Vaaz/Kelam Çalışması: İman
Açıklaması Üzerine
Presbiteryen Kilisesi,
Reform Seminer Notu
Yazan: Rev. Donald Cobb
Editör: Rev. İlhan Keskinöz
Elçisel
İman Açıklaması…
15. “Kutsal Evrensel Kilise’ye”
(Matta 16:16-19, Efesliler 4:7-16,
I.Korintliler 1:1-3, Efesliler 1:20-23)
Kilise, Tanrı’nın
aralarında yaşamak ve onlara Mesih’te olan kurtuluş ve kutsallığı vermek üzere
yanına getirdiği halktır. Kilise, Mesih’e birleştiği için kutsal ve
evrenseldir.
Heidelberg İlmihali 54. ‘Kutsal evrensel (katolik) kilise’ ile
ilgili neye inanıyorsunuz?
Tanrı’nın Oğlu’nun Ruh’u ve Sözü1 aracılığı ile bütün
halklardan,2 dünyanın başından sonuna kadar,3 kendisi
için topladığı, koruduğu ve saklı tuttuğu ve sonsuz yaşam için bir topluluk
seçtiği4 ve gerçek imanda birleştirdiğine5 inanıyorum. Ve
ben bu topluluğun şimdi 6 daima7 yaşayan bir üyesi
kalacağım.
1 Yuhanna 10: 14-16 Elçilerin İşleri 20:28, Romalılar
10.14-17, Koloseliler 1:18
2 Tekvin 26:3-4, Vahiy 5:9
3 İşaya 59:21, I.Korintliler 11:26
4 Matta 16:18, Yuhanna 10:28-30, Romalılar 8.28-30,
Efesliler 1.3-14
5 Elçilerin İşleri 2:42-47, Efesliler 4:1-6
6 I.Yuhanna 3:14, 19-21
7 Yuhanna 10:27-28, I.Korintliler 1:4-9, I.Petrus
1:3-5
GENEL BAKIŞ
(Westminster İnanç Açıklamasından (XXV) ve Uzun İlmihalden derlenmiştir)
I. Gözle görülmeyen evrensel (katolik) kilise, Baş olan Mesih’in yetkisi
altında geçmişte, şu an ve gelecekte toplanan tüm seçilmişlerden oluşur. Kilise
Mesih’in bedenidir.
(65) Gözle görülmeyen kilisenin üyeleri, Mesih
aracılığıyla lütufta ve görkemde O’nunla birlikteliği ve paydaşlığı tadarlar.
II. Gözle görülen kilise müjdenin yetkisi altındadır. Kilise önceden yasa
altında olanlar gibi tek bir ulus ile sınırlı değildir. Bütün dünyada gerçek
dini benimsemiş olanlardan ve onların çocuklarından oluşur. Kilise, Rab İsa
Mesih’in egemenliğidir; Tanrı’nın evi ve ailesidir. Kilise dışında bir kurtuluş
olanaksızdır.
(63) Gözle görülen kilise, Tanrı’nın özel ilgisi ve
yönetimi altındadır; düşmanlarının saldırılarına rağmen tüm çağlar boyunca
Tanrı tarafından savunulma ve korunma ayrıcalığına sahiptir. Kutsalların
paydaşlığının ve kurtuluş yolunun sunulduğu yerdir.
III. Gözle görülen bu evrensel (katolik) kiliseye Mesih, bu yaşamda
dünyanın sonuna kadar kutsalların toplanması ve yetkinleştirilmesi için
Tanrı’nın hizmetini, vahyini ve kanunlarını vermiştir.
IV. Bazı Kiliseler, Müjde doktrininin öğretilmesine ve kabul edilmesine,
buyruklara uyulmasına ve tapınma toplantılarına göre daha az ya da daha fazla
paktır.
V. Gökyüzünün altındaki en pak kiliselerde bile hem yanlışlığa hem de
karışıklığa açıktır; Ancak her şeye rağmen, yeryüzünde Tanrı’ya, O’nun isteğine
göre tapınan bir kilise daima varolacaktır.
VI.
Kilisenin, Rab İsa Mesih’ten başka bir başı yoktur.
A-) TANRI’NIN BİR
ARAYA GETİRDİĞİ HALK
“Kutsal
Evrensel Kilise” ifadesi İman Açıklamasının önceki kısımlarından çıkıyor:
Kilise, Tanrı Oğlu’nun uğruna insan olup yaşadığı, kendini ölüme teslim ettiği
ve ölümden dirildiği halktır. İman Açıklamasındaki bundan önceki bütün ifadeler
İsa Mesih’in kendi halkı için
gelmesiyle ilişkilidir.[1] Bu nedenle Kilise, Mesih’in kurtarıcı
etkinliğinin sonucu ve bu etkinliğin en gerekli olan amacıdır. Baba Tanrımız,
Oğlu’nun yararlarını onlarda uygulamak üzere Ruhunu Kilisesi için göndermiştir.[2]
Kilise
nedir? Belki bu soruya cevap vermek üzere en iyi başlangıç noktası İsa’nın onun
hakkında ilk defa açıkça söz ettiği Matta Müjdesindeki 16. bölümdedir:
Matta 16:16 Simun Petrus, «Sen,
yaşayan Tanrı'nın Oğlu Mesih'sin» cevabını verdi. İsa ona, «Ne mutlu sana,
Yunus oğlu Simun!» dedi. «Bu sırrı sana açan insan değil, göklerdeki Babamdır.
18 Ben de sana şunu söyleyeyim, sen Petrus'sun ve ben topluluğumu bu kayanın
üzerine kuracağım. Ölüler diyarının kapıları ona karşı direnemeyecek. 19
Göklerin Egemenliğinin anahtarlarını sana vereceğim. Yeryüzünde bağlayacağın
her şey göklerde de bağlanmış olacak; yeryüzünde çözeceğin her şey göklerde de
çözülmüş olacak.»
Burada
“Ekklesia” (yani topluluk) sözünün
kullanılması önemlidir, çünkü Eski
Antlaşma’da İsrail halkını antlaşma halkı olarak belirtmek üzere kullanılan söz
aynıdır. “Topluluk” ifadesi, Rab’bin onlarla antlaşmasını sabit
kılmak üzere çağırdığı, onları kendisinin olarak benimsemek için yanına
topladığı kişilerden söz etmek için kullanılıyor.[3] Bu gerçek, Tanrı’nın halkı için amaçlarının en
engin devamlılığını vurguluyor: İsa, öğrencilerine “topluluk” (ekklesia) ünvanı vererek onların Tanrı’nın vaatlerinin
gerçek alıcıları olduklarını ima ediyor. İsa, o vaatleri tamamlayıcısı
(II.Korintliler 1:19-20) ve İsrail’e emanet edilen görevi gerçekleştiren kişi
olduğu için, İsa Mesih’e ait olanlar İsrail’e verilen vaatleri alıyorlar;
Tanrı’nın seçtiği ve sevdiği halkı oluyorlar:[4]
I.Petrus 2:9 Ama siz seçilmiş bir soy, Kral'ın
kâhinleri, kutsal bir ulus, Tanrı'nın öz halkısınız. Sizi karanlıktan
kendisinin şaşılacak ışığına çağıran Tanrı'nın erdemlerini ilan etmek için
seçildiniz. 10 Bir zamanlar halk değildiniz, ama şimdi Tanrı'nın halkısınız. Bir
zamanlar merhamete erişmemiştiniz, oysa şimdi merhamete eriştiniz.
Titus 2:14 Mesih, bizi her suçtan kurtarmak, arıtıp kendisine
ait ve iyilik etmekte gayretli bir halk yapmak için kendini bizim
uğrumuza feda etti.
Romalılar 9:24 Yalnız Yahudilerden değil, diğer uluslar
arasından da çağırmış olduğu bu insanlar biziz. 25 Hoşeya'nın kitabında
denildiği gibi:«Halkım olmayana halkım,sevgili olmayana sevgili diyeceğim.» 26
«Kendilerine, `Halkım değilsiniz' denildiği o yerde,yaşayan Tanrı'nın oğulları
diye adlandırılacaklar.»
“Mesih’e ait olan bizler
‘Topluluk’ (Ekklesia) yani Kiliseyiz” demek; Mesih bizi kendisine çektiği için Tanrı’nın
halkı olduğumuza işaret ediyor. İmanlı Topluluğu yani Kilise, ilk ve son olarak
kişisel kararlarımızın sonucu meydana gelmiyor: Mesih’i tanıyabilmemiz “et ve
kandan” kaynaklanmıyor (Matta 16:17). Aksine, Topluluk, Mesih onu bir araya getirdiği için mevcuttur.
Bu nedenle İsa’nın bu sözleri çok kesindir ve teşvik edici bir vaattir:
Matta 16:18 Ben de sana şunu söyleyeyim, sen Petrus'sun ve ben
topluluğumu bu kayanın üzerine kuracağım. Ölüler diyarının kapıları
ona karşı direnemeyecek.
Bizler Kiliseyi kurmuyoruz!
Aksine, İsa krallık yetkisi ve gücüyle, Baba’nın O’na verdiği kişileri
kendisine çekiyor.
Mesih’in buradaki sözleri
bizleri derinden minnettar olmaya teşvik etmelidir. Çünkü Mesih, Kutsal Ruh
aracılığıyla kendi kurduğu Topluluğa (Kilisesine) bizi memnuniyetle kabul
etmeyi lütfediyor. Bu sözler ayrıca bizde sarsılmaz bir güven uyandırmalıdır.
İnsanların karşı gelmelerine ve hilelerine rağmen, kendi günahkarlığımız ve
yetersizliğimize rağmen, İsa Mesih Kendi Topluluğunu (KİLİSESİNİ)
kuracaktır! Topluluk, kendiliğinden güçlü olduğundan değil, onu koruyan ve
ilerleten Mesih’in galiplerden üstün olmasından dolayı zaferli olacaktır! Ölüm
bile, sonunda Kral’ın gelinini sunduğu muzaffer alayına yol verecektir! (Matta
16:18)
[1] Efesliler 5:23, 25-27, Matta 1 :21,
İbraniler 12:17; 5:3; 7:27; 9:7; 13:12
[2] Cenevre İlmihali 99. Bu maddeye de
inanmak gerekli mi? Evet mutlaka, yoksa Mesih’in ölümünü etkisiz sayarak,
şimdiye kadar söylenen herşeyi hiçe saymış oluruz. Çünkü önceki tüm gerçeklerden
kaynaklanan bir sonuç Kilisenin varolmasıdır.
[3] Ekklesia sözü, Eski Antlaşmanın Grekçe
çevirisinde (Septuagent) Tesniye 4:15 ayetinde karşımıza çıkıyor: “topluluğun
günü”, Tanrı’nın onlarla antlaşmaya girmek ve onlara Yasasını vermek üzere
İsrail’i bir araya getirdiği gündür (Tesniye 9:10; 18:16). Bu ilk toplantıdan
sonra, “topluluk” kelimesi Tanrı’nın halkının O’na tapınmak ve O’nun sözünü
dinlemek üzere bir araya gelmesini kast ediyor (Tesniye 31:30; Yeşu 8:35,
I.Krallar 8:14, 22, 55, I.Tarihler 28:8, 29:20, Mezmur 22:23, 26; 35:18; 40:10)
Daha fazla bilgi için Kilise Öğretisi kitabına bakınız.
[4] [6. madde 1. kısmına bakınız] Romalılar
11:16-21, Efesliler 2:11-22; 3:6, I.Petrus 2:9-10 ayetlerinin Topluluğu
tarif etmek için kullandığı ifadelerin İsrail halkını tasvir eden Eski Ahit
içindeki ayetlerden aktarılmaları dikkat
çekicidir (Çıkış 19:6, İşaya 43:20-21; Hoşeya 1:6-10).