] Tanrı’nın düzenlediği tapınış ve kurallara karşı[183] her hangi bir ihmalkarlıkta bulunmak,[184] bunları küçümsemek[185] ve bunlara karşı çıkmak.[186]

 

110. İkinci emre eklenen nedenler nelerdir?

Onu daha da güçlendirmek için ikinci emre eklenen nedenler şu sözlerde bulunur: “çünkü ben, senin Tanrın Rab, benden nefret edenlerden babalar günahını çocuklar üzerinde, üçüncü ve dördüncü nesil üzerinde arayan ve beni seven ve emirlerimi tutanların binlercesine inayet eden kıskanç bir Tanrıyım”.[187] Tanrı’nın üzerimizdeki hakimiyeti ve bize sahip oluşunun yanı sıra,[188] kendisine tapınış sunulması konusundaki içten tutkusu,[189] ve ruhsal fahişelik anlamına gelen her türlü sahte tapınışa karşı öç alıcı öfkesi;[190] buyruklarını ihlal edenleri Kendisinden nefret eden kişiler olarak sayması ve bunları çok nesiller boyu cezalandırmakla tehdit etmesi;[191] ve bu buyrukları tutanları, Kendisini seven ve emirlerine uyan kişiler olarak taktir etmesi ve uzun nesiller boyu onlara merhamet vaat etmesidir.[192]

 

 

III. Emir

111. Üçüncü emir hangisidir?

Üçüncü emir şudur: “Tanrın Rab’bin ismini boş yere ağzına almayacaksın; çünkü Rab kendi ismini boş yere ağzına alanı suçsuz tutmayacaktır”.[193]

 

112. Üçüncü emirde şart koşulan sorumluluklar nelerdir?

Üçüncü emir, Tanrı’nın isminin, unvanlarının ve niteliklerinin,[194] kurallarının,[195] Sözünün,[196] Sakramentlerinin,[197] duanın,[198] antların,[199] adakların,[200] O’nun işlerinin[201] ve Kendisini açıkladığı başka herhangi bir yolun, kutsal bir şekilde ve saygıyla düşünüş,[202] derin düşünüş,[203] söz,[204] ve yazı ile;[205] kutsal bir tavır,[206] Müjde’ye yaraşır bir yaşayışla,[207] Tanrı’nın yüceliği,[208] kendimizin[209] ve diğerlerinin iyiliği için[210] kullanılmasıdır.

 

113. Üçüncü emirde hangi günahlar yasaklanmaktadır?

Üçüncü emirde yasaklanan günahlar, Tanrı’nın ismini gerektiği gibi kullanmamak;[211] ve o ismi cahil,[212] boş yere,[213] saygısız ve ahlaksız,[214] batıl bir şekilde[215] kötü anlamda sarf ederek çarpıtmak ya da unvan ve niteliklerini,[216] kurallarını,[217] işlerini[218] hakaret[219] ve yalana karıştırarak kullanmak;[220] tüm günahlı lanetlemeler,[221] ant içmeler,[222] adaklar,[223] andımızı ve adaklarımızı eğer yasal bir şekilde yapılmışlarsa bozmak[224] ya da eğer yasal değilseler bunları yerine getirmek;[225] Tanrı’nın hükümlerine[226] ve sağlayışına[227] karşı homurdanmak ve tartışmak,[228] meraklı bir şekilde bunlara burnumuzu sokmak[229] ve bunları yanlış uygulamak; Söz’ü yanlış yorumlamak,[230] yanlış uygulamak[231] ya da her hangi bir şekilde bir kısmını ya da tümünü çarpıtmak;[232] ahlaksız şakalar[233] meraklı ve faydasız sorular sormak, boş çabalar ya da yanlış öğretinin korunması;[234] Tanrı ismi altında toplanmış yaratıkları ya da her hangi bir şeyi çarpıtarak sihir yapmak için[235] ya da günahlı şehvetler ve uygulamalar için kullanmak;[236] Tanrı’nın gerçeğine, lütfuna ve yollarına karşı[237] iftira etmek,[238] bunları aşağılamak,[239] sövmek[240] ya da karşı çıkmak; ikiyüzlü bir şekilde ya da kötü amaçlar için dini kabul etmek;[241] dinden utanmak[242] ya da rahatsız,[243] akılsız,[244] meyvesiz,[245] ve başkaldırıcı bir yürüyüş[246] ya da bundan geriye kayarak dine utanç getirmek.[247]

 

114. Üçüncü emre eklenen nedenler nelerdir?

Üçüncü emre eklenen nedenler şu sözlerde bulunmaktadır: “Tanrın Rab’bin” ve “çünkü Rab kendi ismini boş yere ağzına alanı suçsuz tutmayacaktır”.[248] O, Tanrımız ve Rabbimizdir, bu nedenle ismi bizler tarafından ahlaksızca kullanılmamalıdır ya da çarpıtılmamalıdır;[249] buna özellikle itaat edilmelidir çünkü bu buyruğu ihlal edenleri aklamaktan ve kurtarmaktan öylesine uzak olacaktır ki, bu kişiler insanların yargısından kaçabilseler de[250] Tanrı, bu kişilerin kendi doğru yargısından kaçmalarına göz yummayacaktır;[251]

 

IV. Emir

115. Dördüncü emir hangisidir?

Dördüncü emir şudur: Sabat gününü takdis etmek için onu hatırında tut. Altı gün işleyeceksin ve bütün işini yapacaksın; fakat yedinci gün Tanrın RAB’be Şabattır; sen ve oğlun ve kızın, kölen ve cariyen ve hayvanların ve kapılarında olan garibin, hiçbir iş yapmayacaksınız. Çünkü RAB gökleri, yeri ve denizi ve onlarda olan bütün şeyleri altı günde yarattı ve yedinci günde istirahat etti; bunun için RAB Şabat gününü mübarek kıldı ve onu takdis etti.[252]

 

116. Dördüncü emirde şart koşulan sorumluluklar nelerdir?

Dördüncü emir, Tanrı’nın Sözünde bildirdiği belirli zamanları tüm insanların kutsamasını ya da Tanrı’ya takdis etmesini şart koşar, özellikle bu zaman yedi günden biridir; ki bu da dünyanın başlangıcından Mesih’in dirilişine dek yedinci gün ve Mesih’in dirilişinden sonraki zamanlar için, dünyanın sonuna dek aynı kalmak üzere birinci gün idi; buna Hristiyan Şabatı denir[253] ve Yeni Ahit’de “Rab’bin Günü” olarak nitelendirilir.[254]

 

117. Şabat ya da Rab’bin günü nasıl kutsal tutulmalıdır?

Şabat ya da Rab’bin günü tüm gün boyunca kutsal dinlenişle kutsal tutulmalıdır,[255] yalnızca her durumda günahlı olan işlerden değil, fakat diğer günlerde yapılması yasal olan dünyasal işlerden ve eğlencelerden bile dinlenmektir;[256] ve bütün bu zamanı (gerekli işler ve merhamet işleri için gerekli olan belirli bir süre hariç olmak üzere)[257] hem toplu hem de kişisel olarak Tanrı’ya tapınıştan zevk almaktır:[258] ve bu doğrultuda, dünyasal işimizi uygun bir şekilde ayarlamak ve yerine getirmek için yüreğimizi öylesine bir öngörü, özen ve düzen ile hazırlamalıyız ki, bu günün sorumlulukları için daha özgür ve hazırlıklı olabilelim.[259]

 

118. Şabat gününün görevi neden özellikle aile yöneticilerine ve diğer üstlere yönlendirilmiştir?

Şabat gününü tutma görevi özellikle aile yöneticilerine ve diğer üstlere yönlendirilmiştir, çünkü bunu yalnızca kendileri tutmakla yükümlü değildirler, ancak aynı zamanda kendi yönetimleri altında olan kişiler tarafından tutulduğundan da emin olmak yükümlülüğü altındadırlar; çünkü çoğu zaman [yöneticiler] kendi işleri nedeniyle diğerlerinin Şabat gününü tutmalarını engellemektedir.[260]

 

119. Dördüncü emirde hangi günahlar yasaklanmaktadır?

Dördüncü emirde yasaklanan günahlar, yapılması şart koşulan sorumlulukların her hangi bir şekilde yapılmaması,[261] dikkatsiz, ihmalkar ve fayda getirmeyecek bir şekilde yapılması ve bunlardan bıkkınlık duyulması;[262] vaktin boşa harcanarak güne saygısızlık edilmesi ve yapılması günah olan şeylerin yapılarak;[263] ve dünyasal işlerimiz ya da eğlencelerimiz hakkında gereksiz düşünceler, sözler ya da işler ile günün bozulmasıdır.[264]

 

120. Dördüncü emre onu daha da vurgulamak için eklenen nedenler nelerdir?

Dördüncü emre onu daha da vurgulamak için eklenen nedenler, bunun adilliğinden ortaya çıkarılmıştır, Tanrı, yedi günden altısını kendi işlerimize ayırmamıza izin vermiştir; ve bunlardan yalnızca bir günü kendisi için ayırdığını şu sözlerde ifade etmiştir: “Altı gün işleyeceksin ve bütün işini yapacaksın”[265] Tanrı’nın bu günün özel olarak kendisine ait olduğunu iddia etmesinden: “fakat yedinci gün Tanrın RAB’be Şabattır”[266] kendi davranışıyla ortaya koyduğu örnekten: “Çünkü RAB gökleri, yeri ve denizi ve onlarda olan bütün şeyleri altı günde yarattı ve yedinci günde istirahat etti” ve Tanrı’nın bu günü kendisine hizmet edilmesi için kutsaması ile yalnızca o gün üzerine vermiş olduğu bereket ile değil, fakat bununla birlikte bizim o günü kutsal tutmamız aracılığıyla bizlere de bir bereket yolu olması için bu günü belirlemiş olmasından ortaya çıkar; bunun için RAB Şabat gününü mübarek kıldı ve onu takdis etti.[267]

 

121. Dördüncü emirde “hatırında tut” ifadesi neden kullanılmıştır?

Dördüncü emirde “hatırında tut” ifadesinin kullanılması[268] bir taraftan bunu hatırlamanın verdiği yüce fayda aracılığıyla bu günü tutmaya hazırlanmış olmamız[269] ve bunu tutmakla, diğer buyrukları da daha iyi bir şekilde tutmuş[270] ve inancın özünün bulunduğu yaratılış ve kurtarılış gibi iki yüce bereketi şükranla hatırlama içerisinde devam etmiş olmamız;[271] ve diğer taraftan da [genel vahyin] içerisinde daha az doğa ışığı bulunmasından ötürü[272] onu unutmaya oldukça hazır olduğumuzdan ileri gelmektedir,[273] buna rağmen [Şabat Günü] diğer zamanlarda yapılması yasal olan şeyleri yapmadaki doğal özgürlüğümüzü kısıtlamaktadır;[274] yedi günde bir kere gelir ve çoğu zaman dünyasal işlerimiz bu günü düşünmemizi, onun için hazırlanmamızı ya da onu takdis etmemizi engeller;[275] ve Şeytan, kullandığı tüm yollarla birlikte dinsizlik ve tanrısızlığı getirmek, bu günün yüceliğini ve hatta tüm anısını silmek için yoğun bir şekilde çalışmaktadır.[276]

 

 

V. Emir

123. Beşinci emir nedir?

Beşinci emir şudur: “Babana ve anana hürmet et, ta ki, Tanrın RAB’bin sana vermekte olduğu toprakta ömrün uzun olsun”[277]

 

124. Beşinci emirdeki “baba ve ana” ile kim kastedilmektedir?

Beşinci emirdeki baba ve ana ifadeleri ile kastedilen yalnızca doğal anne babalar değil,[278] ancak yaş[279] ve armağan bakımından tüm üstler;[280] ve özellikle gerek aile,[281] gerek kilise[282] ya da toplum içerisinde Tanrı’nın atamasıyla bizler üzerinde yetki sahibi olanlar kastedilmektedir.[283]

 

125. Üstler neden baba ve anaya benzetilmiştir?

Üstlerin baba ve anaya benzetilmelerinin nedeni, her ikisinin de astlarına sorumluluklarını doğal anne babalar gibi öğretmeleri, farklı ilişkilere uygun olarak onlara sevgi ve şefkat göstermeleri;[284] ve astlarının doğal anne babalarına karşı olan sorumluluklarını yerine getirirmişlerçesine, kendi üstlerine karşı olan yükümlülüklerini de daha büyük bir istek ve neşe ile yerine getirme arzusunu onlarda var etmeleri içindir.[285]

 

126. Beşinci emrin genel kapsamı nedir?

Beşinci emrin genel kapsamı: üstler, astlar ya da eşit kademedekiler olarak içinde bulunduğumuz farklı ilişkilere uygun şekilde karşılıklı yükümlülüklerimizi yerine getirmektir.[286]

 

127. Astların üstlere karşı borçlu oldukları onur nedir?

Astların üstlere karşı borçlu oldukları onur, yürekte,[287] sözde[288] ve davranışta tüm gerekli saygı;[289] onlar için dua ve hamt;[290] sahip oldukları erdem ve lütufları taklit etmek;[291] yasal olan buyruk ve öğütlerine istekli itaatkarlık;[292] düzeltmelerine gerektiği gibi boyun eğmek;[293] çeşitli rütbelerine ve konumlarının doğasına uygun olarak kendilerine ve yetkilerine sadık olmak,[294] bunları korumak[295] ve devam ettirmek;[296] zayıflıklarına katlanmak ve bunları sevgiyle örtmek,[297] öyle ki, onlar ve yönetimleri için onur kaynağı olsunlar.[298]

 

128. Astların üstlerine karşı işleyebilecekleri günahlar nelerdir?

Astların üstlerine karşı işleyebilecekleri günahlar, onlara karşı yapmakla yükümlü oldukları sorumlulukları ihmal etmek;[299] verdikleri yasal öğütler,[300] buyruk ve düzeltmelerinde[301] üstlerini[302] ve bulundukları konumu[303] kıskanmak,[304] onları küçük görmek[305] ve onlara karşı baş kaldırmak;[306] kendilerine ve yönetimlerine utanç ve onursuzluk getirecek şekilde sorun ve olay çıkarıcı davranışlarda bulunulmak,[307] lanet okumak ve aşağılamak.[308]

 

129. Üstler astlarına karşı ne yapmakla yükümlüdürler?

Üstlerin Tanrı’dan aldıkları yetkiye ve içerisinde bulundukların konuma uygun olarak astlarına karşı olan yükümlülükleri: onları sevmek,[309] onlar için dua etmek[310] ve onları kutsamak;[311] onları bilgilendirmek,[312] öğüt vermek ve uyarmak;[313] iyi olanı yapanları tasvip etmek,[314] taktir etmek[315] ve ödüllendirmek;[316] yanlış olanı yapanları tasvip etmemek,[317] azarlamak ve cezalandırmak;[318] can[319] ve beden için gerekli olan tüm şeyleri onlara sağlamak[320] ve onları korumak:[321] ve ciddi, kutsal ve örnek bir tavırla Tanrı’nın yüceltilmesini sağlamak,[322] kendilerine saygı duyulmasını hakketmek[323] ve böylece Tanrı’nın kendilerine verdiği o otoriteyi muhafaza etmek.[324]

 

130. Üstlerin günahları nelerdir?

Üstlerin günahları, kendilerinden şart koşulan sorumlulukların ihmal edilmesi dışında,[325] uygunsuz bir şekilde kendi iyiliklerini,[326] yüceliklerini istemeleri,[327] rahatlık, kazanç ya da zevk arzulamaları;[328] yasal olmayan şeyleri[329] ya da astların gerçekleştirme gücü olmayan şeyleri buyurmaları;[330] kötü olan şeyi yapmaları için onlara öğüt vermek,[331] onları teşvik etmek[332] ya da onları bu konuda kayırmak;[333] iyi olan şeyleri yapmak konusunda onları tersi yönde ikna etmek, teşviklerini kırmak ya da tasvip etmemek;[334] yersiz (zamansız) bir şekilde onları düzeltmek;[335] dikkatsiz bir şekilde onları yanlış yapmaya, ayartmaya ya da tehlikeye karşı korumasız bırakmak;[336] onların öfkesini uyandırmak;[337] ya da her hangi bir şekilde adaletsiz, uygunsuz, katı ya da dikkatsiz davranışlarla kendilerine onursuzluk getirmelerine ya da otoritelerinin azalmasına sebep olmak.[338]

 

131. Eşit kademedekilerin sorumlulukları nelerdir?

Eşit olanların sorumlulukları, birbirlerinin onuruna ve değerine saygı duymak,[339] birbirlerine saygı göstermekte yarışmak;[340] ve birbirlerinin armağan ve ilerlemeleriyle kendilerininmişçesine sevinmek.[341]

 

132. Eşit kademedekilerin günahları nelerdir?

Yapmaları şart koşulan sorumlulukları ihmal etmek dışında[342] eşit kademedekilerin günahları; birbirlerine sahip oldukları değeri vermemek,[343] armağanları kıskanmak,[344] bir başkasının ilerlemesi ya da başarılarından üzüntü duymak[345] ve kendilerini diğerlerinden üstün görmektir.[346]

 

133. Beşinci emre bağlı olan ve onu güçlendiren şeyler nelerdir?

Beşinci buyrukla bağlantılı olan şeyler şu sözlerle özetlenebilir: “Rab’bin sana göstereceği ülkede ömrün uzun olsun”.[347] Bu vaat uzun ve bol bir yaşamı içermektedir. Beşinci buyruğu yerine getiren kişi Tanrı’nın yüceliği ve kendi iyiliği için hizmet etmektedir.[348]

 

 

VI. Emir

134. Altıncı emir nedir?

Altıncı buyruk şudur: “Adam öldürmeyeceksin”[349]

 

135. Altıncı emrin gerekleri nelerdir?

Altıncı emrin gerekleri kendimizin[350] ve başkalarının[351] canını almaya yönelik tüm düşünceleri ve amaçları dikkatli bir şekilde anlamaya çalışmak ve bunlara yasal bir şekilde direnmek,[352] tüm tutkuları yatıştırmak,[353] tüm fırsatlardan,[354] ayartılardan[355] ve uygulamalardan kaçınmak; ömrü tüketen şeylere karşı çıkmak,[356] şiddete karşı kendimizi savunmak,[357] Tanrı’nın eline sabırla katlanmak,[358] zihnimizin sakinliğine,[359] ruhumuzun sevincine,[360] yiyeceklerimize,[361] içeceklerimize,[362] sağlığımıza,[363] uykumuza,[364] işlerimize,[365] dinlencemize[366] özen göstermek, pak düşüncelere,[367] sevgiye,[368] merhamete,[369] yumuşak huyluluğa, uysallığa, iyiliğe,[370] barışçıllığa,[371] terbiyeli konuşmalara ve davranışlara,[372] uzlaşmaya, haksızlıklara katlanmaya, bağışlamaya, kötülüğe iyilikle karşılık vermeye,[373] sıkıntıda olanları teselli etmeye, masum olanları korumaya ve savunmaya adanmış olmaktır.[374]

 

136. Altıncı emirde yasaklanan günahlar nelerdir?

Altıncı emirde yasaklanan günahlar şunlardır: kendimizin[375] ya da başkalarının[376] canını toplum adaleti,[377] kanuni savaş[378] ya da gerekli savunma olmaksızın[379] almak, yaşamımızı sürdürmek için gereken unsurları göz ardı etmek ya da bırakmak,[380] günah dolu öfke,[381] nefret,[382] kıskançlık,[383] öç arzusu,[384] aşırı tutkular,[385] kaygılar,[386] yiyeceklerin, içeceklerin,[387] işlerimizin[388] ve dinlencenin[389] dengesiz kullanımı, bir kimsenin canına kasteden[390] kışkırtıcı sözler,[391] zulüm,[392] kavga, vurma,[393] yaralama ve bunun gibi şeylere meyilli olmak.[394]

 

 

VII. Emir

137. Yedinci emir nedir?

Yedinci emir şudur: “Zina etmeyeceksin”[395]

 

138. Yedinci emrin gerekleri nelerdir?

Yedinci emrin gerekleri bedenimizde,[396] zihnimizde, duygularımızda,[397] sözlerimizde[398] ve davranışlarımızda[399] paklığa önem vermek ve bunu kendimizde ve başkalarında korumaya adanmış olmak,[400] gözlerimizi ve diğer tüm duyularımızı titizlikle denetlemek,[401] ölçülü davranmak temiz arkadaşlık ilişkileri kurmak,[402] uygun bir şekilde giyinmek,[403] bekarlık armağanı olmayan kişilerle evlenmek,[404] evlilik ilişkisine[405] ve evimize sadık kalmak,[406] [Hristiyan] çağrımıza bağlı kalmak,[407] paklığımızı bozacak olan her türlü tehlikeden ve ayartıdan uzak durmaktır.[408]

 

139. Yedinci emrin yasakladığı günahlar nelerdir?

Yedinci emrin yasakladığı günahlar arasında yapmamız gerekenleri yapmamanın dışında,[409] zina, evlilik dışı ilişki,[410] tecavüz, ensest ilişki,[411] eşcinsellik ve doğal olmayan her türlü arzular,[412] pak olmayan hayallerin, düşünceler, amaçlar ve duygular,[413] tümü yoz ve pis ilişkiler, bunları dinlemek,[414] şehvet uyandıran görünüm,[415] hafif davranışlar, uygun olmayan giyim,[416] yasal olan evliliklerin yasaklanması,[417] yasal olmayan evliliklerin serbest olması,[418] genel evlere izin vermek, bunlara tahammül etmek ya da gitmek[419] bekarlık çağrısını karıştırmak,[420] evliliği gereksiz yere ertelemek,[421] birden çok eşe sahip olmak,[422] uygun olmayan boşanma,[423] eşini terk etmek,[424] boş gezerlik, açgözlülük, sarhoşluk,[425] kötü arkadaşlar,[426] şehvetli şarkılar, kitaplar, resimler, danslar, tiyatro oyunları,[427] kendimizde ya da başkalarında buna benzer pak olmayan tüm etkinliklere ve işlere yönelmek.[428]

 

 

VIII. Emir

140.Sekizinci emir nedir?

Sekizinci emir şudur: “çalmayacaksın”

 

141. Sekizinci emrin gerektirdiği görevler nelerdir?

Sekizinci emrin gerektirdiği görevler insanlar arasındaki sözleşme ve ticaret gibi konularda gerçeğe, sadakate ve adalete bağımlı olmak,[429] malı haklı sahibine vermemiz,[430] olanaklarımıza ve insanların gereksinimlerine göre karşılıksız olarak ödünç vermemiz,[431] dünyasal mallarımız söz konusu olduğunda hükümlerimizde, irademizde ve duygularımızda dengeli davranmamız,[432] ihtiyaçlarımıza ya da durumumuza uygun olan şeyleri[433] sağlamamız ve kullanmamız,[434] kanuna uygun[435] bir işte çalışıp bunda titizlik göstermemiz,[436] tutumlu olmamız,[437] gereksiz davalardan ve kefaletten kaçınmamız,[438] kendimizin ve başkalarının refahını mümkün olduğunca yasal ve adil bir şekilde sağlayarak, korumamız ve geliştirmemizdir.[439]

 

142. Sekizinci emrin yasakladığı günahlar nelerdir?

Sekizinci emrin yasakladığı günahlar yapılması gerekenleri yapmama dışında[440] hırsızlık,[441] soygunculuk,[442] adam kaçırma,[443] çalıntı mal alımı,[444] sahtekarlık,[445] sahte ağırlıklar ve ölçüler,[446] mülk sınırlarını ihlal,[447] insanlar arasındaki sözleşmelerde adaletsizlik ve sadakatsizlik[448] güveni ihlal,[449] zulüm,[450] şantaj,[451] tefecilik,[452] rüşvet,[453] adil olmayan davalar[454] ve baskı ile mal sahibi olmak,[455] stokçuluk yaparak fiyatı artırma,[456] Tanrı’nın yasasına uygun olmayan işler,[457] komşumuza ait olan şeyleri elimizde tutma ve geri vermeme,[458] başkasının malına göz koymak,[459] dünyasal mallara gereğinden çok değer verme,[460] bunları almak, elimizde tutmak ve kullanmak için kaybetme korkusuyla gündelik işlerini aksatma[461] başkalarının mal varlığını kıskanma,[462] boş gezerlik,[463] savurganlık, kumarbazlık ve diğer yollarla Tanrı’nın bize sunmuş olduğu varlığı uygun bir şekilde kullanmama[464] ve sahip olduklarımızı yanlış kullanarak kendimizin rahatını kaçırmak.[465]

 

 

XIX. Emir

143. Dokuzuncu emir nedir?

Dokuzuncu emir şudur: “Komşuna karşı yalan yere tanıklık etmeyeceksin”[466]

 

144. Dokuzuncu emrin gerekleri nelerdir?

Dokuzuncu emrin gerekleri insanlar arasında gerçeği korumak ve desteklemek,[467] komşumuzun saygınlığını kendi onurumuz gibi korumak,[468] gerçeği desteklemek ve yanında olmak,[469] adalet ve yargı konularında ve diğer başka konularda[470] yürekten[471] içtenlikle[472] özgürce,[473] açıkça[474] tümüyle[475] gerçeği ve her konuda yalnızca gerçeği konuşmak,[476] komşularımıza içten bir sevgiyle bakmak,[477] onların iyi ününü sevmek, arzulamak ve bundan sevinç duymak[478] onların zayıflıklarıyla üzüntü duyarak[479] bunları örtmek,[480] armağanlarını ve iyi yönlerini tanımak,[481] masum olduklarında onları savunmak,[482] onlar hakkında iyi şeyler duymaya hazır olmak[483] ve kötü şeyleri kabul etmekte isteksiz olmak,[484] dedikoducuları,[485] yağcıları[486] ve iftiracıları[487] engellemek, kendi saygınlığımıza özen göstermek ve gerektiğinde bunu savunmak,[488] Tanrı’nın yasasına uygun sözlerimizi (vaatlerimizi) tutmak,[489] gerçek, pak ve sevgi uyandıran ne varsa, bunları çalışmak ve uygulamak.[490]

 

145. Dokuzuncu emrin yasakladığı günahlar nelerdir?

Dokuzuncu emrin yasakladığı günahlar gerçeği değiştirmek, kendimizin ve komşumuzun saygınlığını zedelemek,[491] halk önünde[492] sahte kanıtlar sunmak,[493] sahte tanıklar bulmak,[494] kötü bir neden uğruna mücadele vermek ve yalvarmak, gerçeğe küstahça direnmek ve gerçeğin karşıtı bir yolda baskı yapmak,[495] haksız hükümler vermek,[496] kötüye “iyi”, iyiye “kötü” demek; kötü olana doğru olanın hakkını vermek, doğru olana kötü olanın hakkını vermek,[497] sahtekarlık,[498] gerçeği saklamak, adil bir davada sessiz kalmak[499] ve günahı azarlamamamız[500] ya da başkalarına şikayet etmemiz[501] gerektiğinde sessiz kalmak, gerçeği uygun olmayan zamanda[502] ya da gerçeği kötü bir amaca ulaşmak için (kötü bir niyetle) söylemek[503] ya da gerçeğin anlamını değiştirmek[504] ya da şüpheli bir dille ya da iki farklı anlama gelebilecek şekilde konuşarak gerçeğe veya adalete zarar vermek,[505] doğru konuşmamak,[506] yalan söylemek,[507] iftira atmak,[508] birisinin arkasından [kötü] konuşmak,[509] dedikodu yapmak,[510] fısıldaşmak,[511] alay etmek,[512] sövmek,[513] aceleci,[514] kaba[515] ve yanlış bir şekilde kınamak,[516] niyetlere, sözlere ve eylemlere yanlış anlam vermek,[517] yağ çekmek,[518] [kibirli bir şekilde] kendini övmek,[519] düşüncede ya da konuşmada kendimizi ve başkalarını çok küçük ya da çok büyük görmek,[520] Tanrı’nın lütuf ve armağanlarını inkar etmek,[521] küçük hataları büyütmek,[522] günahları açıkça itiraf etmemiz gerektiğinde saklayarak ya da mazeretler bulmaya çalışarak örtmeye çalışmak,[523] hataları gereksiz yere açığa çıkarmak,[524] masallar uydurmak,[525] kötü haberleri kabul etmek ve kulak vermek,[526] adil davaları duymazlıktan[527] gelmek,[528] kötü kuşkular,[529] başkalarının haklı kazancını kıskanmak ve bundan üzüntü duymak,[530] bunu azaltmak için çaba göstermek ya da arzu duymak,[531] aşağılandıklarında ve utanılacak duruma düşmelerinden sevinmek,[532] alay edip hor görmek,[533] kötülüğü kendi çıkarı için kullanmak,[534] yasal sözleri çiğnemek,[535] iyi davranışların haberlerini [ve sonuçlarını] göz ardı etmek,[536] kendimizin saygınlığını zedeleyecek davranışlarda bulunmak ya da bunlardan kaçınmamak ya da başkalarının saygınlığını zedeleyecek davranışları engellememek.[537]

 

 

X. Emir

146. Onuncu emir nedir?

Onuncu emir şudur: “Komşunun evine, karısına, erkek ve kadın kölesine, öküzüne, eşeğine hiçbir şeyine göz dikmeyeceksin”[538]

 

147. Onuncu emrin gerekleri nelerdir?

Onuncu emrin gerekleri, içinde bulunduğumuz durumdan hoşnut olmak[539] ve komşumuza karşı dürüst davranmak, bütün niyetlerimizi ve duygularımızı onun iyiliğine hizmet etmek amacıyla düzenlemektir.

 

148. Onuncu emrin yasakladığı günahlar nelerdir?

Onuncu emrin yasakladığı günahlar kendi mal varlığımızdan hoşnut olmamak,[540] komşumuzun sahip olduğu şeyleri kıskanmak[541] ve onun durumunun iyiliğinden dolayı üzülmek,[542] bunun yanında onun olan herhangi bir şeyden dolayı uygun olmayan niyet ve duygular beslemektir.[543]

 


[1] Vaiz 7:20, I.Yuhanna 1:8, 10, Galatyalılar 5:17, Romalılar 7:18-19

[2] Yakup 3:2, Yuhanna 15:5, Romalılar 8:3

[3] Tekvin 6:5; 8:21

[4] Romalılar 3:9-19, Yakup 3:2-13

[5] Yuhanna 19:11, Hezekiel 8:6, 13, 15, I.Yuhanna 5:16, Mezmur 73:17, 32, 56

[6] Eyüp 32:7, 9, Vaiz 4:13

[7] II.Krallar 11:4, 9

[8] II.Samuel 12:14, I.Korintliler 5:1

[9] Yakup 4:17, Luka 12:47-48

[10] Yeremya 5:4-5

[11] II.Samuel 12:7-9, Hezekiel 8:11-12

[12] Romalılar 2:17-24

[13] Galatyalılar 2:11-14

[14] Yeremya 2:8

[15] I.Samuel 2:25, Elçilerin İşleri 5:4, Mezmur 5:4

[16] Roma 2:4

[17] Malaki 1:8, 14

[18] İbraniler 2:2-3; 7:25

[19] İbraniler 10:29, Matta 12:31-32

[20] Efesliler 4:30

[21] İbraniler 6:4-6

[22] Süleyman’ın Meselleri 30:17, II.Korintliler 12:15, Mezmur 55:12-15

[23] Yahuda 8, Sayılar 12:8-9, İşaya 3:5

[24] Tsefanya 2:8, 10-11, Matta 18:6, I.Korintliler 6:8, Vahiy 17:6

[25] I.Korintliler 8:11-12, Romalılar 14:13, 15, 21

[26] Hezekiel 13:189, I.Korintliler 8:12, Vahiy 18:12-13, Matta 23:15

[27] I.Selanikliler 2:15-16, Yeşu 22:20

[28] Matta 21:38-39

[29] Süleyman’ın Meselleri 6:30-33

[30] Ezra 9:10-12, I.Krallar 11:9-10

[31] Koloseliler 3:5, I.Timoteyus 6:10, Süleyman’ın Meselleri 5:8-12; 6:32-33, Yeşu 7:21

[32] Yakup 1:14-15, Matta 5:22, Mika 2:1

[33] Matta 18:7, Romalılar 2:23-24

[34] Tesniye 22:22, 28-29, Süleyman’ın Meselleri 7:32-35

[35] İşaya 1:3

[36] Amos 4:8-11, Yeremya 5:3

[37] Romalılar 1:26-27

[38] Romalılar 1:32, Daniel 5:22, Titus 3:10-11

[39] Süleyman’ın Meselleri 29:1

[40] Titus 3:10, Matta 18:17

[41] Süleyman’ın Meselleri 27:22; 23:35

[42] Matta 11:21-24, Yuhanna 15:22

[43] Mezmur 73:73:34-37, Yeremya 2:20; 45:5-6, 20-21

[44] Vaiz 5:4-6; Süleyman’ın Meselleri 20:25

[45] Levililer 26:25

[46] Süleyman’ın Meselleri 2:17, Hezekiel 7:18-19

[47] Mezmur 36:4

[48] Yeremya 6:16

[49] Sayılar 15:30, Çıkış 21:14

[50] Yeremya 3:3, Süleyman’ın Meselleri 7:13

[51] Mezmur 52:1

[52] III.Yuhanna 10

[53] Sayılar 15:22

[54] Zekeriya 7:11-12

[55] Süleyman’ın Meselleri 2:14

[56] İşaya 57:17

[57] Yeremya 34:8, II.Petrus 2:20-22

[58] II.Krallar 5:26

[59] Yeremya 7:10, İşaya 26:10

[60] Hezekiel 23:37-39

[61] İşaya 58:3-5, Sayılar 25:6-7

[62] I.Korintliler 11:20-21

[63] Yeremya 7:8-10, Süleyman’ın Meselleri 7:14-15, Yuhanna 13:27, 30

[64] Ezra 9:13-14

[65] II.Samuel 16:22, I.Samuel 2:22-24

[66] Yakup 2:10-11

[67] Çıkış 20:1-2

[68] Habakuk 1:13, Levililer 10:3; 11:44-45

[69] I.Yuhanna 3:4, Romalılar 7:12

[70] Yeremya’nın Mersiyeleri 3:39, Tesniye 20:15-20,

[71] Matta 25:41

[72] Efesliler 5:6, Galatyalılar 3:10

[73] İbraniler 9:22, I.Petrus 1:18-19 (temizlenemez: ingilizcedeki “expiate” kelimesi Grekçe “hilaskomai” kelimesinden gelmektedir. Bu kelime “günahları bağışlatma, Tanrının gazabını yatıştırma” anlamını içerir).

[74] Dönme: tövbe etme

[75] Elçilerin İşleri 20:21, Matta 3:7-8, Luka 13:3, 5, Elçilerin İşleri 16:30-31, Yuhanna 3:16, 18

[76] Süleyman’ın Meselleri 2:1-5; 8:33-36

[77] dışsal araçlar: vaaz, Sakrament, dua, kelam okunması ve dinlenmesi

[78] Çıkış 20:3

[79] I.Tarihler 28:9, Tesniye 26:7, İşaya 43:10, Yeremya 14:22

[80] Malaki 3:16

[81] Mezmur 63:6

[82] Vaiz 12:1

[83] Mezmur 71:19

[84] Malaki 1:6

[85] İşaya 45:23

[86] Yeşu 24:15, 22

[87] Tesniye 6:5

[88] Mezmur 73:25

[89] İşaya 8:13

[90] Mezmur 95:6-7, Matta 4:10, Mezmur 29:2

[91] Çıkış 14:31

[92] İşaya 26:4

[93] Mezmur 130:7

[94] Mezmur 37:4

[95] Mezmur 32:11

[96] Romalılar 12:11, Sayılar 25:11

[97] Filipililer 4:6

[98] Yeremya 7:23, Yakup 4:7

[99] I.Yuhanna 3:22

[100] Yeremya 31:18, Mezmur 119:136

[101] Mika 6:8

[102] Mezmur 14:1, Efesliler 2:12

[103] Yeremya 2:27-28, I.Selanikliler 1:9

[104] Mezmur 81:11

[105] İşaya 43:2, 23-24

[106] Yeremya 4:22, Hoşeya 4:1, 6

[107] Yeremya 2:32

[108] Elçilerin İşleri 17:23, 29

[109] İşaya 40:18

[110] Mezmur 50:21

[111] Tesniye 29:29

[112] Titus 1:16, İbraniler 2:16

[113] Romalılar 1:30

[114] II.Timoteyus 3:2

[115] Filipililer 2:21

[116] I.Yuhanna 2:15-16, I.Samuel 2:29, Koloseliler 2:2, 5

[117] I.Yuhanna 4:1

[118] İbraniler 3:12

[119] Galatyalılar 5:20, Titus 3:10

[120] Elçilerin İşleri 26:9

[121] Mezmur 78:22

[122] Tekvin 4:13

[123] Yeremya 5:3

[124] İşaya 42:25

[125] Romalılar 2:5

[126] Yeremya 13:5

[127] Mezmur 10:13

[128] Tsefanya 1:12

[129] Matta 4:7

[130] Romalılar 3:8

[131] Yeremya 17:5

[132] II.Timoteyus 3:4

[133] Galatyalılar 4:17, Yuhanna 16:2, Romalılar 10:2, Luka 9:44-45

[134] Vahiy 3:16

[135] Vahiy 2:1

[136] Hezekiel 14:5, İşaya 1:4-5

[137] Romalılar 10:13-14; 1:25, Elçilerin İşleri 10:25-26, Vahiy 19:10, Matta 4:10, Koloseliler 2:18,

[138] Levililer 20:6, I.Samuel 28:7, 11, I.Tarihler 10:13-14

[139] Elçilerin İşleri 5:3

[140] II.Korintliler 1:24, Matta 23:9

[141] Tesniye 32:15, II.Samuel 12:9, Süleyman’ın Meselleri 13:13

[142] Elçilerin İşleri 7:51, Efesliler 4:30

[143] Mezmur 73:2-3, 13-15, 22, Eyüp 1:22

[144] I.Samuel 6:7-9

[145] Daniel 5:23

[146] Tesniye 8:17, Daniel 4:30

[147] Habakuk 1:16

[148] Hezekiel 8:5-6, Mezmur 44:20-21

[149] I.Tarihler 28:9

[150] Çıkış 20:4-6

[151] Tesniye 32:46-47, Matta 28:20, Elçilerin İşleri 2:42, I.Timoteyus 6:13-14

[152] Filipililer 4:6, Efesliler 5:20

[153] Tesniye 17:18-19, II.Timoteyus 4:2, Yakup 1:21-22, Elçilerin İşleri 10:33

[154] Matta 28:19, I.Korintliler 1:23-30

[155] Matta 8:15-17; 16:19, I.Korintliler 5; 12:28

[156] Efesliler 4:1-12, I.Timoteyus 5:17-18, I.Korintliler 9:7-15

[157] Yoel 2:12, 18, I.Korintliler 7:5

[158] Tesniye 6:13

[159] İşaya 19:21, Mezmur 76:11

[160] Elçilerin İşleri 17:16-17, Mezmur 16:4

[161] Tesniye 7:5, İşaya 30:32

[162] Sayılar 15:39

[163] Tesniye 13:6-8

[164] Hoşeya 5:11, Mika 6:16

[165] I.Krallar 11:33; 12:33

[166] Tesniye 12:30-32

[167] Tesniye 4:15-19, Elçilerin İşleri 17:29, Romalılar 1:21-23, 25

[168] Daniel 3:18, Galatyalılar 4:8

[169] Çıkış 32:5

[170] Çıkış 32:8

[171] I.Krallar 18:26, 28, İşaya 65:11

[172] Elçilerin İşleri 17:22, Koloseliler 2:21-23

[173] Malaki 1:7-8, 14

[174] Mezmur 106:39

[175] I.Petrus 1:18

[176] Yeremya 44:17

[177] İşaya 65:3-5, Galatyalılar 1:13-14

[178] I.Samuel 13:11-12; 15:21

[179] Matta 15:9

[180] Tesniye 4:2

[181] Elçilerin İşleri 8:18

[182] Romalılar 2:22, Malaki 3:8

[183] Matta 23:13

[184] Çıkış 4:24-26

[185] Matta 22:5, Malaki 1:7, 13

[186] Elçilerin İşleri 13:44-45, I.Selanikliler 2:15-16

[187] Çıkış 20:5-6

[188] Mezmur 45:11, Vahiy 15:3-4

[189] Çıkış 34:13-14

[190] I.Korintliler 10:20-22, Tesniye 32:16-20

[191] Hoşeya 2:2-4

[192] Tesniye 5:29

[193] Çıkış 20:7

[194] Matta 11:9, Tesniye 28:58, Mezmur 29:2; 68:4, Vahiy 15:3-4

[195] Malaki 1:1-14, Vaiz 5:1

[196] Mezmur 138:2

[197] I.Korintliler 11:24-25, 28-29

[198] I.Timoteyus 2:8

[199] Yeremya 4:2

[200] Vaiz 5:2-5

[201] Eyüp 36:24

[202] Malaki 3:16

[203] Mezmur 8:1, 3-4, 9

[204] Koloseliler 3:17, Mezmur 105:2-5

[205] Mezmur 102:18

[206] I.Petrus 3:15, Mika 4:5

[207] Filipililer 1:27

[208] I.Korintliler 10:31

[209] Yeremya 32:39

[210] I.Petrus 2:12

[211] Malaki 2:2

[212] Elçilerin İşleri 17:23

[213] Süleyman’ın Meselleri 30:9

[214] Malaki 1:6-7, 12; 3:14

[215] I.Samuel 4:3-5, Yeremya 7:4, 9-10, 14, 31, Koloseliler 2:20

[216] II.Krallar 18:30, 35, Çıkış 5:2, Mezmur 139:20

[217] Mezmur 50:16-17

[218] İşaya 5:12

[219] II.Krallar 19:22, Levililer 24:11

[220] Zekeriya 5:4; 8:17

[221] I.Samuel 17:43, II.Samuel 16:5

[222] Yeremya 5:7; 23:10

[223] Tesniye 23:18, Elçilerin İşleri 23:12, 14

[224] Mezmur 24:4, ;Hezekiel 17:16, 18-19

[225] Markos 6:26, I.Samuel 25:22, 32-34

[226] Romalılar 3:5, 7; 6:1

[227] Vaiz 8:1, Mezmur 39

[228] Romalılar 9:14, 19-20

[229] Tesniye 29:29

[230] Matta 5:21-48

[231] Hezekiel 13:22

[232] II.Petrus 3:16, Matta 22:24-31, 25, 28-30

[233] İşaya 22:13, Yeremya 23:34, 36, 38

[234] I.Timoteyus 1:4, 6-7; 6:4-5, 20, II.Timoteyus 2:14, Titus 3:9

[235] Tesniye 18:10-13, Elçilerin İşleri 19:13

[236] II.Timoteyus 4:3-4, Romalılar 13:13-14, I.Krallar 21:9-10, Yahuda 4

[237] Elçilerin İşleri 13:45-56, 50; 4:18; 19:9, I.Selanikliler 2:16, İbraniler 10:19

[238] Elçilerin İşleri 13:45, I.Yuhanna 3:12

[239] Mezmur 1:1, II.Petrus 3:3

[240] I.Petrus 4:4

[241] II.Timoteyus 3:5, Matta 23:14, Matta 6:1-2, 5, 16

[242] Markos 8:38

[243] Mezmur 73:14-15

[244] I.Korintliler 6:5-6, Efesliler 5:15-17

[245] İşaya 5:4, II.Petrus 1:8-9

[246] Romalılar 2:23-24

[247] Galatyalılar 3:1, 3, İbraniler 6:6

[248] Çıkış 20:7

[249] Levililer 19:12

[250] Hezekiel 36:21-23, Tesniye 28:58-59, Zekeriya 5:2-4

[251] I.Samuel 2:12, 17, 22, 24; 3:13

[252] Çıkış 20:8-11

[253] Tesniye 5:12-14, Tekvin 2:2-3, I.Korintliler 16:1-2, Matta 5:17-18, İşaya 56:2- 4- 6-7

[254] Vahiy 1:10

[255] Çıkış 20:8, 10

[256] Çıkış 16:25-28, Nehemya 13:15-22, Yeremya 17:21-22

[257] Matta 11:1-13

[258] İşaya 58:18, Luka 4:16, Elçilerin İşleri 20:7, I.Korintliler 16:1-2, Mezmur 92, İşaya 66:23,

       Levililer 23:3

[259] Çıkış 20:8, 56, Luka 23:54, Çıkış 16:22, 25-26, 29, Nehemya 13:19

[260] Çıkış 20:10, Yeşu 24:15, Nehemya 13:15, 17, Yeremya 17:20-22, Çıkış 23:12

[261] Hezekiel 22:26

[262] Elçilerin İşleri 20:7, 9, Hezekiel 33:30-32, Amos 8:5, Malaki 1:13

[263] Hezekiel 23:28

[264] Yeremya 17:24, 27, İşaya 58:13

[265] Çıkış 20:9

[266] Çıkış 20:10

[267] Çıkış 20:11

[268] Çıkış 20:8

[269] Çıkış 16:23, Luka 23:54, 56, Markos 15:42, Nehemya 13:19

[270] Mezmur 92:13-14, Hezekiel 20:12, 19-20

[271] Tekvin 2:2-3, Mezmur 18:22, 24, Elçilerin İşleri 4:10-11, Vahiy 1:10

[272] Hezekiel 22:26

[273] Nehemya 9:14

[274] Çıkış 34:21

[275] Tesniye 5:14-15, Amos 8:5

[276] Yeremya’nın Mersiyeleri 1:7, Yeremya 17:21-23, Nehemya 13:15-23

[277] Çıkış 20:12

[278] Süleyman’ın Meselleri 23:22, 25, Efesliler 6:1-2

[279] I.Timoteyus 5:1-2

[280] Tekvin 4:20-22; 45:8

[281] II.Krallar 5:13

[282] II.Krallar 2:12; 13:14

[283] İşaya 49:23

[284] Efesliler 6:4, II.Korintliler 12:14, I.Selanikliler 2:7-8, 11, Sayılar 11:1-12

[285] I.Korintiler 4:14-16, II.Krallar 5:13

[286] Efesliler 5:21, I.Petrus 2:17, Romalılar 12:10

[287] Malaki 1:16, Levililer 19:3

[288] Süleyman’ın Meselleri 31:28, I.Petrus 3:6

[289] Levililer 19:32, I.Krallar 2:19

[290] I.Timoteyus 2:1-2

[291] İbraniler 13:7, Filipililer 3:17

[292] Efesliler 6:1-2, 6-7, I.Petrus 2:13-14, Romalılar 13:1-5, İbraniler 13:17,

       Süleyman’ın Meselleri 4:3-4; 23:22, Çıkış 18:19, 24

[293] İbraniler 12:9, I.Petrus 2:18-20

[294] Titus 2:9-10

[295] I.Samuel 26:15-16, II.Samuel 18:3, Ester 6:2

[296] Matta 22:21, Romalılar 13:6-7, I.Timoteyus 15:17-18, Galatyalılar 6:6, Tekvin 45:11; 47:12

[297] I.Petrus 2:18, Süleyman’ın Meselleri 23:22, Tekvin 9:23

[298] Mezmur 127:3-5, Süleyman’ın Meselleri 31:23

[299] Matta 15:4-6

[300] I..Samuel 2:25

[301] Tesniye 21:18-21

[302] Çıkış 24:15

[303] I.Samuel 10:27

[304] Sayılar 11:28-29

[305] I.Samuel 8:7; İşaya 3:5

[306] II.Samuel 15:1-12

[307] Süleyman’ın Meselleri 19:26

[308] Süleyman’ın Meselleri 30:11, 17

[309] Koloseliler 3:19

[310] I.Samuel 12:23, Eyüp 1:5

[311] I.Krallar 8:55-56, İbraniler 7:7, Tekvin 49:28

[312] Tesniye 6:6-7

[313] Efesliler 6:4

[314] I.Petrus 3:7

[315] I.Petrus 2:14, Romalılar 13:3

[316] Ester 6:3

[317] Romalılar 13:3-4

[318] Süleyman’ın Meselleri 29:15, I.Petrus 2:14

[319] Efesliler 6:4

[320] I.Timoteyus 5:8

[321] Eyüp 29:13-16, İşaya 1:10, 17

[322] I.Timoteyus 4:12, Titus 2:3-5

[323] I.Krallar 3:28

[324] Titus 2:15

[325] Filipililer 2:21

[326] Yuhanna 5:44; 7:18

[327] İşaya 56:10-11

[328] Tesniye 17:17

[329] Daniel 3:4-6, Elçilerin İşleri 4:17-18

[330] Çıkış 5:10-18, Matta 23:2-4

[331] Matta 14:8, Markos 6:24

[332] II.Samuel 13:28

[333] I.Samuel 13:13

[334] Yuhanna 7:46-49, Çıkış 5:17

[335] I.Petrus 2:18:20, İbraniler 12:10, Tesniye 25:3

[336] Tekvin 38:11, 26, Elçilerin İşleri 18:17

[337] Efesliler 6:4

[338] Tekvin 9:21, I.Krallar 12:13-16, I.Krallar 1:6, I.Samuel 2:29-31

[339] I.Petrus 2:17

[340] Romalılar 12:10

[341] Romalılar 12:15-16

[342] Romalılar 13:8

[343] II.Timoteyus 3:3

[344] Elçilerin İşleri 7:9, Galatyalılar 5:26

[345] Sayılar 12:2, Ester 6:12-13

[346] III.Yuhanna 9, Luka 22:24

[347] Çıkış 20:12

[348] Tesniye 5:16, I.Krallar 8:25, Efesliler 6:2-3

[349] Çıkış 20:13

[350] Efesliler 5:28-29

[351] I.Krallar 18:4

[352] Yeremya 26:15-16, Elçilerin İşleri 23:12, 16-17, 21, 27

[353] Efesliler 4:26:27

[354] II.Samuel 2:22, Tesniye 22:8

[355] Matta 4:6-7, Süleyman’ın Meselleri 1:10-11, 15-16

[356] I.Samuel 24:12; 26:9-11, Tekvin 37:21-22

[357] Mezmur 82:4, Süleyman’ın Meselleri 24:11-12, I.Samuel 14:45

[358] Yakup 5:7-11, İbraniler 12:9

[359] I.Selanikliler 4:11, I.Petrus 3:3-4, Mezmur 37:8-11

[360] Süleyman’ın Meselleri 17:22

[361] Süleyman’ın Meselleri 25:16, 27

[362] I.Timoteyus 5:23

[363] İşaya 38:21

[364] Mezmur 127:2

[365] Vaiz 5:12, II.Selanikliler 3:10, 12, Süleyman’ın Meselleri 16:20

[366] Vaiz 3:4, 11

[367] I.Samuel 19:4-5; 22:13-14

[368] Romalılar 13:10

[369] Luka 10:33-34

[370] Koloseliler 3:12-13

[371] Yakup 3:17

[372] I.Petrus 3:8-11, Süleyman’ın Meselleri 15:1, Hakimler 8:1-3

[373] Matta 5:23-24, Efesliler 5:2, 32, Romalılar 12:17, 20

[374] I.Selanikliler 5:14, Eyüp 31:19-20, Matta 25:35-36, Süleyman’ın Meselleri 31:8-9

[375] Elçilerin İşleri 16:28

[376] Tekvin 9:6

[377] Sayılar 35:31, 33

[378] Yeremya 48:10, Tesniye 20:1

[379] Çıkış 22:2-3

[380] Matta 25:42-43, Yakup 2:15-16, Vaiz 6:1-2

[381] Matta 5:22

[382] I.Yuhanna 3:15, Levililer 19:17

[383] Süleyman’ın Meselleri 14:30

[384] Romalılar 12:19

[385] Efesliler 4:31

[386] Matta 6:31, 34

[387] Luka 21:34, Romalılar 13:13

[388] Vaiz 12:12; 2:22-23

[389] İşaya 5:12

[390] Hezekiel 18:18; Çıkış 1:14

[391] Süleyman’ın Meselleri 15:1; 12:18

[392] Galatyalılar 5:15, Süleyman’ın Meselleri 23:29

[393] Sayılar 35:16-18, 21

[394] Çıkış 21:18-36

[395] Çıkış 20:14

[396] I.Selanikliler 4:4, Eyüp 31:1, I.Korintliler 7:34

[397] Koloseliler 4:6

[398] I.Petrus 2:3I

[399] I.Korintliler 7:2, 35-36

[400] Eyüp 1:1

[401] Elçilerin İşleri 24:24-25

[402] Süleyman’ın Meselleri 2:16-20

[403] I.Timoteyus 2:9

[404] I.Korintliler 2:7, 9

[405] Süleyman’ın Meselleri 5:19-20

[406] I.Petrus 3:7

[407] Süleyman’ın Meselleri 30:11, 27-28

[408] Süleyman’ın Meselleri 5:8, Tekvin 39:8-10

[409] Süleyman’ın Meselleri 5:7

[410] İbraniler 13:41, .Galatyalılar 5:19

[411] II.Samuel 13:14, I.Korintliler 5:1

[412] Romalılar 1:24, 26-27, Levililer 20:15-16

[413] Matta 5:28; 15:19, Koloseliler 3:5

[414] Efesliler 5:3-4, Süleyman’ın Meselleri 7:5, 21-22

[415] İşaya 3:16, II.Petrus 2:14

[416] Süleyman’ın Meselleri 7:10, 13

[417] I.Timoteyus 4:3

[418] Levililer 18:1-2, Markos 6:18, Malaki 2:11-12

[419] I.Krallar 15:12, II.Krallar 23:7, Tesniye 23:17-18, Levililer 19:29, Yeremya 5:7,

       Süleyman’ın Meselleri 7:24-27

[420] Matta 19:10-11

[421] I.Korintliler 7:7-9, Tekvin 38:26

[422] Malaki 2:14-15, Matta 19:5

[423] Malaki 2:16, , Matta 5:32

[424] I.Korintliler 7:12-13

[425] Hezekiel 16:49, Süleyman’ın Meselleri 23:30-33

[426] Tekvin 39:19, Süleyman’ın Meselleri 5:8

[427] Efesliler 5:4, Hezekiel 23:14-16, İşaya 23:15-17; 3:16, Markos 6:22, Romalılar 13:13,

       I.Petrus 4:3

[428] II.Krallar 9:30, Yeremya 4:30, Hezekiel 23:40

[429] Mezmur 15:2, 4, Zekeriya 7:4, 10; 8:16-17

[430] Levililer 6:2-5, Luka 19:8

[431] Luka 6:30, 38, I.Yuhanna 3:17, Efesliler 4:28, Galatyalılar 6:10

[432] I.Timoteyus 6:6-9, Galatyalılar 6:14

[433] I.Timoteyus 5:8

[434] Süleyman’ın Meselleri 27:23-27, Vaiz 2:24; 3:12-13, I.Timoteyus 6:17-18, İşaya 38:1,

       Matta 11:8

[435] I.Korintliler 7:20, Tekvin 3:19

[436] Efesliler 4:28, Süleyman’ın Meselleri 10:4

[437] Yuhanna 6:12, Süleyman’ın Meselleri 21:20

[438] Süleyman’ın Meselleri 6:1-6; 11:15

[439] Levililer 25:35, Tesniye 22:1-4, Çıkış 23:4-5, Tekvin 47:14, 20, Filipililer 2:4, Matta 22:39

[440] Yakup 2:15-16

[441] Efesliler 4:28

[442] Mezmur 62:10

[443] I.Timoteyus 1:10

[444] Süleyman’ın Meselleri 29:24, Mezmur 50:18

[445] I.Selanikliler 4:6

[446] Süleyman’ın Meselleri 11:1; 20:10

[447] Tesniye 19:14, Süleyman’ın Meselleri 23:10

[448] Amos 8:5, Mezmur 37:21

[449] Luka 16:10-12

[450] Hezekiel 22:29, Levililer 25:17

[451] Matta 23:25, Hezekiel 22:12

[452] Matta 15:5

[453] Eyüp 15:34

[454] I.Korintliler 6:6-8, Süleyman’ın Meselleri 3:29-30

[455] İşaya 5:8, Mika 2:2

[456] Süleyman’ın Meselleri 11:26

[457] Elçilerin İşleri 19:19, 24-25

[458] Eyüp 20:19, Yakup 5:5, Süleyman’ın Meselleri 21:6

[459] Luka 12:15

[460] I.Timoteyus 6:5, Koloseliler 3:2, Süleyman’ın Meselleri 23:5, Mezmur 62:10

[461] Matta 6:25:31, 34, Vaiz 5:12

[462] Mezmur 73:3; 37:1, 7

[463] II.Selanikliler 3:11

[464] Süleyman’ın Meselleri 21:17; 23:20-21; 28:19

[465] Vaiz 4:8; 6:2, I.Timoteyus 5:8

[466] Çıkış 20:16

[467] Zekeriya 8:16

[468] III.Yuhanna 12

[469] Süleyman’ın Meselleri 31:8-9

[470] Levililer 19:15, Süleyman’ın Meselleri 14:5, 25

[471] Mezmur 15:2

[472] II.Tarihliler 19:9

[473] I.Samuel 19:4-5

[474] Yeşu 7:19

[475] II.Samuel 14:18-20

[476] II.Korintliler 1:17-18, Efesliler 4:25

[477] İbraniler 6:9, I.Korintliler 13:7

[478] Romalılar 8:1, II.Yuhanna 4, III.Yuhanna 3-4

[479] II.Korintliler 2:4; 12:21

[480] Süleyman’ın Meselleri 17:9, I.Petrus 4:8

[481] I.Korintliler 1:4-5, 7, II.Timoteyus 1:4-5

[482] I.Samuel 22:14

[483] I.Korintliler 13:6-7

[484] Mezmur 15:3

[485] Süleyman’ın Meselleri 25:23

[486] Süleyman’ın Meselleri 26:24-25

[487] Mezmur 101:5

[488] Süleyman’ın Meselleri 22:1

[489] Mezmur 15:4

[490] Filipililer 4:8

[491] I.Samuel 17:28, II.Samuel 16:3; 1:9-10, 15-16

[492] Levililer 19:15, Habakuk 1:4

[493] Süleyman’ın Meselleri 19:5; 6:16, 19

[494] Elçilerin İşleri 6:13

[495] Yeremya 9:3, 5, Elçilerin İşleri 24:2, 5, Mezmur 12:3-4; 52:1-4

[496] Süleyman’ın Meselleri 17:15, I.Krallar 21:9-14

[497] İşaya 5:23

[498] Mezmur 119:69, Luka 19:8; 16:5-7

[499] Levililer 5:1, Tesniye 13:8, Elçilerin İşleri 5:3, 8-9, II.Timoteyus 4:6

[500] I.Krallar 1:6, Levililer 19:17

[501] İşaya 59:4

[502] Süleyman’ın Meselleri 29:11

[503] I.Samuel 22:9-10, Mezmur 52:1-5

[504] Mezmur 56:5, Yuhanna 2:19, Matta 26:60-61

[505] Tekvin 3:5; 26:7-9

[506] İşaya 59:13

[507] Levililer 19:11, Koloseliler 3:9

[508] Mezmur 50:20

[509] Yakup 4:11, Yeremya 38:4

[510] Levililer 19:19

[511] Romalılar 1:29-30

[512] Tekvin 21:9

[513] I.Korintliler 6:10

[514] Matta 7:1

[515] Elçilerin İşleri 28:4

[516] Tekvin 38:24

[517] Nehemya 6:6-8, Romalılar 3:8, Mezmur 69:10, I.Samuel 1:13-15, II.Samuel 10:3

[518] Mezmur 12:2-3

[519] II.Timoteyus 3:2

[520] Luka 18:9, 11, Romalılar 12:16, I.Korintliler 4:6, Elçilerin İşleri 12:22, Çıkış 4:10-14

[521] Eyüp 27:5-6; 4:6

[522] Matta 7:3-5

[523] Süleyman’ın Meselleri 28:13; 30:20, Tekvin 3:12-13, Yeremya 2:35, II.Krallar 5:25, Tekvin 4:9

[524] Tekvin 9:22, Süleyman’ın Meselleri 25:9-10

[525] Çıkış 23:1

[526] Süleyman’ın Meselleri 29:12

[527] duymazlıktan gelmek: kulaklarımızı kapatmak, gözlerimizi kapatmak

[528] Elçilerin İşleri 7:56-57, Eyüp 31:13-14

[529] I.Korintliler 13:5, I.Timoteyus 6:4

[530] Sayılar 11:29, Matta 21:15

[531] Ezra 4:12-13

[532] Yeremya 48:27

[533] Mezmur 35:15-16, 21, Matta 27:28-29

[534] Yahuda 16, Elçilerin İşleri 12:22

[535] Romalılar 1:31, II.Timoteyus 3:3

[536] I.Samuel 2:24

[537] II.Samuel 13:12-13

[538] Çıkış 20:17

[539] Çıkış 13:5, I.Timoteyus 6:6

[540] I.Krallar 21:4, Ester 5:13, I.Korintliler 10:10

[541] Galatyalılar 5:26, Yakup 3:14, 16

[542] Mezmur 12:9-10, Nehemya 2:10

[543] Romalılar 7:7-8; 13:9, Koloseliler 3:5, Tesniye 5:21